چهارشنبه چهارم مرداد ۱۳۹۶، مجلس نمایندگان آمریکا با ۴۱۹ رای موافق و فقط ۳رای مخالف، طرح تحریم‌های  مجموعه ای برای ایران، روسیه و کره شمالی را تصویب کرد.این طرح نسخه اصلاح شده طرحى بود که چندی قبل یعنی روز پنجشنبه ۲۷ خرداد ۹۶، در سنای آمریکا به بهانه آنچه که مقابله با اقدامات ثباتبرانداز برای ایران نامیده می‌شد، با ۹۸ رای به تصویب رسیده بود. این طرح که به سبب گستردگی دایره شمول، «تحریم‌های مادر» نام گرفت ، با عنوان«کاتسا» شناخته می‌شود.

تمرکز طرح بظاهر ضد برجامی آمریکا که به «کاتسا» معروف شد، بر روی توان دفاعی و تسلیحاتی جمهوری اسلامی و ضربه زدن به نیروهای مسلح بخصوص سپاه پاسداران انقلاب اسلامی  معطوف است، که طبق این طرح اشخاص دخیل در برنامه موشکی بالستیک ایران و کسانی که با آنها داد و ستد دارند، مورد تحریم قرار خواهند گرفت.

برخی مسئولان در جمهوری اسلامی ایران در همان روز ۲۷ خرداد که سنای آمریکا طرح اولیه این تحریم ها را به تصویب رساند، نسبت به آن واکنشی نیم بند و از روی مواضع شیک دیپلماتیک نشان دادند و آن را مغایر با روح و متن برجام قلمداد کردند؛ با این حال آمریکا بدون تاثیر پذیری از واکنش های ایران روز چهارشنبه ( ۴ مرداد۹۶) آن طرح را به کشورهای مخالف خود تعمیم داد و بعنوان قانون تحریمهای مادر تقریبا به اتفاق آرا تصویب نمود.

پس از تصویب اصلاحیه این طرح در مجلس نمایندگان آمریکا مسئولان سیاست خارجی  کشورمان به آن واکنش نیم بند تری نشان دادند و تنها از آن به خطر افتادن برجام را استشمام نمودند که بحث این قوانین بسیار فرا تر از برجام است.

مجلس نمایندگان آمریکا با هدف افزودن بندهاى مربوط به تحریم کره شمالى، طرح تازه‌اى را در این رابطه تصویب کرد که البته این طرح باید در سنا نیز به تصویب می رسید و پس از آن با امضای رئیس جمهور آمریکا به قانون تبدیل  می شد که هر دو قدم در توالی یکدیگر برداشته شد.

این طرح به سبب شامل بودن بندهایی مرتبط با تحریم روسیه و همچنین محدود در نظر گرفته شدن اختیار رئیس جمهور آمریکا برای اعمال نظر درباره مفاد این طرح، چندان مورد نظر کاخ سفید نبود؛ اما با توجه به اجماعی که پیرامون این طرح در میان قانونگذاران آمریکایی در مجلسین این کشور از هر دو جناح جمهوریخواه و دموکرات وجود داشت، هم مجلس سنا و هم رئیس جمهور حتی پیش از موعد لازم به منظور تسریع بخشیدن به اجرای آن، آن را تصویب و امضاء کردند. جالب است بدانیم نیات نمایندگان طرح و قانون کاتسا که در جریان بررسی این طرح در مجلس نمایندگان آمریکا مطرح شده چیست؟

«اد رویس»، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، طی مصاحبه ای  در اثنای تصویب طرح ایران را به حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر متهم کرد.

«استنی هویر»، قانون‌گذار دموکرات نیز در همان زمان تأکید کرد که تصویب طرح تحریم‌های ایران، این کشور را برای توسعه برنامه موشکی بالستیک خود تحت فشارخواهد گذاشت.

«سیسیلینی» نماینده کنگره آمریکا هم این تحریم‌ها را ناقض برجام ندانست و حتی گفت که این قانون حامی تحریمها برجام را تقویت خواهد نمود.

بسیاری از تحلیلگران در ارزیابی های منتجه از اجرای قانون کاتسا  که بعد از دوره سه ماهه در راستی آزمایی برجام عملیاتی میشود ، معتقدند، مطابق با قانون مصوب مزبور، مسئولان سپاه پاسداران و مرتبطین آنها نیز متهم به حمایت از تروریسم می شوند و در لیست تحریم قرار خواهند گرفت.

رئیس‌جمهور آمریکا بعد از ۹۰ روز که از تصویب آن می گذرد ملزم خواهد شد تحریم‌هایی را علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و اشخاصی که در زمره مقامات یا پرسنل یا وابستگان  به سپاه بوده باشند اعمال نماید.

بعد از تصویب این قانون در مجلس نمایندگان امریکا سید عباس عراقچی معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه که رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام نیز بوده است،  نخستین کسی بود که به مصوبه نمایندگان در مجلس آمریکا موسوم به «تحریم‌های مادر» واکنش نشان داد و این گونه اعلام نمود که «اقدامی که کنگره آمریکا در حال انجام دادن آن است و قانون جدیدی که علیه ایران، روسیه و کره شمالی در حال تصویب است یک اقدام خصمانه کاملا روشن و بیین علیه جمهوری اسلامی ایران است و لذا با واکنش قطعیجمهوری اسلامی ایران مواجه خواهد شد».

روحانی نیز پس از عباس عراقچی در جلسه هیات دولت اعلام کرد، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعم از ارتش، سپاه، بسیج، نیروی انتظامی و نیروهای امنیتی مورد حمایت ملت بزرگ ایران هستند، لذا «اینها قدرتی هستند که قرآن در باره آنها می‌گوید «تُرهِبونَ بِه‌ عَدُوَّ اللهِ وَ عَدُوَّکُم» و در برابر دشمنان این ملت، نیروهایی بازدارنده هستند».

سردار عزیز جعفری هم اعلام نموده که چنانچه آمریکا سپاه پاسداران را همتراز گروه های تروریستی قلمداد نماید ما هم آمریکا را تالی تلو داعش قلمداد نموده و با این استنتاج که هر منافعی از آنها را منافع داعش تلقی خواهیم نمود.

با این اظهارات که از جانب فرمانده کل سپاه پاسداران مطرح میشود طبعا باید ناوگان دریایی آمریکا در خلیج فارس محل هدف گذاری سپاه واقع گردیده و امنیت یبرای خود قائل نبوده باشند.

اخیرا نماینده تند روی آمریکایی و رئیس کمیته روابط خارجی سنای امریکا باب کورگر هشدار داده بود که ترامپ این کشور را به سمت جنگ جهانی سوم پیش میبرد.

حال و با این جمع بندی به نظر میرسد شرایط آتی در مسیر مخاطره آمیزی در حرکت بوده و همه دست اندرکاران در سیاست خارجی ضمن حفظ هوشیاری در کلام مواظب بلوف های طراحی شده امریکا که تجربه چهل ساله نظام اسلامی با قدر و قیمت آنها از همه آشناتر است بوده باشند.

والسلام

حمید رضا نقاشیان