ارتباط خواب مناسب و عملکرد تحصیلی
ارتباط خواب مناسب و عملکرد تحصیلی
خواب از جمله نیازهای اولیه و اساسی انسان بوده و برای یادگیری فرآیندهای مربوط به حافظه و یادگیری و عملکرد تحصیلی کودکان و نوجوانان نقش کلیدی ایفا می کند.

ارتباط خواب مناسب و عملکرد تحصیلی

به گزارش واحد فرهنگی خبرگزاری صبح اقتصاد بهداشت خواب در موفقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نقش بسیار مهم و اساسی دارد. صرفنظر از فاکتور سن، دانش آموزانی که از خواب کافی و مطلوب برخوردار باشند، هوشیارتر بوده انرژی کافی داشته و از سلامت جسمی و روانی بهتری بهره مند و عملکرد تحصیلی بالاتری خواهند داشت. بی خوابی یا کم خوابی می تواند آسیب های جدی روحی و جسمی زیادی به دنبال داشته باشد به عملکرد مغز را مختل و توجه و تمرکز و همچنین قدرت حافظه را کاهش بدهد.

تحقیقات نشان می‌دهد دانش‌آموزانی که خواب کافی نداشته باشند به راحتی تمرکز خود را در کلاس درس از دست داده و در رابطه با یادآوری اطلاعات بیشتر مشکل دارند. همچنین خواب ناکافی با مشکلات رفتاری،‌ آموزشی و تمرکزی همراه است. همچنین تحقیقات متعددی نشان می دهد دانش آموزانی که خواب کافی و با کیفیتی داشته باشند به راحتی هنگام مطالعه، یادگیری و آزمون ها توجه و تمرکز خود را در سطح بالایی حفظ می‌کنند.

زمان خواب توصیه شده برای نوجوانان  ۸ تا ۱۰ ساعت در طول شب عنوان شده است؛ اما متأسفانه مشخص شده که تنها یک سوم از تمامی نوجوانان به اندازه‌ی کافی می‌خوابند. دلیل کم‌خوابی در این سن متعدد است. آن‌ها در طول روز فعالیت‌های زیادی از جمله فعالیت‌های بعد مدرسه و تکالیفی دارند که باعث می‌شود نتوانند شب‌ها به موقع بخوابند. هم‌چنین در این سن، پدر و مادر کنترل کمتری بر روی زمان خوابیدن فرزندان خود دارند که به خودی خود موجب کاهش خواب در دانش آموزان نوجوان می‌شود.

 

راهکارهایی برای تنظیم خواب دانش آموزان

داشتن برنامه خواب منظم باعث بهبود چرخه خواب شده که طی آن مغز از طریق حالت های فعال و غیرفعال عمل می کند.

نقش والدین در آگاه سازی و فراهم کردن شرایط محیطی برای تنظیم برنامه خواب بسیار مهم است این برنامه می تواند بر کیفیت خواب نیز تاثیرمثبت بگذارد.

ساعت خواب و بیداری بهتر است بازه زمانی مشخص و ثابتی داشته باشد.

فعالیت بدنی مناسبی را در طول شبانه روز در برنامه قرار بدهید.

محیط مناسب و آرامی را برای خواب انتخاب کنید.

به تغذیه مناسب اهمیت بدهید.

سعی کنید در طول روز خود رابه دور از تنش ها و استرس ها  قرار دهید.

 

بنابراین بهترین ساعت خواب یک دانش آموز؛ ساعت ۱۱ شب تا ۵ یا نهایتأ ۶ صبح می‌باشد، ولی این ساعت می‌تواند از ۱۲ شب تا ۶ صبح هم تغییر کند و اگر دانش آموزی دیرتر از ساعت ۱۱ یا ۱۲ شب بخوابد، قطعأ توجه و تمرکز مغزش سر کلاس‌های درس به خاطر چرت زدن و کمبود تمرکز کم می‌شود و نمی‌تواند به صورت کامل حرف‌های معلم را متوجه شود. خواب و استراحت کافی در روند یادگیری دانش آموزان تأثیر مثبتی دارد. بدن انسان علاوه بر تغذیه‌ی سالم به استراحت نیز نیاز دارد تا بتواند انرژی لازم را داشته باشد، زیرا خواب کافی و مفید شبانه موجب شادابی، نشاط و تمرکز می‌شود. دانش آموزان باید ۱۰ ساعت خواب مفید در طول شبانه‌روز داشته باشند که پیشنهاد می‌شود آن‌ها از ساعت ۹ شب به رختخواب بروند. دیر خوابیدن و بی‌خوابی‌های شبانه موجب کاهش انرژی مغزی در دانش آموزان است که منجر به اختلال در تمرکز و خواب‌آلودگی او در کلاس درس می‌شود.

گردآوری: محمدحسن محمدی مشاور و روانشناس تربیتی