فنر ارز یک بار دیگر رها شده و قیمت‌های نجومی را برای دلار و یورو رقم زده است. این دومین باری است که در دولت حسن روحانی، این اتفاق رخ می‌دهد. همان دولتی که مدعی بود که اقتصاد را برای فعالان اقتصادی پیش‌بینی پذیر می‌کند و علیرغم وعده‌های مکرر، تا این لحظه نتوانسته بازار ارز را سر و سامان دهد و ارز را تک نرخی کند.

اکنون ارز در بازار رسما چهارنرخی شده است و دولت هم دست روی دست گذاشته و بدون اینکه شرایط را برای بازگشت آرامش به بازار مهیا کند، اجازه داده که بازار راه خود را در پیش گیرد. سال گذشته هم این اتفاقات رخ داد و این شائبه را به وجود آورد که همزمان با ایام پایانی سال و درست در ماهی که دولت قرار است عیدی و پاداش پایان سال کارمندان خود را بدهد، می خواهد دلار و یورو را با قیمت بالاتری بفروشد و ریال بیشتری به دست آورد. این البته تنها یک گمانه زنی است که برخی رفتارهای دولت، این گمانه را تشدید می‌کند و به آن دامن می‌زند.

حتی اگر این طور هم نباشد، به نظر می‌رسد که نظارت در بازار ارز ضعیف است و بانک مرکزی باید بیش از این در بازار واکنش نشان دهد؛ چراکه اگر عرضه ارز به اندازه کافی در بازار وجود دارد، چرا باید قیمت اینقدر نوسان داشته باشد و پس ممکن است که دلالان در بازار حضور داشته باشند و اگر هم عرضه به اندازه کافی نیست، باز هم باید این توضیح از سوی دولت وجود داشته باشد که چرا عرضه ارز آن هم به صورت قطره‌چکانی در بازار از سوی بزرگترین عرضه کننده ارز صورت می‌گیرد و همین امر به آشفته تر شدن بازار دامن می‌زند.

دلار رسما چهارنرخی شد؛ غیررسمی شش نرخی

نکته حائز اهمیت این است که اکنون درست همان اتفاقی در بازار رخ داده که سال گذشته در همین ایام رخ داد و گویی دوباره همان سناریو در بازار ارز تقویت شده است. سال گذشته بود که مجدد ارز در بازار چندنرخی شد و همین امر سبب گردید تا نرخ به شکل بی‌سابقه‌ای بالا رود که همان زمان هم مسئولان دولتی وعده دادند که قیمت دلار کاهش می‌یابد؛ اما این اتفاق رخ نداد و نرخ ارز به اندازه ای که جهش کرده بود، پایین نیامد.

اکنون هم در بازار، ارز چهارنرخی شده است و حداقل چهار نرخ در بازار برای یک دلار آمریکا، قابل مشاهده است. یک نرخ را که هر روز بانک مرکزی اول صبح بر روی سایت خود قرار می‌دهد و آن، نرخ‌های ارز مبادلاتی است. عصرها هم بانک مرکزی، یک نرخ دیگر را اعلام می‌کند که البته، حاصل عملکرد صرافی‌های منتخبش بوده و متکی بر نرخ خرید و فروش دلار است و البته نرخ فروش اسکناس دلار است.

در عین حال، صرافی های چهارراه استانبول هم که هر روز کرکره را بالا می دهند، یک نرخ اعلام می کنند که ممکن است مغازه به مغازه تغییراتی هم داشته باشد؛ البته به شرط آنکه صرافی‌ها آن روز قصد داشته باشند که دلار بفروشند؛ اما به هرحال این نرخ هم به عنوان واقعیت بازار پذیرفته شده است.

در نهایت،  نرخ بانکها برای حواله که در برخی مواقع، متفاوت هست. البته اگر بخواهیم اندکی خوشبینانه به این موضوع نگاه کنیم، می توانیم دلار را در حال حاضر چهارنرخی بدانیم، در غیر این صورت بسیاری از سایت‌های اعلام کننده نرخ ارز، حتی نرخ معاملات فردایی را هم در سبزه میدان و پاساژ افشار، برای دلار اعلام می کنند که شاید اگر قرار باشد بدبینانه به موضوع نگاه کرد، باید ارز را اکنون شش نرخی دانست.

قیمت دلار در گوشه و کنار استانبول چند؟

روز گذشته(شنبه ۳۰ دی‌ماه) بانک مرکزی در ساعات ابتدایی صبح، نرخ دلار مبادله‌ای را ۳۶۶۳۹ ریال و یورو را ۴۴۷۸۰ ریال اعلام کرد. در پایان روز هم نرخ صرافی‌های منتخب را برای دلار ۴۴,۵۲۳ ریال و برای یورو ۵۴,۵۱۶ ریال اعلام شد که تا این جای کار برای افرادی که دسترسی به ارزهای مبادله ای دارند، هر دلار ۷۸۸۴ ریال و هر یورو ۹۷۳۶ ریال سود خواهد داشت.

در عین حال، نرخ فروش حواله یورو ۵۴,۷۸۹ ریال و نرخ فروش اسکناس دلار آمریکا ۴۴۶۹۰ ریال در صرافی‌های منتخب بوده است.

بررسی‌های میدانی حکایت از آن دارد که قیمت دلار نقدی در صرافی‌ها در پایان معاملات روز گذشته(شنبه) ۴۵۳۳۰ ریال، دلار فردایی سبزه میدان ۴۵۳۱۰ ریال، دلار فردایی پاساژ افشار ۴۵۳۲۰ ریال، دلار امروزی سبزه میدان ۴۵۳۱۰ ریال، دلار نقدی پاساژ افشار ۴۵۶۲۰ ریال بوده است. در عین حال هر یورو ۵۶۴۸۰ ریال بوده است.

در عین حال فعالان اقتصادی طی چهار سال دولت یازدهم و یکسال دولت دوازدهم، همواره این هشدار را به دولت داده بودند که اگر نرخ ارز متناسب با تورم افزایش نیابد، این فنر رها می‌شود و ممکن است که قابل کنترل نباشد؛ بنابراین اگر دولت مدعی است که عرضه و تقاضا، در شرایط کنونی این نرخ‌ها را تعیین می‌کند، قطعا توجهی به حرف های بخش خصوصی نکرده است.

البته ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی اعلام کرده که قیمت دلار و یورو در بهمن و اسفند قطعا کاهش خواهد یافت، اما باید دید که این وعده چقدر محقق شده و عملیاتی خواهد بود.