برای بازگشت به بازار نفت هیچ مشکلی نداریم

به گزارش پایگاه خبری خبرگزاری صبح اقتصاد بیژن نامدار زنگنه در آستانه دهه فجر و چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به تشریح دستاوردهای چهار دهه صنعت نفت ایران پرداخت.وی در آغاز با بیان اینکه پیش از انقلاب بدنه کاری صنعت نفت در بخش بهره‌برداری (بالادست) به خوبی آموزش دیده بودند اما در بهترین حالت در جایگاه اپراتور نقش‌آفرینی می‌کردند و همه طراحی‌های مهندسی و مدیریت نفت از لندن انجام می‌شد، گفت: البته ایرانی‌ها از مدت‌ها پیش پالایشگاه آبادان را خودشان اداره می‌کردند اما در بخش بالادست، هسته مدیریت و طراحی امور در لندن بود.زنگنه با اشاره به اینکه پیش از پیروزی انقلاب تلاش شده بود که تولید نفت ایران افزایش یابد، افزود: تولید نفت کشور پس از انقلاب حدود چهار میلیون بشکه کاهش یافت و از ۵.۵ میلیون بشکه به ۱.۸ میلیون بشکه در فروردین ۵۸ رسید، البته نمی‌خواهم تحلیل کنم چرا تولید نفت‌مان را کاهش دادیم زیرا این کاهش را قبول ندارم، البته بعدا هم که جنگ شروع شد و تاسیسات آسیب دید.وزیر نفت در ادامه ذخایر هیدروکربور مایع قابل برداشت کشور را در سال ۵۷ حدود ۸۸ میلیارد بشکه عنوان کرد و گفت: اکنون پس از گذشت بیش از ۴۰ سال و تولید، صادرات و مصرف ۳۵ میلیارد بشکه هیدروکربور مایع طی این سال‌ها، به‌واسطه اکتشاف‌های انجام شده همچنان حدود ۱۵۹ میلیارد بشکه ذخایر قابل برداشت هیدروکربور مایع در اختیار داریم.”برای بازگشت به بازار نفت هیچ مشکلی نداریم”

وی همچنین درباره افزایش ذخایر گاز کشور نیز افزود: ذخایر گاز قابل استحصال کشور از حدود ۹ تریلیون متر مکعب (پیش از انقلاب) به بیش از ۳۳ تریلیون متر مکعب افزایش یافته است و کشور امروز به تولیدات عظیمی در حوزه پتروشیمی دست یافته است.   زنگنه ادامه داد: صنعت گاز نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی رشد کرد، آن زمان تنها یک پالایشگاه کوچک گاز در بیدبلند داشتیم و یک خط لوله که از بیدبلند تا آستارا ادامه داشت و جمعیت اندکی از گاز بهره‌مند بودند، صنعت گاز پس از پیروزی انقلاب به‌ویژه با توسعه پارس جنوبی جهش کرد. تولید محصولات پتروشیمی کشور نیز بسیار اندک بود و به ۲ میلیون تن هم نمی‌رسید در حالی‌که با اقدام‌های انجام شده قرار است ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران تا پایان سال آینده به ۱۰۰ میلیون تن برسد.وی با بیان اینکه صنعت نفت کشور از نظر توانایی‌های فناورانه هم رشدی قابل توجه داشته است، افزود: امروز در بخش سخت‌افزاری صنعت نفت و در زمینه ساخت تجهیزات عملکرد خوبی داریم و شاید جایی در منطقه از این حیث به توانمندی ایران نباشد.وزیر نفت با تاکید براینکه برگزاری نمایشگاه نفت در هفته گذشته به خوبی نشان داد چه ظرفیت عظیمی در صنعت نفت کشور شکل گرفته است، گفت: اکنون توانایی ساخت بیش از ۸۰ درصد تجهیزات غیردوار صنعت نفت را در داخل کشور داریم و تنها در بعضی از اقلام مانند نوعی ویژه‌ از لوله‌های بدون درز جای کار وجود دارد که فکر می‌کنم ساخت این کالا نیز ظرف ۲ سال آینده عملیاتی شود.”برای بازگشت به بازار نفت هیچ مشکلی نداریم”

زنگنه همچنین ساخت ورق‌های مقاوم به سرویس ترش را از موفقیت‌های بزرگ اخیر سازندگان ایرانی عنوان کرد و افزود: صنعت فولادسازی در ساخت بسیاری از تجهیزات به صنعت نفت کمک کرده است.وی با اشاره به فعالیت دو شرکت بزرگ مپنا و OTC در ساخت توربین، گفت: شماری از کمپرسورهای فرآیندی هم باید ساخته شود، اما در مجموع در این بخش هم پیشرفت‌های خوبی را شاهد بوده‌ایم.وزیر نفت با بیان اینکه در سال ۷۶ حتی توان یک متر لوله‌گذاری دریایی نداشتیم، افزود: اکنون می‌توانیم روزانه یک کیلومتر در خلیج فارس لوله‌گذاری انجام دهیم و شرکت‌های ایرانی برای کار در دریا رقابت می‌کنند.زنگنه تاکید کرد: صنعت نفت امروز نه تنها با پیش از پیروزی انقلاب اسلامی که حتی با ۱۵ سال پیش هم قابل مقایسه نیست. او ادامه داد: در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در کشور شده و بیشتر توانمندی‌ها با اتکا به ظرفیت‌های مهندسی و دانش‌بنیان حاصل شده است.”برای بازگشت به بازار نفت هیچ مشکلی نداریم”

وزیر نفت ادامه داد: در بعضی از بخش‌ها به‌طور نمونه افزایش ضریب بازیافت از مخازن نفتی هنوز راه زیادی داریم، زیرا در آموزش نیروهای بالادست صنعت نفت نیاز به کار بیشتری داریم، زمینه‌سازی برای پرورش نیروی انسانی در این حوزه در دانشگاه‌ها از سال ۷۷ آغاز و کمک‌های زیادی به دانشگاه‌ها شد که امروز نتیجه آن را می‌بینیم.زنگنه تصریح کرد: بیش از ۵۰ درصد ذخایر نفت کشور برای مطالعه در حوزه ازدیاد برداشت به دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی واگذار شده و دانش فنی که در پایین‌دست نیاز داریم و تا پیش از این از خارج می‌گرفتیم، امروز ازسوی دانشگاه‌ها در حال تهیه است و دانشگاه‌های ما به سمتی می‌روند که صاحب فناوری شوند، اگر باز هم قرار شود در آینده از خارجی‌ها بخریم، با چشم باز می‌خریم.وزیر نفت همچنین درباره پیشرفت‌های صنعت نفت در بخش پتروشیمی نیز گفت: جهش پتروشیمی از سال‌های ۷۶ و ۷۷ با اتکا به محصولات پارس جنوبی آغاز شد و جهش دیگر از بندر امام (ره) بود.او ادامه داد: جهش دوم صنعت پتروشیمی در حال تکمیل است و جهش سوم نیز تا سال ۱۴۰۴ تکمیل می‌شود و ظرفیت تولید سالانه محصولات پتروشیمی به ۱۳۰ میلیون تن می‌رسد.”برای بازگشت به بازار نفت هیچ مشکلی نداریم”

زنگنه با بیان اینکه حرکت بزرگی اتفاق افتاده است و ما امروز از نظر توانمندی صنعت پتروشیمی در منطقه یک قدرت هستیم، افزود: صنعت پتروشیمی در دوران تحریم از نظر ارزآوری بسیار به کشور کمک کرد.وزیر نفت در ادامه به بهره‌مندی ۹۵ درصد مردم کشور از گاز طبیعی اشاره کرد و گفت: هم‌اکنون حدود ۹۹ درصد شهرها و ۸۶ درصد روستاها از گاز طبیعی بهره‌مند هستند، پروژه گازرسانی به استان سیستان و بلوچستان هم در حال اجراست.او ادامه داد: کمتر کشوری در جهان است که این شبکه گسترده گازرسانی را داشته باشند. پیش از پیروزی انقلاب اسلامی مصرف گاز طبیعی بسیار کم بود و گازرسانی انجام نشده بود، در تهران دو محله کوی نصر و گیشا و نازی‌آباد به‌طور محدود به شبکه متصل گاز بودند اما پس از پیروزی انقلاب برای آن سیاست‌گذاری شد و صادرات فرآورده کشور از صرفه‌جویی ناشی از این گازرسانی افزایش یافت که جهش بزرگی است.”برای بازگشت به بازار نفت هیچ مشکلی نداریم”

وزیر نفت در ادامه درباره نوع تنظیم سیاست‌گذاری بخش نفت متناسب با تحریم‌های بین‌المللی، افزود: تحریم‌ها جزو زندگی ما بوده است و یکی از آثارش این بوده که به توان داخل بسیار تکیه کردیم البته اتکا به قیمتی نبوده است و در حوزه‌های اقتصادی توانمند شدیم، شرکت‌های داخلی اکنون ظرفیت‌های خوبی دارند و اگر تحریم نباشد آنها می‌توانند صاحب برند شوند و صادرات داشته باشند و اکنون در سطح مطلوب جهانی تولید می‌کنیم.زنگنه تاکید کرد: این طور نبوده است که به دلیل تحریم استانداردها را زیر پا بگذاریم، در حالی که استانداردهای صنعت نفت تامین و کالای با کیفیت استفاده شده است، من و همکارانم هیچ‌گاه از استانداردها کوتاه نیامدیم زیرا ایمنی و حفظ جان و مال مردم و افراد و کارکنان یک اصل است.وی در ادامه با اشاره به تربیت نیروی متخصص در کشور، گفت: همه دانشگاه‌های معتبر کشور تا سال ۷۶ رشته مهندسی نفت نداشتند و دانشگاه نفت هم یک رشته عمومی داشت اما اکنون در سطح دکترا کار می‌شود و این جزو مهمترین دستاوردهای موجود است.وزیر نفت هنچنین در پاسخ به پرسشی درباره میزان فروش نفت، افزود: من همیشه می‌گویم تا زمانی که تحریم‌ها برداشته نشود، در این باره صحبت نمی‌کنم.زنگنه همچنین در واکنش به اینکه طلب ایران بابت فروش نفت از چه کشورهایی است، گفت: در این دوره ما طلبی نداریم و مطالبات برای دوره پیش از تحریم‌هاست زیرا آنها در سیستم‌های رسمی بوده و باقی مانده و در عراق، کره جنوبی، امارات و ژاپن مسدود شده است.وی در ادامه با بیان اینکه وضع بورس انرژی و روند کار در آن مطلوب است، افزود: بخش‌های زمینی فروش هم در بورس انرژی عرضه می‌شود و چالشی وجود ندارد و بیش از آنچه فکر می‌کردیم موثر بوده و کار را شفاف کرده است و باید ادامه یابد.وزیر نفت همچنین با اشاره به افزایش مصرف انرژی در کشور، گفت: یکی از دلایل بالا بودن مصرف انرژی قیمت ارزان آن است، مسائلی هم هست که به مردم ارتباطی ندارد و به نظر من به سیاست‌گذاران دولت برمی‌گردد، اینکه خودرو با چه کیفیتی ساخته می‌شود چه ربطی به مردم دارد؟ مگر آنها چقدر قدرت انتخاب دارند تا با استاندارد جهانی همراه شوند؟زنگنه با تاکید بر اینکه مشکل مصرف سوخت را در پالایشگاه‌ها دنبال نکنید و در کارخانه‌های خودروسازی بررسی کنید، افزود: البته آنها هم تلاش می‌کنند خودروهای با کیفیت بسازند به‌ویژه خودروی سی‌ان‌جی‌سوز، زیرا سوخت طبیعی ما در ایران سی‌ان‌جی است و هزینه‌اش ارزان تمام می‌شود، حتی اگر با قیمت صادراتی به مردم فروخته شود معادل نصف قیمت بنزین می‌شود، صادرات سی‌ان‌جی حدود ۱۸ سنت و بنزین ۴۰ سنت است.او ادامه داد: اکنون در همه کشور هم ایستگاه‌های تامین سی‌ان‌جی وجود دارد و بیش از ۵۰ درصد ظرفیت خالی دارند که استفاده نمی‌شود بنابراین مردم باید تشویق شوند با راه‌هایی که وجود دارد بهینه مصرف کنند و با قوانین موجود مانند قانون ۱۲ رفع موانع تولید رقابت‌پذیر این راه را پیش برند. البته کارهای غیر قیمتی باید انجام شود زیرا تغییر قیمت در ایران بسیار سخت است و باید بیشتر تکیه بر روش‌های غیر قیمتی باشد، اگر این کارها انجام نشود نمی‌توان انرژی کشور را با این مقدار رشد مصرف، تامین کرد.وزیر نفت در ادامه به رشد مصرف گاز خانگی در کشور اشاره کرد و گفت: رشد مصرف گاز خانگی امسال کشور ۱۲ درصد و در تهران ۱۵ درصد بوده است، کدام شرکت تامین‌کننده انرژی می‌تواند پاسخگوی چنین رشدی در سال باشد؟”برای بازگشت به بازار نفت هیچ مشکلی نداریم”

رشدی که به تولید ناخالص ملی هم منجر نمی‌شود. هر چند بخشی از آن طبیعی است اما مقداری هم به دلیل شیوع ویروس کرونا بوده اما تنها راه‌حل توجه به صرفه‌جویی انرژی است که باید با همکاری و پذیرش مردم باشد و بیشتر در بخش خانگی و تجاری و عمومی لازم است زیرا ما زورمان به اداره‌های پرمصرف دولتی می‌رسد و گازشان را قطع می‌کنیم اما نمی‌توان گاز خانگی را قطع کرد.زنگنه افزود: تولید گاز امسال نسبت به سال گذشته اندازه ۲.۵ فاز پارس جنوبی برابر با روزانه ۶۵ میلیون مترمکعب افزوده شده اما گویا هیچ افزایشی رخ نداده است.وی همچنین با اشاره به میدان‌های مشترک نفت و گاز کشور، گفت: پیش از پیروزی انقلاب میدان فروزان و میدان‌های در دریا با امارات مشترک داشتیم و با عراق فقط میدان نفت‌شهر بهره‌برداری می‌شد اما اکنون میدان‌های زیادی مانند میدان‌های غرب کارون، یادآوران، آزادگان، یاران، پارس جنوبی، بلال و … است. برای فروزان هم برنامه توسعه جدید داریم.وزیر نفت افزود: البته به این معنا نیست که از همه میدان‌ها به‌طور مساوی با طرف مقابل برداشت می‌شود زیرا بستگی به موقعیت میدان دارد اما در پارس جنوبی که شاخص‌ترین میدان است اکنون بیشتر از قطر گاز برداشت می‌کنیم و در میدان‌های غرب کارون هم بیشتر از همسایه برداشت می‌شود. میدان آذر در ایلام هم فعال شده است و قول هم دادم که در پایان این دولت میدانی نباشد که قرارداد آن امضا نشده باشد که عمده آن میدان فرزاد است که باید فعال شود.زنگنه در ادمه سخنان خود با بیان اینکه پارک فناوری و نوآوری نفت ثبت شده و اجازه آن از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گرفته شده است، گفت: این موضوع سبب ایجاد جهش در فعالیت‌های نفت می‌شود، در ماه‌های باقیمانده از دولت دوازدهم تلاش می‌کنیم زیست‌بوم و اکوسیستم توسعه فناوری ایجاد شود، همچنین یک صندوق پژوهش و فناوری با سرمایه ۱۰۰ میلیارد تومانی ثبت شده و قرار است به آن افزوده شود که پشتوانه مالی و تضمینی شرکت‌های استارت‌آپ و نوآور است.وزیر نفت همچنین وارد کردن شرکت‌های فناور به بالادست صنعت نفت را یکی از کارهای مهم دانست و افزود: برای نمونه به هر شرکت یک یا دو چاه مرده یا بسته که تولید ندارند یا کم بازده هستند را واگذار کنیم که این چاه‌ها را به تولید برسانند یا افزایش تولید داشته باشند. وزارت نفت در این مسیر پشتیبانی مالی و حمایت‌های لازم را به این شرکت‌ها خواهد کرد.او ادامه داد: با این کار، هزاران شغل برای نیروهای تحصیل کرده کشور ایجاد می‌شود و بسیاری از افراد با استعداد و علاقه‌مند با ریسک کم، می‌توانند در این زمینه کار کنند، وزارت نفت ریسک این شرکت‌ها را از طریق صندوق پژوهش و فناوری پوشش می‌دهد و حمایت می‌کند، من بسیار به این شرکت‌ها امید دارم.وزیر نفت همچنین به ایجاد پارک فناوری نفت و گاز به وسعت ۲۵ هکتار در ری از سوی وزارت نفت اشاره و گفت: فضا و امکانات در این پارک برای استقرار شرکت‌های فناوری و نیروهای جوان برای نمونه‌سازی و ساخت پایلوت فراهم است، با ایجاد مراکز نوآوری در دانشگاه‌های تهران، اصفهان، شیراز، اهواز نیز به این شرکت‌ها کمک می‌کنیم که در کنار دانشگاه‌ها فعالیت داشته باشند.

زنگنه با اشاره به اینکه برای زیست‌بوم توسعه فناوری و کارهای دانش‌بنیان بسیار وقت می‌گذارم، افزود: رهبر معظم انقلاب هم در دیدار با سران سه قوه، تأکید کردند که صنعت نفت می‌تواند با تکیه بر ظرفیت‌های دانش‌بنیان، در تولید جهش ایجاد کند و این واقعیت است. ایشان بر مبنای گزارش‌هایی که خدمتشان داده شده بود به این جمع‌بندی رسیدند و تا به اینجای کار موفق بوده‌ایم و در ادامه، کار با جدیت دنبال می‌شود.