محمد ابراهیم لاریجانی گفت: سال نمایشگاهی در حوزه گردشگری از خرداد سال ۹۷ تا خرداد سال ۹۸ است و برای تمام نمایشگاههای که در این ایام برگزار می شود، برنامه ریزی شده و مجری آن نیز مشخص است. امسال در ۱۵ نمایشگاه گردشگری خارجی شرکت می کنیم که در کشورهای اسپانیا، آلمان، فرانسه، انگلیس، هلند، ژاپن، روسیه، دو نمایشگاه در چین، دو نمایشگاه در هند، عراق، آذربایجان و ترکیه واقع شده اند.

وی افزود: ما در نظر داریم در نمایشگاههایی شرکت کنیم که توراپراتورها و آژانسهای گردشگری در آنجا حضور دارند ممکن است در برخی از کشورها، ایران در حوزه صنایع دستی و یا فرهنگی و سوغات وارد شود که این موضوع مربوط به بخش های دیگر سازمان میراث فرهنگی می شود. در برخی از نمایشگاهها نیز ایران شرکت می کرده است اما سازمان میراث فرهنگی دخالتی در آنها نداشته است و بخش خصوصی به صورت خودجوش در آنها حضور داشت در واقع در این نمایشگاهها، ایران پاویون نداشت. به عنوان مثال بخش خصوصی فعال در حوزه گردشگری و تورگردانی در نمایشگاه لندن شرکت می کرد اما اکنون در ۱۵ نمایشگاهی که عنوان شد ایران دارای پاویون است.

مدیرکل دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری تصریح کرد: سال به سال این نمایشگاهها مورد بررسی قرار گرفته و ممکن است تغییر کند  البته ۸۰ درصد این نمایشگاهها همان هایی هستند که سالهای قبل نیز ایران در آنها شرکت می کرده است. ۲۵ درصد دیگر نیز براساس شرایط، مکان و …. انتخاب می شوند. امسال دو نمایشگاه به نمایشگاههای چین و هند اضافه کردیم و در نمایشگاههای ترکیه و عراق که همیشه تنها بخش خصوصی شرکت می کرد،  امسال پاویون خواهیم داشت. ما ۱۷ بازار هدف را در اولویت اول قرار داده ایم و ۱۷ بازار دیگر نیز در اولویت دوم هستند.

لاریجانی گفت: امسال سعی کردیم نمایشگاهها را به بازارهای هدف با توجه به محدودیت منابع نزدیک کنیم برخی از کشورها بازار هدف ما نیستند به عنوان مثال امارات بازار هدف ما نیست تا بخواهیم در نمایشگاه گردشگری آن شرکت کنیم اما برلین آلمان بازار هدف ماست و در نمایشگاه آن نیز شرکت خواهیم کرد. حدود ۱۵ نمایشگاه است که جزو بازار هدف ما نیستند اما برای اینکه تورگردانان و بخش خصوصی از آن مطلع باشد، این نمایشگاهها را اطلاع رسانی می کنیم تا هر کسی می خواهد در آن شرکت کند. در این راستا برای حضور بخش خصوصی همکاری می کنیم.

ارائه محصول جدید در نمایشگاه گردشگری عراق

لاریجانی درباره حضور ایران در نمایشگاه گردشگری عراق گفت: عراقی های زیادی به ایران با هدف زیارت می آیند ولی ما می خواستیم دو محصول دیگر در حوزه سلامت و طبیعت گردی نیز به محصولات دیگرمان اضافه کنیم تا غیر از بحث زیارت، گردشگران عراقی برای استفاده از امکانات سلامت هم به ایران بیایند جون اکنون کشورهایی مانند هند و ترکیه برای جذب گردشگران عراقی رقیب ما در این کشور هستند.  شرایط اقتصادی اکنون در کشور فرصتی است تا جز زیارت بتوانیم محصولات دیگرمان را نیز عرضه کنیم. بنابراین امسال نمایشگاه عراق را در دستور کار قرار دادیم.

وی درباره نمایشگاه انگلستان توضیح داد: شاید از کشور انگلستان گردشگر برای ایران در حد قابل قبولی نداشته باشیم اما براساس مشورت بخش خصوصی نمایشگاه لندن در دستور کار قرار گرفت چون بسیاری از این افراد می گویند در این نمایشگاه است که بسیاری از قراردادهای گردشگری آنها بسته می شود چون این نمایشگاه یک بازار لاکچری معتبر است که در آن نمایندگان گردشگری از همه دنیا جمع می شوند. در واقع این نمایشگاه محل قرار و ملاقات بسیاری از توراپراتورهای بزرگ است این موضوع درباره نمایشگاه آلمان و اسپانیا نیز صدق می کند.

لاریجانی دلیل خود را برای شرکت در نمایشگاه ترکیه این طور توضیح داد که آمار گردشگران ورودی از ترکیه به ایران در سال ۲۰۱۷ افزایش پیدا کرده است از طرفی همسایه ها برای ما یک فرصت هستند از آن طرف ترکیه برای ورود گردشگران روادید را لغو کرده است و برای جذب گردشگر تلاش می کند ولی ما هیچ اقدامی نمی کنیم در صورتی که سفر به ایران با توجه به نوسانات نرخ ارز اکنون به صرفه است. بنابراین ما در نمایشگاه شرکت می کنیم تا بازار ترکیه را هم مثل بازار آذربایجان و عراق به دست بیاوریم.

وی در توضیح این مسئله که ژاپن یکی از مقاصد دوری است که رفتن به آن برای گردشگران ایرانی و ورود گردشگران ژاپنی به ایران بسیار مشکل است و اساسا از این کشور آمار ورودی کمی داریم نیز گفت: ژاپن همیشه یک بازار سنتی قدیمی برای ما بوده است ژاپنی های زیادی سالها قبل به ایران می آمدند. ضمن اینکه توریست های این کشور جزو بی دردسرترین توریست ها بوده و تورلیدرهای زیادی در آنجا با ما کار می کنند. ما در نمایشگاه جاتای ژاپن همیشه شرکت می کردیم منتها برخی سالها در آن وقفه ای بوجود می آمد.

مدیرکل دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری بیان کرد: کانون جهانگردی و اتومبیلرانی پاویون ایران در چهار نمایشگاه اسپانیا، اتریش، چین و فرانسه را به عهده دارد یک شرکت خصوصی هم که مدتها در چند نمایشگاه شرکت می کرده است مجری سه نمایشگاه در ترکیه آذربایجان و هند خواهد بود برای نمایشگاه ITB برلین هنوز مجری به طور قطع مشخص نشده است. شرکت توسعه گردشگری نمایشگاه هلند را به عهده خواهد داشت و یک شرکت دیگر نیز مجری نمایشگاه عراق خواهد بود. انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی نیز نمایشگاهی در هند را به دست گرفته است. یکی از آژانسهای مسافرتی در حوزه ورود گردشگر مجری یکی از نمایشگاههای چین خواهد شد و دو شرکت دیگر نمایشگاههای روسیه و عمان را به عهده می گیرند. مجریان این نمایشگاهها در واقع متحمل زحمت می شوند چون شرکت ایران در این نمایشگاهها هزینه بر است و خودشان می بایست با فروش غرفه و …. اعتبار جذب کنند.

چهار نمایشگاه گران در دست کانون جهانگردی

لاریجانی ادامه داد: هزینه برپایی پاویون ایران در نمایشگاههایی که کانون جهانگردی و اتومبیلرانی بر عهده دارد، گران تر تمام می شود بنابراین منابع مالی بیشتری را لازم دارد. پس از منابع داخلی خود برای پیش پرداخت گرفتن غرفه و هزینه هایی که از قبل باید انجام شود، خرج می کند و بعد از آن کم کم با فروش غرفه و … این هزینه را به دست می آورد . ممکن است هر مجری نتواند این هزینه ها را بدهد و از منابع خود ماهها پیش از برپایی نمایشگاه هزینه کند. پس نمایشگاههایی که هزینه های بیشتری لازم دارد را به کانون اتومبیلرانی و جهانگردی سپردیم تا از منابع خود استفاده کند. با آنکه کانون تا کنون چند دوره این نمایشگاهها را برپا کرده ولی آماده واگذاری این مسئولیت را دارد.

لاریجانی در پاسخ به اینکه وقتی هر سال مجریان نمایشگاهها در ایران تغییر می کند،  بی ثباتی در تصمیم گیری را به مسئولان نمایشگاههای خارجی ثابت می کنیم گفت:  عمدتا مجریان نمایشگاهها در ایران همان افرادی هستند که سابقه اجرا را در سالهای گذشته داشته اند. واگذاری این مسئولیت به طور نانوشته اتفاق می افتد در نمایشگاهی مثل آذربایجان مجری کسی است که سابق بر این تجربه حضور در نمایشگاه را داشته است. اینکه هر سال تنها یک شرکت متولی باشد امکان نظارت را برای ما سلب می کند نباید اجازه بدهیم که انحصار حضور در نمایشگاه تنها برای عده ای خاص باشد. این یکی از دغدغه هایی است که بخش خصوصی از ما می خواهد . اما تغییر هر ساله مجریان یکی از موضوعاتی است که باید آسیب شناسی شود. می توان این موضوع را در نظر گرفت که اگر شرکتی چند سال مجری بوده و توانمندی اش را ثابت کرده با او قرارداد چند ساله ببندیم و این مسئولیت را برای مدت طولانی تری به او واگذار کنیم.

وی درباره اختصاص اعتبار ارزی به مجریان نمایشگاههای خارجی نیز گفت: در بسته حمایتی جدیدی که اعلام شده به این موضوع نپرداخته اند. باید راهکاری برای این موضوع در نظر گرفته شود تا به نرخ دولتی ارز تعلق گیرد. با این وجود نمی توان کار را متوقف کرد.

وی از سناریوی جدید برای برپایی پاویون ایران در نمایشگاهها خبر داد و گفت: برپایی غرفه های ایران و حضور آژانسها در این نمایشگاهها تنها کارهایی نیست که باید انجام شود. بلکه میخواهیم تا مجری نمایشگاه در کشور محل برگزاری اطلاع رسانی های لازم را قبل و در حین برپایی برنامه انجام دهد. برگزاری برنامه های فرهنگی، هنری، همایش های جانبی، استفاده از ظرفیت ذی نفعان و ایرانیان مقیم آن کشور کارهایی است که باید انجام شود. باید دانست که چطور می توان از هر یک از این ذی نفعان استفاده کرد ضمن اینکه هر مجری می بایست چند پشتیبان داشته باشد. به عنوان مثال اگر یک مجری برای نمایشگاه عمان وجود دارد ، اداره کل میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان و فارس و هرمزگان هم باید پشتیبان او باشند چون این استانها مقصد سفر عمانی هاست ایرلاین های دیگر و نماینده وزارت بهداشت و شهردار زاهدان و شیراز و بندرعباس هم باید پشتیبانی برنامه های جانبی را با هماهنگی مجری انجام دهند. ما ظرفیت زیادی در بین ایرانیان خارج از کشور داریم که می توان از آنها استفاده کرد به عنوان مثال آنها می توانند در محل کسب خود، اطلاع رسانی های لازم را انجام دهند.