«چهل ساله یه کابوس نمی ذاره بخوابیم…» این مطلع ترانه ای با عنوان «چهل سال» به خوانندگی دو خواننده پاپ لس آنجلسی است که اوایل مرداد ماه امسال در قالب یک ویدیو به شکل کاملا مدیریت شده منتشر و توزیع شد و همانطور که انتظار می رفت ضمن انتقاد از وضعیت موجود کشور و مردم مان، آنها نقش دایه مهربان تر از مادر را ایفا کردند.

 اما نکته مهم با استناد به چنین قطعه ای آن هم در آستانه چهل سالگی انقلاب برای ما چیست؟ آیا از ابتدای سال ۹۷ که خیلی از دست اندرکاران فرهنگی و هنرمندان از اهمیت چهل سالگی انقلاب می گویند، کاری هم انجام داده اند که آغازگر جریانی موثر باشد؟

برای بررسی نسبت موسیقی با انقلاب اسلامی و نقش این هنر در بزنگاه های مختلف انقلاب سراغ سیدمحمد میرزمانی آهنگساز، مدیر اسبق دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس هیات مدیره خانه موسیقی، محمد گلریز خواننده و آهنگساز پیشکسوت موسیقی انقلاب و دفاع مقدس و دبیر اسبق جشنواره موسیقی مقاومت و احسان خداپرست قائم مقام مرکز موسیقی انقلاب اسلامی (مأوا) رفتیم تا با آنها درباره وظایف هنر جریان ساز و البته پرحاشیه موسیقی در آستانه چهل سالگی انقلاب صحبت کنیم.

کاستن از فشار عصبی مردم در آستانه چهل سالگی

سیدمحمد میرزمانی آهنگساز موسیقی انقلاب با اشاره به وظایف نهادها و فعالان موسیقی در چهل سالگی انقلاب اسلامی به خبرنگار مهر گفت: به نظر من موسیقی در این چهل سال همراه انقلاب اسلامی بوده است مثلا در سال هایی که کشورمان درگیر جنگ تحمیلی بود هنرمندان این عرصه تلاش خود را انجام دادند تا کنار مردم و انقلاب باشند.

وی با اشاره به اینکه امروز در دورانی هستیم که لازم است هنرمندان از طریق تولید موسیقی نشاط و امید را به جامعه تزریق کنند، بیان کرد: مردم در این شرایط اقتصادی باید با موسیقی لحظاتی احساس راحتی کرده و از غم و مشکلات خود بکاهند. به اعتقاد من این مهم ترین وظیفه ای است که موسیقی می تواند در تولد چهل سالگی انقلاب روی آن تمرکز داشته باشد.

میرزمانی افزود: ما به جز ایثارگری های هشت سال دفاع مقدس، دستاوردهای دیگری هم در عرصه های علمی، فرهنگی، ورزشی داریم که اهالی موسیقی با تکیه بر همین دستاوردها می توانند آثار ارزشمندی تولید کنند. به اعتقاد من موسیقی یکی از مهم ترین ابزارها برای نمایش موسیقایی دستاوردهای ارزشمند نظام جمهوری اسلامی است.

امنیت شغلی اهالی موسیقی را تامین کنیم

رییس هیات مدیره خانه موسیقی ساماندهی وضعیت شغلی اهالی موسیقی را یکی از وظایف دولت در قبال هنرمندان دانست و توضیح داد: در سال های اخیر فراز و نشیب های زیادی در عرصه فرهنگ و هنر به وجود آمده که موجب شده تعدادی از مشاغل این حوزه در ردیف مشاغل ستاره دار قرار بگیرند. ما واقعا امیدوارم حالا که چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد امنیت شغلی فعالان حوزه موسیقی تامین شود و همچنین بودجه مناسبی به این عرصه اختصاص یابد تا بتوانیم فعالیت های موسیقی فاخر هم داشته باشیم.

مدیرکل اسبق دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان به جشنواره موسیقی فجر اشاره کرد و گفت: با وجود اینکه جشنواره موسیقی فجر دستاورد پیروزی انقلاب اسلامی است اما ما در این حوزه کمتر نگاه انقلابی داشته ایم که امیدوارم در چهل سالگی انقلاب اسلامی بخش ویژه ای برای انقلاب طراحی و بر مبنای آن جایزه ویژه آهنگسازی داده شود.

توجه به موسیقی انقلابی پس از پایان جنگ کمرنگ شد

محمد گلریز خواننده پیشکسوت موسیقی انقلاب هم ضمن تبیین جایگاه موسیقی در فعالیت های فرهنگی هنری کشورمان طی چهل سال گذشته  گفت: موسیقی به عنوان یکی از ماندگارترین هنرها تاثیرات خود را روی مخاطب می گذارد که این تاثیر گاه مطلوب و گاه غیرمطلوب است، اما آنچه می توان درباره وضعیت موسیقی طی ۴۰ سال گذشته در ایران به آن اشاره کرد فعالیت هایی است که موجب آفرینش آثاری شده که همچنان به عنوان مرجع موسیقی بعد از انقلاب اسلامی به حساب می آید.

وی ادامه داد: پیروزی انقلاب اسلامی موجب تحولات زیادی در عرصه موسیقی شد و آثار ماندگاری تولید شد که هرکدام می تواند به عنوان بهترین آثار تاریخ موسیقی کشور لقب بگیرد. این جریان به درون دوران جنگ تحمیلی رفت و در همان جا نیز توانست به رشد خود ادامه دهد و آنچنان در بطن جامعه رسوخ پیدا کرد که خیلی ها موسیقی بعد از پیروزی انقلاب را با آثار ماندگار این دوره می شناسند.

به گفته وی، دوران هشت سال دفاع مقدس که پایان گرفت روند موسیقی نیز شکل دیگری پیدا کرد و هرچه گذشت آثار ماندگار دغدغه مند انقلابی کمتر شد.

دشمن در جنگ فرهنگی پیروز شده است

این خواننده پیشکسوت موسیقی انقلاب گفت: جنگ که تمام شد گویی مسئولان هم خیلی مسایل را فراموش کردند و حالا کار به جایی رسیده که موسیقی انقلابی تقریبا به کمترین آمار تولید رسیده است و موسیقی های مبتذل از داخل و خارج کشور به ذهن جوانان ما تحمیل می شود.

وی افزود: موسیقی غالب این روزها نه تنها رگه هایی از جریان دغدغه مند انقلاب اسلامی را دارا نیست بلکه موسیقی هایی را می شنویم که اصلا زیبنده نام ایران و ایرانی هم نیست.

جنگ که تمام شد گویی مسئولان هم خیلی مسایل را فراموش کردند و حالا کار به جایی رسیده که موسیقی انقلابی تقریبا به کمترین آمار تولید رسیده است و موسیقی های مبتذل از داخل و خارج کشور به ذهن جوانان ما تحمیل می شودگلریز با بیان اینکه دیگر واکنش های رسانه ای دغدغه مندان موسیقی انقلاب هم تاثیر چندانی برای توجه دادن به مسایلی از این دست نیست، اظهار کرد: فرمایشات مقام معظم رهبری در حوزه هنر انقلاب طی سال های اخیر بهترین چراغ برای رسیدن به مقصد مطلوب در حوزه موسیقی انقلاب است و من فکر می کنم در چهل سالگی انقلاب تنها وظیفه ای که به عهده اهالی موسیقی است توجه به همین بیانات است.

این خواننده پیشکسوت اضافه کرد: در کنار اینها توجه به دستاوردهای انقلاب اسلامی یکی دیگر از ماموریت هایی است که هنرمندان دغدغه مند باید به آن توجه کنند، اما می دانم گفتن این نکات چندان ثمری ندارد زیرا تا زمانی که در حوزه مدیریتی کشور دغدغه ای برای بهبود اوضاع وجود نداشته باشد همچنان موسیقی مبتذل در راس سبد شنیداری مخاطبان است. ما گویی نمی دانیم که وارد یک جنگ تمام عیار با دشمن شده ایم؛ دشمنی که در جنگ فرهنگی موفق عمل کرده است.

وی در پایان صحبت هایش گفت: دشمن می خواست و می خواهد که ارزش های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس هر روز کمرنگ تر شود. بیاییم باور کنیم «فرهنگ فراموشی» انقلاب را تهدید می کند. بیاییم هشدارهای رهبر معظم انقلاب را جدی بگیریم و بدانیم اگر صادقانه قدم برداریم قطعا آینده ارزشمندی در انتظار موسیقی فاخرمان است که در سال های گذشته در معرض آسیب های بسیار بوده است.

ما در برابر قطعه «چهل سال» چه کردیم ؟

اما احسان خداپرست قائم مقام مرکز موسیقی انقلاب اسلامی با رویکرد متفاوت تری نسبت به وظیفه اهالی موسیقی در چهل سالگی انقلاب دغدغه های خود را مطرح کرده و بر این باور است: دشمنی با انقلاب اسلامی ایران هر روز شکل جدی تری به خود پیدا می کند پس به اعتقاد من در این شرایط بهترین و مهم ترین وظیفه ای که یک هنرمند باید در حوزه موسیقی روی آن تاکید ویژه ای داشته باشد، فعال تر کردن روحیه مقاومت در مردم است.

وی افزود: به تازگی ۲ خواننده در آن سوی مرزها قطعه «چهل سال» را تولید کرده و طوری برخورد کرده اند گویی آنها مردم ایران را به قدری دوست دارند که می خواهند آنها را نجات دهند! اما موفق به انجام این کار نشدند. یعنی آنها برای القای پیام خود از موسیقی استفاده می کنند.

به گفته وی، هنرمندان داخلی لازم است با انتخاب یک روش هدفمند وارد معرکه شوند و از جریان انقلاب اسلامی حمایت کنند.

قائم مقام مرکز موسیقی انقلاب اسلامی با تاکید بر اینکه طرح انتقاد هم باید با نگاهی به اصلاح در آینده باشد، گفت: وظیفه همه ما ترسیم فضای اتحاد و همدلی با امید به آینده است که انتقاد نیز می تواند در آن مطرح شود. تعدادی از هنرمندان هم هستند که به صورت خودجوش واکنش های بسیار مناسبی به اتفاقات اجتماعی و حتی موضوع مهمی چون شهدای مدافع حرم داشته اند، اما چرا به سمت تولید قطعاتی مرتبط با دستاوردهای انقلاب اسلامی در چهل سال اخیر نرفته اند.

تلاش برای تلقین یک باور انقلابی در ۴۰ سالگی انقلاب

وی در پاسخ به اینکه شما در تعامل با هنرمندان برای تولید قطعاتی که دغدغه های مردم و انقلاب را مطرح کند چه کرده اید، افزود: در پژوهش هایی که انجام دادیم متوجه شدیم برخی هنرمندان با فضای کاری نهادهایی چون مأوا ناآشنا هستند و به همین دلیل تمایلی برای همکاری از خود نشان نمی دهند اما بسیار پیش آمده که همین هنرمندان وقتی با رویکرد ما آشنا می شوند حس و حالشان عوض می شود و اتفاقا خودشان پیشنهاد انجام کار می دهند. اینها را گفتم تا به این موضوع برسم که ما نتوانسته ایم فضای روانی را درست مدیریت کنیم حتی در برخی از مواقع پیش آمده که به برخی ها این موضوع را تلقین کرده ایم که بزرگان کشور مخالف موسیقی هستند در حالی که اینطور نیست.

خداپرست در پایان تصریح کرد: ما در این سال ها شاهد بوده ایم که خیلی از هنرمندان برای جام جهانی فوتبال انواع و اقسام قطعات را تولید می کنند، اما چرا نمی آیند و برای یک موضوع انقلابی دست به ساخت اثر بزنند؟ به نظر من دلیل آن را باید در دست هایی جستجو کرد که دوست دارند دست هنرمندان را از فضای انقلاب اسلامی قطع کنند. ما در مرکز مأوا هنرمند را ابزاری برای پیشبرد اهدافمان نمی دانیم و هرگز نیز هدفی برای کسب درآمد نداشته و نداریم بلکه می خواهیم خدمتگزاری صادقانه برای انقلاب اسلامی باشیم و چه بهتر که در آستانه تولد چهل سالگی انقلاب هنرمندان بهترین یار ما در این عرصه باشند.