به گزارش صبح اقتصاد سفیر پیشین ایران در باکو گفت: انتظار داریم جمهوری آذربایجان مواضع تخریبی علیه ایران را مدیریت کند.
محسن پاک آیین در گفت‌وگو با ایسنا در ارتباط با مسائل جمهوری آذربایجان، ارمنستان و قفقاز در چند هفته اخیر و تاثیر آن بر روابط تجاری و بازرگانی در مرز با ایران گفت: مساله و علت اصلی حوادث در قفقاز، ابهام در برخی از مفاد موافقتنامه صلح مسکو است که در سال ۲۰۲۰ بین آذربایجان و ارمنستان با حضور روسیه امضا شد و در نتیجه آن هفت شهر جمهوری آذربایجان آزاد شد اما تکلیف قره باغ مشخص نشد. روس ها نیروهایشان را در منطقه مستقر کردند تا ضامن حمل و نقل آزاد کامیون ها و خودروها در مناطق مورد مناقشه باشند.
وی در ارتباط با دستگیری دو راننده ایرانی در روند این حوادث گفت: رانندگان ایرانی از مرز نوردوز وارد خاک ارمنستان می شوند و در مسیر ایروان از شهرهای قاپان و گروس عبور می کنند. این یک مسیر سنتی است که در زمانی که مرز و مسیر در اختیار ارمنستان بود رانندگان از آن استفاده می‌کردند. به دنبال توافق ۲۰۲۰ از ۶۸ کیلومتر مسیر قاپان به گروس، ۲۱ کیلومتر در حیطه تمامیت ارضی آذربایجان قرار گرفت و از آن پس این کشور اعمال حاکمیت می‌کند و از رانندگانی که وارد این محدوده می شوند طبق قوانین آذربایجان، عوارض دریافت می کند، از این رو رانندگان باید این عوارض را پرداخت کنند. از سویی آذربایجان مدعی است که حق دارد رانندگان و کامیون ها را بازرسی کند که طبق قوانین این کشور به قره باغ نرفته باشند. این دو راننده ایرانی که بی اطلاع از قوانین بودند به دلیل سفر به قره باغ دستگیر شده اند.
پاک آیین گفت: اولا نیروهای روسی هم که طبق توافق در منطقه حضور دارند نباید اجازه می دادند کامیون ها چه ایرانی و چه غیرایرانی وارد قره باغ شوند یا روند رفت و آمد و ترانزیت کامیون ها را تسهیل می کردند، از این رو آن ها هم در وظایف خود کوتاهی کردند و جمهوری آذربایجان هم موضع سختگیرانه اتخاذ و رانندگان را دستگیر کرد. به نظرم اقدام آذربایجان در دستگیری دو راننده ایرانی دور از انتظار بود آنها باید به رانندگان تذکر داده یا نهایتا آنها را جریمه کرده و برمی‌گرداندند.
وی با اشاره به اینکه ایران هیچ وقت در تعامل با رانندگان آذربایجانی از روند انصاف خارج نشده و راننده ای را به خاطر خطاهای سهوی دستگیر نکرده است، افزود: به نظرم نباید زندانی کردن این دو راننده طول بکشد و با توجه به روابط خوب دو کشور، سریعا آزاد شوند.
سفیر پیشین ایران در آذربایجان درباره برخی مواضع تند چند نماینده مجلس ملی آذربایجان تصریح کرد: اکثریت نمایندگان پارلمان آذربایجان و رئیس مجلس این کشور طرفدار روابط ایران و جمهوری آذربایجان هستند. چند نماینده مشخص هستند که معمولا با رویکرد منفی درباره ایران صحبت می کنند و مخالف روابط خوب دو کشور هستند اما باید دید چه کشوری از تخریب روابط دو کشور سود می برد؟ ما انتظار داریم جمهوری آذربایجان این مواضع تخریبی را مدیریت کند.
پاک آیین درباره تحرکات اسرائیل و ترکیه در این حوادث اظهار کرد: معتقدم اسرائیل دنبال آن است که در منطقه قدرت نمایی کند و موقعیت خودش را مهم جلوه دهد از این رو نباید بی جهت به آن پر و بال داد. ترکیه هم به طور معمول هر سال با جمهوری آذربایجان مانور مشترک دارد و مانور این دو کشور رویکرد ضد ارمنستان دارد البته ضد ایران نیست اما موجب تحریک ارمنستان شده و منطقه را در معرض آسیب امنیتی قرار می دهد. ترک ها باید متوجه حساسیت منطقه باشند و از اقدامات حساسیت زا جلوگیری کنند.
