به گزارش واحد فرهنگی خبرگزاری صبح اقتصاد برخی از سفارتخانه‌ّها در ایران خدمات صدور ویزای کشورشان را به شرکت های دیگری برون سپاری کرده اند. دو شرکت به صورت رسمی در ایران و کشورهای دیگر شعبه دارند مانند شرکت VFS که کارهای مربوط به صدور ویزای کشورهایی از جمله هلند، فرانسه، اتریش و … را انجام می دهند و یا BLS که خدمات صدور ویزای اسپانیا به آن سپرده شده است برخی دیگر از شرکت ها که با سفارتخانه هایی از جمله آلمان، هند و … در ارتباط بوده اند نیز ایرانی هستند. در واقع هر دو دسته از این شرکت ها خدمات مربوط به صدور ویزا را از جمله گرفتن مدرک و ارسال آن به سفارت و گرفتن پاسخ از سفارت را به عهده دارند اما در نهایت سفارتخانه ها اقدام به صدور ویزا می کنند  تنها در این بین مراجعات مردم به جای سفارت به این شرکت ها انجام می شود و بخشی از وظایف سفارتخانه ها به دوش این شرکت ها سپرده شده است.

معمولا این شرکت ها غیر از هزینه صدور ویزا که سفارتخانه ها آن را تعیین می کنند، هزینه ای هم بابت خدمات جانبی این اقدام می گیرند. این خدمات معمولا شامل خدمات VIP، عکسبرداری بیومتریک، پر کردن فرم درخواست، تحویل پاسپورت توسط پیک، سرویس اطلاع رسانی، (پیامک، پست الکترونیک، تلفن)، ترجمه مدارک، انجام فتوکپی و فکس و … است. این هزینه ها در هر شرکتی نیز برای هر کشوری متفاوت است.

در این میان معمولا شرکت کارگزار درخواست ویزای اسپانیا بابت خدمات ۱۵.۴۵ یورو دریافت می کند این هزینه غیر از ۶۰ یوروی ویزای توریستی است. مرکز درخواست ویزایی که با سفارت آلمان کار می کند نیز اعلام کرده که به منظور گرفتن وقت برای درخواست ویزای شنگن باید هر نفر ۱۹۰ هزار تومان به حساب بانکی شرکت واریز کند.

 اما در روزقرار ملاقات این مبلغ را به متقاضی عودت می دهد اما هزینه هماهنگی ویزامتریک که به مبلغ ۱۹ یورو است باید به صورت نقدی پرداخت شود مبلغ ۶۰ یورو هزینه ویزای شینگن نیزفقط به صورت نقدی و یورو دریافت خواهد شد.  برای دریافت خدمات VIP نیز به این مبالغ، ۷۵ یوروی دیگر اضافه خواهد شد که تنها می توان این ۷۵ یوروی خدمات VIP را به نرخ روز به ریال تبدیل و پرداخت کرد.

برای گرفتن ویزای تعطیلات آفریقای جنوبی نیز متقاضی اگرچه بابت ویزا باید ۱۵۰ هزار تومان بپردازد اما خدمات اضافه آن که توسط VFS گرفته می شود ۵۷ یوروست و برای گرفتن همین خدمات به صورت VIP باید ۵۰ یورو پرداخت کرد که قابل تبدیل به ریال نیست. ضمن اینکه خدمات اضافه مانند عکاسی یا ارسال فکس نیز همگی با یورو محاسبه می شود.

مرکز درخواست ویزای هند نیز که یک شرکت توریستی ایرانی است از مسافران برای ویزای الکترونیک گردشگری مبلغ ۱۰۰ دلار می گیرد که ایرانی ها می توانند در زمان درخواست ویزا آن را به قیمت روز تبدیل کرده و ریال پرداخت کنند هزینه ویزای توریستی هند نیز به صورت لیبلی ، ۵۵۰ هزار تومان است.

اردیبهشت ماه امسال  با توجه به التهاب بازار ارز بانک مرکزی سیاست های جدیدی را در راستای حل مشکلات متقاضیان دریافت ویزا و تمدید آن از طریق وزارت خارجه به سفارتخانه‌های کشورهای مختلف اعلام کرد. پیشنهاد بانک مرکزی در این باره پرداخت ریالی هزینه از طریق دستگاه‌های کارت‌خوان سفارتخانه‌ها توسط متقاضیان دریافت و تمدید ویزا بود.

براساس این پیشنهاد پس از انجام تراکنش و وصول وجه ریالی که بابت هزینه صدور ویزا دریافت می شود ،سفارتخانه‌ از طریق بانک عامل معادل ارزی آن را دریافت خواهد کرد.

با این اقدام دیگر متقاضیان صدور و تمدید ویزا نیازی به خرید ارز از بازار و یا از بانک‌ها نداشتند و سیستم بانکی با سفارتخانه‌ها مبادلات ارزی را انجام می‌داد اما هیچ گاه این اقدام انجام نشد. هر چند که تنها برخی از سفارتخانه ها از مدتها پیش هزینه ریالی از متقاضیان دریافت می کردند مانند مکزیک، سوئیس، تونس، ژاپن و کویت. ولی هیچ سفارتخانه ای این پیشنهاد را اجرایی نکرد.

در این باره مجتبی کریمی رییس اداره گذرنامه و روادید وزارت امور خارجه گفت: خدمات ویزا توسط شرکت های ایرانی انجام می شود در این ارتباط برخی از سفارتخانه های خارجی مقیم در تهران خدمات مربوط به ویزا را برون سپاری کرده اند. وزارت خارجه چندی پیش نامه ای به سفارتخانه ها نوشته و اعلام کرد که شرکت های ایرانی بابت خدماتی که ارائه می دهند باید به صورت ریالی از مردم هزینه بگیرند. تنها چیزی که قابل قبول است اینکه تعرفه روادید سفارتخانه های مختلف به ارز مورد نظر مانند گذشته دریافت شود . البته برخی از سفارتخانه ها از قبل هزینه ویزا را از مردم ایران به صورت ریال می گرفتند  مانند سفارت ژاپن یا مکزیک.

وی درباره نحوه نظارت بر کار شرکت هایی که برون سپاری را قبول کرده اند و همچنین در خصوص دریافت نرخ خدمات شرکتها به ارز خارجی گفت: این شرکت ها می بایست مبالغ خدمات را به ریال جمهوری اسلامی ایران دریافت کنند و مسئولیت نظارت بر این شرکت ها به عهده اداره پلیس و اماکن و ادارات زیربط است.

وی درباره اینکه آیا انجام ندادن چنین اقدامی تخلف محسوب می شود یا خیر گفت: خیلی از موارد وجود دارد که در قانون تعیین تکلیف نشده اند اما براساس عرف مشخص است که شرکت های ایرانی بابت خدماتی مانند انجام کپی، نمابر و اقداماتی از این قبیل می بایست به ریال از مردم هزینه دریافت کنند.

از آنجا که سفارتخانه هر کشوری در کشور دیگر اختیارات زیادی دارد بنابراین سفارتخانه ها گویا چنین نامه ای را عملی نکرده اند و نامه وزارت خارجه را منافی با مفاد قرارداد ما بین سفارت و شرکت های کارگزار نمی دانند به همین دلیل در اجرای چنین پیشنهادی تعلل به وجود آمد از سوی دیگر شرکت های کارگزار ایرانی با گرفتن ارز از مردم بیشترین سود را می کنند به همین دلیل تمایلی به گرفتن ریال نخواهند داشت. با این وجود عدم وجود ضابطه برای برخورد با چنین اقداماتی و پای کار نبودن نهادهای نظارتی از جمله عواملی است که باعث شده تا شرکت های ایرانی در مراکز درخواست ویزا بابت فکس، تلفن، کپی مدارک و پست کردن مدارک از متقاضی ایرانی ارز بگیرند.