به گزارش گروه اقتصادی صبح اقتصاد؛ کلاف به هم پیچیده مطالبات فرهنگیان معلوم نیست چه زمانی قرار است باز شود. مشکل دیرینه‌ای که قدمت آن به اوایل انقلاب بر می‌گردد و «اکرمی» پنجمین وزیر آموزش و پرورش در سال‌های ۶۳ تا ۶۷ هم آن را تایید می‌کند و در این باره می‌گوید که «گلایه فعلی […]
به گزارش گروه اقتصادی صبح اقتصاد؛ کلاف به هم پیچیده مطالبات فرهنگیان معلوم نیست چه زمانی قرار است باز شود. مشکل دیرینه‌ای که قدمت آن به اوایل انقلاب بر می‌گردد و «اکرمی» پنجمین وزیر آموزش و پرورش در سال‌های ۶۳ تا ۶۷ هم آن را تایید می‌کند و در این باره می‌گوید که «گلایه فعلی معلمان و مقایسه حقوقشان با وزارتخانه‌های دیگر در زمان بنده هم مطرح می‌شد و مصوبه‌ای را در این مورد به دولت بردم اما چون در زمان جنگ بود امکان تصویب آن نبود».
دغدغه مطالبات روی زمین مانده معلمان در چهل سال اخیر حل نمی‌شود و با اوج و فرودهایی همراه بوده است. تا جایی که بسیاری وزرای آموزش و پرورش از جمله مرتضی حاجی را برای پاسخ به نمایندگان به مجلس می‌کشاند و در برخی دوره‌ها از دلایل استیضاح وزرای آموزش و پرورش محسوب می‌شود.
اوضاع کسری‌های بودجه آموزش و پرورش در مقاطعی به قدری خراب می‌شود که به عنوان نمونه علی اصغر فانی اولین وزیر آموزش و پرورش دولت یازدهم یک مرتبه ناچار می‌شود از بانک استقراض کند تا بتواند بخشی از معوقات پاداش پایان خدمت را بپردازد. او در این باره می‌گوید: «برای پرداخت پاداش پایان خدمت بازنشستگان در سال ۹۳، ۹۰۰ میلیارد تومان وام از دو بانک گرفتم که مسئولیت آن به عهده‌ام است».
در این میان عملکرد هیچ کدام از وزرای آموزش و پرورش در این حیطه قابل دفاع نیست و هرچند مسکن‌های موضعی و تزریق اعتبار بویژه در پایان هر سال برای پرداخت مطالبات از سوی دولت‌ها صورت گرفته است اما تاکنون راهکار قطعی برای حل مشکلات اعتباری و کسری‌های بودجه وزارت آموزش و پرورش صورت نگرفته است.
هرچند فخرالدین احمدی دانش آشتیانی موفق شد در دوه وزارت کمتر از یکساله اش ۱۱ هزار میلیارد تومان مطالبات انباشته شده سنوات قبل از جمله پرداخت پاداش پایان خدمت بازنشستگان را تسویه کند.
نوبخت: آموزش و پروش همیشه بدهکاراست!
با وجود آنکه تصور می‌شد آموزش و پرورش در سال جاری کلیه معوقات فرهنگیان را پرداخت کرده است، اما اخباری رسید مبنی بر آنکه حق‌الزحمه برگزاری امتحانات نهایی سال گذشته هنوز پرداخت نشده است و این مسئله در برگزاری امتحانات نهایی و تصحیح اوراق مشکلاتی را ایجاد کرده است، به گونه‌ای که معلمان تمایلی به این کار ندارند. این اظهارات صدای نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه را هم در آورد تا لب به اعتراض گشود و گفت: «از روزی که وارد دولت شده‌ام آموزش و پرورش همواره بدهکار بود و به محض اینکه بدهی‌ها را صفر می‌کردیم مجدد کنتور می‌افتاد.۲ هزار میلیارد تومان بابت بازنشستگی فرهنگیان و ۲ هزار میلیارد تومان بابت بدهی‌های دیگر پرداخت کرده‌ایم اما باز می‌گویند اگر ۱۲۰ میلیارد تومان ندهید برگه‌های امتحانی دانش‌آموزان تصحیح نمی‌شود و همیشه گروگانی داریم که آموزش و پرورش بابت آن بودجه بیشتری دریافت کند».
با وجود آنکه اظهارات نوبخت واکنش‌های بسیاری به دنبال داشت و باعث آزردگی خاطر فرهنگیان هم شد، اما حکایت از مشکلی عمیق در بودجه ریزی آموزش و پرورش دارد. علی رغم آنکه بیش از ۹۹ درصد اعتبار سالانه بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومانی بزرگترین وزارتخانه دولت صرف پرداخت حقوق پرسنل می‌شود و اعتباری برای سایر امور باقی نمی‌ماند، سال‌هاست کارشناسان آموزش و پرورش عنوان می‌کنند که آموزش و پرورش نیازمند اصلاح جدی ساختار بودجه و مدیریت صحیح مالی است.
درهمین زمینه دکتر اللهیار ترکمن رئیس سابق بخش آموزش و پرورش سازمان برنامه و بودجه در این‌باره می‌گوید: «باید ساختار آموزش و پرورش تغییر کند. براساس نگاه کنونی، اگر همه بودجه کشور را به آموزش و پرورش بدهیم، باز هم کسری بودجه خواهد داشت. رفتار برخی مدارس همچون مدارس خارج از کشور، رفتار توزیع ادارات، ساختار سازمانی و امثال آن باعث کسری بودجه می‌شود به طوری که به عنوان مثال؛ خرید ۱۰۰ هزارتومانی در این وزارتخانه ۱۲۰ هزار تومان اعمال می‌شود، چرا که هزینه‌های مصرفی و تلف شده وجود دارد».
میرزاده سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس نیز تاکید می‌کند: شکل بودجه ریزی در آموزش و پرورش اشکال دارد. طبق سند تحول بنیادین، اصالت در بودجه ریزی باید در مدارس باشد، در صورتی که اینطور نیست. باید یک بار در تاریخ کشور، بودجه آموزش و پرورش را بر اساس عملکرد ارائه دهند.
بر اساس این گزارش، سید محمد بطحائی وزیر آموزش و پرورش اواخر شهریور و پیش از شروع سال تحصیلی جدید سر جمع مطالبات از دولت را حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان می‌داند و با بیان اینکه شخصاً با محمدباقر نوبخت رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی برگزار شده و آخرین فهرست مطالبات را با سازمان برنامه و بودجه نهایی کرده‌ایم می‌گوید: مطالباتی که اولویت اول را دارد تنظیم کرده‌ایم و امیدواریم وضعیت خزانه و در آمدی طوری باشد که تا قبل از شروع سال تحصیلی جدید، بخشی از این معوقات را تأمین کنیم.
بطحایی می‌افزاید: حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان جمع کل معوقات، اعم از حق‌التدریس‌ها و حق‌الزحمه‌ها بوده است اما به ترتیب اولویت آنها را پرداخت می‌کنیم.
این در حالی است که با سپری شدن نیمه اول مهر هنوز از پرداخت معوقات خبری نیست و وزیر آموزش و پرورش نیز در تازه ترین اظهارات خود از پرداخت ۳۳۰ میلیارد تومان از معوقات فرهنگیان و سرانه مدارس در هفته جاری خبر می‌دهد هر چند مشخص نیست چه مواردی در اولویت پرداخت قرار دارد و گویا سیر وعده‌هایی که بموقع عملیاتی نمی‌شوند به دولت دوازدهم رسیده است.
به نظر می‌رسد لازم است همانطور که رئیس کمیسیون آموزش مجلس می‌گوید وزیر جدید آموزش و پرورش که خود سابقه حضور در معاونت مالی این وزارتخانه را داراست یکبار برای همیشه در تاریخ کشور بودجه آموزش و پرورش را سامان دهد و دیگر با معلمانی روبرو نباشیم که چندین سال حقوق معوقه دارند و باید در شرایط سخت به فرزندان این مملکت خدمت کنند.
