نقش امروز بن سلمان چیست؟
نقش امروز بن سلمان چیست؟
محمد بن سلمان که به قاتل جمال خاشقچی روزنامه نگار عربستانی مشهور شده این روزها در یک وضعیت به هم ریخته اعصاب و روان بسر می برد چرا که اخیرا اقدام برای محدود کردن مسوولیت‌های محمد بن سلمان، ولیعهد متکی به کودتا ولیعهد شده  عربستان ظرف ماههای اخیر از سوی پدرش سلمان بن عبدالعزیز  در جمع گروهی از وزیران ارشد سعودی افشا و اعتباری برای او در میان شخصیتهای کشوری و لشکری باقی نگذاشته است.

چرا که پادشاه سالخورده عربستان از بن سلمان خواسته بود تا در این جلسه کابینه حاضر شود اما او نیامد. گرچه این تحولات به صورت علنی اعلام نشده است، منابع مطلع به روزنامه انگلیسی گاردین گفته اند که  یکی از مشاوران معتمد پادشاه به نام “مساعد العیبان” که دانش آموخته دانشگاه هاروارد در امریکا است و اخیرا به عنوان مشاور امنیت ملی معرفی شد، به صورت غیر رسمی بر تصمیمات سرمایه‌گذاری از طرف پادشاه نظارت خواهد کرد.  اینکه روابط میان پادشاه عربستان و پسرش از زمان قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی به دقت زیر ذره‌بین منتقدان قرار گرفته است برای رسانه ها هم آشکار است.  قتل جمال قاشقچی با آن وضع شنیع و فجیع در ترکیه که گفته می‌شود با دستور محمد بن سلمان صورت گرفت، موجی از محکومیت‌های بین‌المللی را برای حکومت سعودی به همراه داشت. با این حال دولت سعودی همدستی محمد بن سلمان در این جریان را تکذیب می‌کند. کارشناسان امنیتی و سیاسی در حوزه خاورمیانه باور دارند که قتل خاشقجی و نگرانی‌ها درباره نقش عربستان در درگیری یمن تنش‌هایی را در خاندان آل سعود ایجاد کرده است. در حالیکه اکثر ناظران انتظار داشتند تا ولیعهد به تاج و تخت نزدیکتر شود، نشانه‌ها حاکی از آن است که ملک سلمان در بحبوحه افزایش توجهات جهانی به سمت کشورش، قصد کنترل این ولیعهد جنجالی را دارد. منابع مطلع خبری در سعودی و لندن به روزنامه  گاردین گفته اند که  محمد بن سلمان در دو نشست اخیر وزیران کابینه به ریاست ملک سلمان غایب بوده است. ولیعهد عربستان همچنین در سایر مذاکرات عالی‌رتبه با هیات‌های خارجی شامل هیات سرگئی لاوروف،‌ وزیر خارجه روسیه شرکت نداشت. محمد بن سلمان همچنین در جلسه‌ ماه گذشته  با مقام‌های ارشد اقتصادی و مالی، یک نشست میان پادشاه و مفتی اعظم، نشست رئیس سازمان بهداشت جهانی و نشست نخست‌وزیر لبنان و همچنین سفیران هند و چین شرکت نداشت. سخنگوی دولت عربستان در واشنگتن درباره غیبت ولیعهد سعودی یا مسائل دیگر اظهارنظری نکرده است. این سخنگو همچنین درباره تصمیم به حذف برخی از مسوولیت‌های مالی محمد بن سلمان یا تصمیم برای انتصاب مساعد العیبان برای نظارت بر مسائل مالی اظهارنظر نکرد. شواهد موجود نشان میدهد بن سلمان در فرایند محکومیتهای جهانی از بسیاری مسئولیتهای سیاسی و امنیتی کنار گذاشته شده است. تنشهای موجود در فضای خانوادگی شاه سعودی حاکی از گفتگوهای به رسانه کشیده شده بر سر تغییر ولیعهد نیز بوده است.روابط مخوف و متکی به پنهان کاری در خانواده منتظر ایجاد یک دمل سیاسی است تا سر باز کرده و فرایند تغییرات را علنی نماید. والسلام

حمید رضا نقاشیان