روز دوشنبه ۲۲ آبان حدود ساعت ۱۳/۳۰ و درست بعد از بازگشت برخی همکاران از سفر زیارتی اربعین به کربلا، جلسه ای برای بررسی عملکرد موسسه در نمایشگاه با همه تیم موسسه حتی افراد تحریریه دو روزنامه در دفتر مرکزی برگزار کردیم و با شروع جلسه از یکایک دوستان دست اندرکار اداره غرفه نظرخواهی بعمل آمد که دریغم آمد نظرات دوستان را در یک سرمقاله ولو برای حفظ و ثبت در تاریخ به سیاه مشق قلم نبندم.

همانگونه که همه مخاطبان رسانه ها مطلع هستند، در نمایشگاه مطبوعات که هر سال اواسط پاییز در مصلای امام خمینی(ره) برپا می شود، بیشتر خبرگزاری‌های عمومی، روزنامه‌های سراسری، رسانه‌های کودک و نوجوان، ادارات کل ارشاد استان‌ها، رسانه‌های استانی و منطقه‌ای، رسانه‌های آموزشی و تخصصی، تشکل‌ها، رسانه‌های دین و اندیشه، روابط عمومی دستگاه‌ها، رسانه‌های سیاسی و اقتصادی، ستاد کل نیروهای مسلح، رسانه‌های عمومی و خانواده، موسسات مطبوعاتی، رسانه‌های فرهنگی و هنری، نشریات دانشجویی و رسانه‌های کسب و کار مرتبط در این نمایشگاه حضور دارند و نمونه هایی از خدمات سالانه خود را در اختیار بازدیدکنندگان قرار دهند.

در این نمایشگاه که امسال از روز ۸  آبان ماه تا انتهای روز جمعه ۱۲ ابان  ماه برگزار گردید، بیشتر شاهد مناسبات همان روال هرساله و البته به مراتب ضعیف تر و مسائله دار تر بودیم.

مدیران و روزنامه نگاران رسانه ها در غرفه ای حاضر می شدند تا مخاطبان مردمی را با تحریریه و دست اندرکاران جراید و رسانه ها، به صورت مستقیم و چهره به چهره آشنا کنند اما این روند برگزاری نمایشگاه مطبوعات نکات مثبت و منفی بسیاری دارد که در ادامه با دریافت نقطه نظرات همکاران ارجمند و تیم حاضر در نمایشگاه به بررسی این نکات مثبت که متاسفانه نمادی بسیار کمرنگ درمقابل نکات منفی داشتند، می پردازیم.

همانگونه که مطلع هستید ما در قرن ۲۱ و در یک دنیای رسانه ای زندگی می کنیم که تقریبا همه جنبه های زندگی فردی از سیاست تا سرگرمی را بطور چشمگیری نسبت به گذشته تحت تاثیر قرار داده است. افزایش رسانه های جمعی و اهمیت فعالیت هایشان چه به صورت مکتوب و چه بصورت تصویری و چه بصورت سایبری سبب شده تا اهالی رسانه نیز مانند سایر مشاغل در سال هفته ای را به خود اختصاص دهند. این اهالی مطبوعات هرساله با برگزاری نمایشگاهی گردهم جمع می شوند و علاوه بر ایجاد تعامل میان هم صنفان خود، می خواهند بین رسانه و مردم نیز به منظور آگاهی از خواسته ها و نیازهایشان پیوند برقرار کنند اما نمایشگاههای سالهای اخیر وضعی بسیار اسف بار در پی داشته و نمادی از نمایشگاه ضد مطبوعات را هویدا میسازند.

در جمع ده دوازده نفری مجموعه سخن گستر تقریبا کسی نبود که از بی رونقی امسال نمایشگاه سخن نگوید و همه بر این بوده اند که نمایشگاه از حضور واجدین حضور در نمایشگاه یا خالی یا بسیار کم تعداد بود و البته بیشتر دوستان موضوع را به شرایط اقتصادی و برخی هم به عدول از سیاست گرایی مردم ربط میدادند.

در این خصوص برخی دوستان جنبه بادکنکی و کودک مزاجی و علی الاصول اجتماعی نمایشگاه را نسبت به بخش های فرهنگی سیاسی اقتصادی پر رنگ تر ارزیابی نموده و حتی برخی معتقد بودند که این نمایشگاه در اصل می توانست میان اهالی رسانه و مردم راهی برای برقراری ارتباط باشد تا افراد از این راه توقعات و انتظارات خود را بیان کنندکه متاسفانه اصلا در این جهت حرکت نمیکرد.

شاید بتوان ادعا نمود که بدلیل عدم وجود راهکارهای راهبردی در یک چنین جایگاهی ، ما در نمایشگاه مطبوعات به جای رفع مشکلات زیربنایی مطبوعات و رسانه ها در کشور ،  تبلیغات لوگو یا حد اکثر رسانه‌ای می کنیم. در اصل نمایشگاه مخصوص ارائه مستقیم  کالا یا خدماتی است که در حالت روز مره و طبیعی قابل ارائه نیستند اما طی چند سال گذشته هیچ بازخوردی از این الزامات در افراد مشاهده نشده است. چند تن از دوستان اعطای جوایز را کاملا بو دار و باند بازانه و رانتی معرفی نمودند که این خود مفهوم ناکارامدی مدیران را بدنبال داشت اگر چه میتوان عنوان نوعی فساد را نیز بر آن مترتب دانست .

مشکل دار ترین بخشی که دوستان روی آن انگشت میگذاشتند بخش مخوف نمایشگاه برای حضور مسئولین بود که علت اصلی آن حضور مال باختگان موسسات اعتباری و مترصد یافتن مسئولی که او را به باد ناسزا و شعار بکشند بود و همین امر هم نمایشگاه را متهم مینمود که هم روز اول برای افتتاح رئیس جمهور نیامد و اسحاق جهانگیری را فرستاد و هم روز آخر برای اختتامیه علی لاریجانی برنامه حضور خود را بهم زد و روزهای دیگر هم هر مسئولی سر و کله نشان میداد با تقابل جدی این دسته که محل دیگری را برای دادخواهی نیافته بودند ، مواجه میشد.

در آخر چند نفر از دوستان به نکته مهمی اشاره کردند و آن این بود که با این همه حضور منفی ، خود سانسوری مطبوعات اجازه نداد حتی یک شعار و یا یک مصاحبه از مال باختگان منتشر شود و این بیماری را متاسفانه شدیدا رو به گسترش ارزیابی نمودند. در نمایشگاه مطبوعات امسال جدیت همکاران موجب دعوت و حضور ۱۰۶ نفر از مسئولین و اخذ ۲۷ فقره مصاحبه در غرفه موسسه سخن گستر شده بود و دفتر یادبود موسسه در نمایشگاه مشحون از مستندات این حضور پر رنگ بوده است.

حمیدرضا نقاشیان

والسلام