وجود سم افلاتوکسین در شیر تکذیب شد
«هشدار فوری به ۸۴ میلیون ایرانی / تا اطلاع ثانوی از مصرف شیر و سبزیجات جدا خودداری کنید! خیانتی که سالها در حق ایرانیان می شود و کسی هم از آن آگاه نیست! افشاگریها در پخش زنده شبکه سه از پشت پرده لبنیات و سبزیجات موجود در بازار خبر داد که هر کسی با شنیدنش پشتش می لرزد…» این متن یکی از پیامهای تلگرامی است که از دو روز پیش در گروههای مختلف مردمی دست به دست میشود.
به گزارش پایگاه خبری صبح اقتصاد، بعضی از این پیامها نیز ماجرا را به ذرتهای آلوده ربط میدهند و چنین تفسیر میکنند که وارد شدن ذرتهای آلوده درخوراک دامها، باعث ایجاد سم افلاتوکسین در شیرها شده است. اما واقعیتِ این شایعات چیست؟
« سعید سلطانی سروستانی » مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران با نقد صحبتهای غیر کارشناسی در صدا و سیما میگوید:«اگر دام شیری غذای آلوده به آفلاتوکسین مصرف کند، سم آن وارد شیر میشود و این جای تردید نیست اما تمام کارخانجات کارشناس مواد غذائی معرفی شده از سوی وزارت بهداشت و درمان در اختیار دارند و شیرخام ورودی و فرآورده های حاصل از آن را آزمایش ونظارت میکنند. بنابراین شیر ورودی کارخانجات لبنی عاری از افلاتوکسین است.»
سلطانی سروستانی ادامه داد:«گاوداریهای صنعتی چندین کارشناس در رشتههای مختلف در اختیار دارند و امکان ندارد اجازه دهند غذای آلوده به افلاتوکسین در خوراک دامها مورد استفاده قرار گیرد. به طور قطع شیر تولیدی در کارخانجات فرآورده های لبنی عاری از آفلاتوکسین است و چنین صحبتهایی فقط باعث کاهش مصرف سرانه شیر می شود و هیچ نتیجه ای جز به خطر انداختن سلامتی مردم نخواهد داشت.»
این در حالی است که سرانه مصرف شیر ایران پایینتر از استاندارد جهانی است. مصرف سرانه لبنیات حدود ۸۰ کیلوگرم در سال اما میانگین جهانی، حدود ۲۷۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم است. مردم ایران، یک سوم میانگین جهانی شیر میخورند. مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران با تاکید بر ضرورت مصرف شیر میگوید:«جای تاسف است که صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بدون توجه به عواقب آن چنین مصاحبهای با یک فرد ناشناس انجام و آن را پخش میکند. در سالهای اخیر موضوع وجود روغن پالم در شیر مطرح شد که موجبات نگرانی مردم را فراهم کرد. این اقدامات همانند روغن ریختهای است که جمع کردن آن غیر ممکن خواهد بود.»
پیش از این نیز «علیصفر ماکنعلی»، معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی در گفت وگو با ایرنا وجود سم افلاتوکسین در شیرخام مصرفی صنایع لبنی کشور را رد کرد و گفت:«تولیدات چهارچوب ضوابط بهداشتی این سازمان است. اظهارات مطرح شده در خصوص وجود سم افلاتوکسین در شیرخام مصرفی صنعت لبنیات را کذب محض، غیر علمی، غیر مستند و مصداق واقعی تشویش اذهان عمومی است.» بر اساس صحبتهای او، ۴۰۰ کارخانه شیر پاستوریزه در کشور فعال هستند و در حوزه تولید شیرخام، ایران رتبه ۱۱ دنیا را دارد.
در تمام سطوح این صنعت، برنامه های بهداشتی سلامت شیر و فرآورده لبنی در تمامی سطوح از جمله مدیریت بهداشت گاوداریها، مدیریت بهداشت در مراکز جمع آوری شیر و مدیریت بهداشت در کارخانجات شیر و لبنیات مطابق با استانداردهای ملی و کدکس آلیمانتاریوس (استاندارد بین المللی) انجام می شود. بر اساس توضیحات معاون بهداشتی و پیشگری اسازمان دامپزشکی، استاندارد میزان افلاتوکسین در ذرت دامی در کشور ما برابر با ٥ در میلیارد است، در حالی که استاندارد اتحادیه اروپا برای آفلاتوکسین چهار برابر (۲۰ ppb ) استاندارد ملی ایران است.
همچنین معاون کل وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه مردم مصرف شیر را از سبد غذایی خود حذف نکنند، گفت: اینکه لبنیات حاوی آفلاتوکسین باشد، اجتناب ناپذیر است و همیشه و همه جا موجود بوده و هست و قاعدتا آفلاتوکسین در شیر غیر پاستوریزه به دلیل عدم کنترل بیشتر است.
به گزارش ایسنا، دکتر ایرج حریرچی با بیان این که حتی در کشورهای اروپایی که سختگیرانهترین کدکسها را دارند هم آفلاتوکسین در لبنیات وجود دارد. باید توجه داشت میانگین این سم حدود ۵۰ تا ۶۰ نانوگرم در لیتر در تمام شیرهای کشور است. معاون کل وزارت در تشریح این موضوع گفت: اگر مقیاس، کدکس اروپا باشد، خود عدد تقریبا بالاست چون عدد کدکس اروپا ۵۰ نانوگرم در لیتر است. اگر کدکس ایران باشد حدود ۱۰۰ است که قابل قبول و اگر کدکس آمریکا باشد که میزان آن ۵۰۰ نانوگرم است، با این معیار، تقریبا تمام نمونهها قابل قبول هستند. حریرچی تاکید کرد: بررسی ۵۰ مطالعه در ایران در چند سال اخیر نشان میدهد در طی ۱۰ سال گذشته میزان این سم در شیر رو به کاهش است. اگرچه هنوز با میزانی که با محصولات کشورهای اروپایی است قابل مقایسه نیست و حداقل ۳۰ تا ۴۰ نانو گرم در لیتر بیشتر است.
وی با بیان این که با توجه به ارزیابی خطر باید به قضاوت این موضوع نشست، گفت: همین امروز هم میزان مصرف شیر در جامعه ما پایین است و مصرف شیر در مقایسه با کشورهای اروپایی شاید یک چهارم باشد و به مردم توصیه میکنیم که مصرف شیر را از سبد غذایی خود حذف نکنند و نکته دیگر این که خطر جدی این ماده با دوز ۳و نیم میلیگرم به ازای وزن مصرف کننده دیده شده که بسیار بعید است به این میزان از دوز در بدن فرد برسد. بنابر اعلام وبدا، حریرچی در پایان تصریح کرد: سرطان کبد اولیه در ایران عمدتا ناشی از سیروز هپاتیت مزمن است و سرطان ناشی از آفلاتوکسین نادر است. حتی ابتلا به سرطان اولیه کبد هم در ایران در سالهای اخیر رو به کاهش است.