انتظارات نامحدود از منابع محدود
گفت‌وگو با معاون اعتبارات بانک صادرات ایران درباره چالش همیشگی بانک‌های ایرانی؛ انتظارات نامحدود از منابع محدود
به گزارش خبرگزاری صبح اقتصاد،به گزارش روابط‌عمومی بانک صادرات ایران به نقل از ماهنامه «سیمای بانکداری»، احمد بهشتی لنگرودی معاون اعتبارات بانک صادرات ایران به چالش‌های امروز بانک‌های ایرانی در حوزه اعتباردهی پرداخته است که در ادامه می‌خوانید:
بهشتی درباره انتظار از بانک‌ها برای ایجاد رونق در بخش تولید می‌گوید: منابع بانک‌ها محدود است، اما بخش‌های مختلف اقتصادی انتظار دارند بانک‌ها در زمینه‌های مختلف اقتصادی وارد شوند. از یک سو بانک‌ها هم ضوابط و مقررات خاصی دارند و بیش از ضرایب در نظر گرفته شده نمی‌توانند تسهیلاتی اعطا کنند. همچنین اثرات ناشی از تحریم‌ها باعث شده بنگاه‌های مختلف اقتصادی نتوانند تسهیلات دریافتی خود را به‌موقع پرداخت کنند و این باعث معوق شدن تسهیلات بانک‌ها شده است.
وی با اشاره به اینکه شرکت‌های زیادی با بحران‌های مالی روبرو هستند، یادآوری می‌کند: یک راه این است که بانک ها وارد اقدامات حقوقی شوند و وثایق را تملیک کنند. اما این کار باعث آسیب به بنیه اقتصادی می‌شود، زیرا این شرکت‌ها نقش مهمی در تولید یا ارائه خدمت دارند. در نتیجه بانک‌ها ترجیح می‌دهند کنار بیایند.
بهشتی همچنین اظهار می‌کند: مطالبات غیرجاری نه تنها باعث شده گردش پولی، برای بانک‌ها عایدی نداشته باشد، بلکه باعث خروجی بخشی از نقدینگی از بانک‌ها هم شده است. اکنون بخشی از منابع بانک‌ها درگیر طرح‌های نیمه‌تمام است. اجرای این طرح‌ها در شرایط عادی سه تا پنج سال طول می‌کشید، اما اکنون فعالان اقتصادی برای واردات تجهیزات مشکل پیدا کرده‌اند و وقفه‌ای در کار آنها ایجاد شده است. مسائل مختلف باعث شده هزینه شرکت‌ها بین دو تا چهار برابر شود. اکنون تقاضا برای منابع بانکی زیاد بوده و کسی به محدود بودن این منابع توجه نمی‌کند.
این کارشناس ارشد مسائل بانکی می‌گوید: بخشی از بازارها در سال‌های اخیر دچار شوک قیمتی شده و بانک‌ها در سمت بدهی‌های خود تحرک زیادی مشاهده کردند. برای بانک‌ها ریسک عدم تطابق سررسیدها ایجاد شد. سپرده‌ها تمایل به خروج داشتند و سررسید بدهی‌ها و دارایی‌ها همخوانی نداشت که باعث ایجاد ریسک نقدینگی برای بانک‌ها شد.
وی به راهکار ناگزیر بانک‌ها اشاره کرده و می‌افزاید: برخی بانک‌ها با فروش دارایی‌های ثابت خود سعی کردند تأمین نقدینگی کنند تا هزینه کارکنان و سود سهامداران و سپرده‌گذاران را پرداخت کنند. همین مسئله هم شرایط را برای بانک‌ها سخت کرده زیرا ناچار شدند برخی دارایی‌هایی را که انتظار عایدی بالایی از آنها داشته‌اند، با قیمت پایین‌تری که برای بازار قابل پذیرش باشد، به فروش برسانند.
بهشتی درباره بنگاه‌داری بانک‌ها نیز تصریح می‌کند: بانک‌ها تا حدی وارد شرکت‌داری شده‌اند که کارشان را سخت کرده است. صرفاً شرکت‌هایی باید برای بانک باقی بمانند که ابزاری بوده، مربوط به فعالیت اصلی بانک باشند و به آن کمک کنند؛ مانند شرکت‌های وصول مطالبات، فناوری اطلاعات، صرافی، کارگزاری بورس و…. . منتها برخی بانک‌ها وارد فضایی شده‌اند که خارج شدن از آن برایشان دشوار است.
وی در انتها اظهار می‌کند: در چند سال اخیر، بانک مرکزی در راستای ایجاد بانک اطلاعاتی کارهای خوبی انجام داده است. اکنون اطلاعات از طریق سیستم استعلام در رابطه با مواردی مانند بدهی جاری و چک برگشتی خیلی مشخص‌تر شده است. در یک دهه گذشته این جریان خیلی ضعیف بود و بسیاری از مؤسسات اعتباری نیز اطلاعات مربوط به تسهیلات‌گیرندگان را درج نمی‌کردند و این افراد بدهی‌های عمده‌ای داشتند و ممکن بود خیلی از بانک‌ها بدون اطلاع از وضعیت فرد، وارد یک جریان تسهیلات‌دهی شوند. اکنون چنین مواردی در سیستم استعلام، مشخص است. ولی در چند سال گذشته این مسئله یک نابسامانی بود که موجب ایجاد مطالبات غیرجاری می‌شد.
