در میان همه نابسامانی‌هایی که با شیوع کرونا برای سینماها پیش آمد و آن را دچار خسارت‌هایی جبران‌ناپذیر در ایران و جهان کرد، آنچه بیش از هرچیزی اهمیت پیدا کرد لزوم وجود یک بستر نمایش جدی برای حفظ ارتباط مخاطب با سینما در روزهای بحرانی بود.”سینما آنلاین چرا کم رونق شد؟/ سازمان سینمایی: طبیعی است”
هرچند نمایش آنلاین در روزهای اوج شیوع بیماری کرونا سر برآورد و آن را به یک آلترناتیو در غیبت سینماها تبدیل کرد اما صحبت از آن و تقویت ساختارهایش از سال‌ها قبل مطرح بود، فعالیتش هم پیش از شیوع بیماری کرونا با نمایش آثار مستند و کوتاه آغاز شده بود؛ تجربه‌ای ارزنده که باعث می‌شد بیش از پیش این بستر جدی گرفته شود.
با همه‌گیری کرونا و تعطیلی فعالیت‌ها هنری، فراهم کردن اسباب سرگرمی به منظور خانه نشینی مردم به یکی از دغدغه‌ها تبدیل شد؛ دغدغه‌ای که وجهی تازه به ناوگان اکران داد و آن نمایش اینترنتی آثار سینمایی بود. فعالیت جدی‌اش هم با اکران «خروج» ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا آغاز شد و سینماگران را به این فکر واداشت که می‌شود از این ابزار نوظهور در ایران هم استفاده کرد؛ خیالی که نشانه‌های تحققش خیلی زود کم‌رنگ شد و رنگ رویا به خود گرفت!
«خروج»، «طلا»، «بهت»، «کشتارگاه»، «تیغ و ترمه»، «حکایت دریا»، «مهمان خانه ماه نو» و «زیرنظر» فیلم‌هایی بودند که تا پیش از فعالیت مجدد سالن‌های سینمایی در بستر اکران اینترنتی عرضه شدند و روند انتخاب همین آثار زمینه‌ساز اولین انتقادها درباره سیاست‌گذاری کلان در حوزه «سینما آنلاین» شد.
حالا ۲ هفته‌ای می‌شود که سینماها بازگشایی شده‌اند، همزمان با این امر هم چراغ اکران اینترنتی بیش از قبل کم‌فروغ شده است، به تعبیری گویی سینماگران ترجیح داده‌اند عطای این بستر تازه اما پرمخاطره را به لقایش ببخشند و باز ما بمانیم با جای خالی روزآمدترین شیوه اکران که به لطف سکان‌داری ناصحیحش به قعر رفته و به دست فراموشی سپرده شود. در این دو هفته دیگر خبری از هیجان و ترافیک تقاضا برای عرضه فیلم در «سینماآنلاین» نیست و تازه امروز و پس از دو هفته رکود خبر رسیده که فیلم «پسرکشی» و مستند «جایی برای فرشته‌ها نیست» قرار است از هفته آینده بار دیگر وارد میدان شوند.
با این تفاسیر مشخص نیست وضعیت «سینماآنلاین» در آینده چگونه خواهد بود و آیا فیلمسازان آن را به‌عنوان بستر رسمی آثار خود و امکانی مطمئن در کنار اکران رسمی می‌پذیرند؟ موضع سازمان سینمایی درباره این ظرفیت چیست و چقدر آن را به رسمیت می‌شناسد؟
«اکران آنلاین» به‌دلیل تعطیلی سینماها راه افتاده بود!
محمدرضا فرجی مدیرکل نظارت بر عرضه و نمایش سازمان سینمایی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره کم‌رنگ‌شدن عرضه فیلم‌های سینمایی در «سینماآنلاین» پس از بازگشایی سینماها گفت: درباره تقاضای اندک صاحبان آثار سینمایی در این بستر باید متولیان نمایش آنلاین پاسخ بدهند که چرا برای افزایش فیلم‌ها پیگیری نمی‌کنند، اما آنچه من می‌دانم این است که اکران آنلاین به این دلیل راه‌اندازی شد که سینماها تعطیل بودند و در پی این بودیم که خوراک فرهنگی کشور را به طریقی جبران کنیم.
فرجی: با توجه به نظام اکران آنلاین و اکران در سینما و رابطه این ۲ با تهیه‌کنندگان و صاحبان فیلم، این سیاست در سازمان سینمایی دنبال می‌شود که مکانیزم‌های تشویقی برای سینماگران در نظر بگیریم و هیچ‌کس بابت اکران در سینما و یا بسترهای اینترنتی متضرر نشونداین مدیر سینمایی افزود: از طرف دیگر با توجه به صحبت‌هایی که با کارگردانان و تهیه‌کنندگان داشتم، متوجه شدم که تهیه‌کنندگان بین اینکه فیلمشان را به سینماداران بدهند یا به صاحبان بسترهای اینترنتی، دو دل هستند. ظاهراً صاحبان برخی از فیلم‌ها به این فکر کرده‌اند که به جای اینکه در صف اکران بمانند، فیلمشان را به وی‌اودی‌ها بدهند، چون بالاخره سینماها چهار ماه تعطیل بودند. آنها به این فکر می‌کردند که ممکن است نوبتی برای نمایش به آنها نرسد. به همین دلایل هم شاید در آینده مجدداً برخی فیلمسازان به اکران آنلاین رو بیاورند که پیش‌بینی ما هم، چنین است.
وی افزود: به هر حال اعتقاد برخی از سینماگران این است که فروش سینما و تماشای فیلم همراه با مردم خیلی بهتر از اکران آنلاین است و بر این باورند که در سینماها درآمد بیشتری خواهند داشت. بدیهی است که یک صاحب فیلم و متولیان اکران آنلاین بابت هزینه‌هایی که می‌کنند و درآمدهایی که حاصل می‌شود، فکر می‌کنند که اگر سوددهی داشته باشد، این کار را ادامه می‌دهند. در زمان کرونا سینما تعطیل بود و مردم در خانه بودند و نیاز داشتند که فیلم‌ها را آنلاین تماشا کنند و علاقه‌مندان به سینما و هنر هم دوست داشتند آثار سینمایی را ببینند، اما حالا که سینماها بازگشایی شده شاید مقداری نگاه مردم و سینماگران به اکران آنلاین کمرنگ‌تر شده باشد و توجهاتشان بیشتر به سینما باشد. کما اینکه در چند روز اول بازگشایی سینماها دیدیم که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مردم اقبال خوبی به سینما نشان دادند.
فرجی اظهار کرد: اکران آنلاین بر اساس عرضه و تقاضایی که بین تهیه‌کننده و متولیان نمایش آنلاین تعریف می‌شود و با توجه به اینکه تقاضا کم شده آن هم دیگر رونق ندارد.
اکران آنلاین آینده بهتری خواهد داشت
مدیرکل نظارت بر عرضه و نمایش سازمان سینمایی درباره این نکته که اکران آنلاین حتی در شرایط عادی هم در بسیاری از کشورها یکی از بسترهای مهم و رسمی عرضه فیلم است و تثبیت این ظرفیت می‌تواند برای سینمای ایران فرصت‌های تازه‌ای را رقم بزند هم عنوان کرد: قطعاً این نوع اکران در کشور ما هم مورد توجه قرار خواهد گرفت. اکران آنلاین در کشور ما پدیده نوظهوری است که هرچند دیر به کشور ما آمد اما خوب جای خودش را پیدا کرد ما هم پیش‌بینی می‌کنیم که در آینده وضعیت آن در میان خانواده‌ها بهتر خواهد شد.
وی درباره اینکه یکی از دلایل دلسردی صاحبان فیلم‌ها از وی‌اودی‌ها، سرعت قاچاق آثار است هم بیان کرد: به هر حال هر کاری که ما می‌خواهیم انجام بدهیم باید نظامش را آماده کنیم. در این میان قاچاق آثار هم یکی از نگرانی‌های سینماگران بود اما به نظرم این جریان زود جمع و جور و از قاچاق جلوگیری شد.
فرجی در پایان توضیح داد: با توجه به نظام اکران آنلاین و اکران در سینما و رابطه این ۲ با تهیه‌کنندگان و صاحبان فیلم، این سیاست در سازمان سینمایی دنبال می‌شود که مکانیزم‌های تشویقی برای سینماگران در نظر بگیریم و هیچ‌کس بابت اکران در سینما و یا بسترهای اینترنتی متضرر نشوند. لذا مطالعات لازم انجام می‌شود که بتوانیم در آینده نظام‌نامه مشخص برای همه اینها داشته باشیم. به نظرم اکران آنلاین فراموش نمی‌شود و باید مطالعات را تکمیل و مکانیزم‌های تشویقی را در آینده مطرح می‌کنیم.
- منبع خبر : مهر
