به گزارش واحد بین الملل خبرگزاری صبح اقتصاد با صدور بیانیه ای اعلام کرد در پی دیدار زهراب مناتسکانیان و جیحون بایرام‌اف، وزیران امورخارجه ارمنستان و جمهوری آذربایجان در واشنگتن، دو طرف با برقراری مجدد آتش بس از ساعت هشت صبح روز دوشنبه ۲۶ اکتبر، ۵ آبان توافق کرده اند.”توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای آتش‌بس بشردوستانه”
این توافق در پی دیدار وزرای امورخارجه دو کشور با میانجیگری استیون بیگون، قایم مقام وزارت خارجه آمریکا و هیات های نمایندگی فرانسه و روسیه در ۲۴ اکتبر حاصل شد.
آمریکا، روسیه و فرانسه، اعضای گوره مینسک هستند که برای برقراری راه حل دیپلماتیک برای پایان دادن به بحران قره باغ تشکیل شده است.
بر اساس بیانیه منتشر شده در واشنگتن، “وزرای خارجه دو کشور بر تعهد کشورشان بر برقراری و رعایت آتش بس بشردوستانه که پیش تر درباره آن توافق شده بود”، تاکید کرده اند.
ارمنستان و جمهوری آذربایجان پس از مذاکرات مسکو در دهم اکتبر با برقراری آتش بس بشردوستانه توافق کرده بودند.
تاکنون بین دو طرف دو بار آتش بس برقرار شده ولی خصومت ها به سرعت از سرگرفته شده است.”توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای آتش‌بس بشردوستانه”
مذاکرات در واشنگتن در حالی در جریان بود که درگیری های نظامی میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان ادامه داشت.
دو طرف مجددا یکدیگر را به هدف قرار دادن غیرنظامیان متهم کرده اند.
درگیری نظامی بین دو کشور بر سر مناقشه قره باغ از ۲۷ سپتامبر، ۶ مهر آغاز شده است.
ارمنستان می گوید تاکنون دست کم ۹۷۴ نفر از نظامیان ارمنی در درگیری ها کشته شده اند و ۳۷ غیرنظامی هم جانشان را از دست داده اند.”توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای آتش‌بس بشردوستانه”
جمهوری آذربایجان تعداد کشته شدگان نظامی خود را اعلام نکرده است ولی می گوید ۶۵ غیرنظامی جانشان را از دست داده اند.
در دوره صفویه قره‌باغ به مرکزیت گنجه یکی از بیگلربیگی‌های ایران بود. مقام بیگلربیگی که در قرن دهم به‌طور موروثی به سران ایلات چادرنشین قزلباش می‌رسید، در قره‌باغ در اختیار یکی از شاخه‌های ایل قاجار بود. در این دوره محال خمسه ارامنه شامل دیزاق، ورنده، خاچین، چله‌برد و طالش و همچنین برکشاط و خان‌های ایل جوانشیر و اتوزیکی تابع این بیگلربیگی بودند.”توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای آتش‌بس بشردوستانه”
در ۱۱۵۶ هجری قمری، ملک یکن ضابط محال خمسه ارامنه از بیگلربیگی‌های گنجه و تفلیس، به خاطر گرفتن چریک از ارامنه به نادرشاه افشار شکایت کرد، نادر نیز طی فرمانی مطالبه چریک از محال خمسه ارامنه را منع کرد بعدتر نیز به گفته عباس‌قلی‌آقا باکیاخانوف «حکام گنجه و قراباغ نیز به لقب زیاد اوغلی قاجار از پل خدا آفرین تا قریه شولاور گرجستان بالاتر از پل سنق حکمرانی می‌نموده‌اند. چون در شورای کبرای مغان به سلطنت نادر شاه رضا نداده و در طلب استقرار دولت صفویه بودند، نادرشاه نیز بعد از تمکن بر سریر سلطنت ایران به مقام کسر حشمت و اقتدار ایشان برآمده بسیاری از اهالی قراباغ را به خراسان کوچانده ملکان برگشاط و خمسه را از تحت اختیار ایشان به در کرده و به سردار آذربایجان سپرد» در ۱۱۶۱ هجری شمسی، پناه‌خان جوانشیر مشهور به پناه علی‌بیگ ساروجلوی جوانشیر از عادل‌شاه افشار لقب خانی گرفت و به حکومت قره‌باغ منصوب شد.”توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای آتش‌بس بشردوستانه”
وی در زمان شاه‌عباس دوم از ترکستان به قره‌باغ آمده‌بود و در زمان نادرشاه جارچی‌باشی بود، اما بعدتر مورد خشم نادر قرار گرفته بود و از ترس وی به کوهستان‌های قره‌باغ گریخته‌بود. رسیدن به این مقام بدون همکاری ارامنه ممکن نمی‌شد، پناه‌خان در این راه با ملک شاه نظربیگ حاکم ورنده متحد شد و وی را به حکومت خاچین گمارد و به همراه وی حکام دنزاق، چله‌برد و طالش را کنار زد. همچنین پناه‌خان به درخواست ملک‌شاه نظربیگ قلعه پناه‌آباد را ساخت که بعد‌ها به شوشی شهرت یافت.”توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای آتش‌بس بشردوستانه”پس از بی‌نتجیه‌ماندن درگیری پناه‌خان با فتحعلی‌خان افشار، فتحعلی‌خان که پیشنهاد صلح داده‌بود با نیرنگ ابراهیم‌خلیل‌خان فرزند پناه‌خان را به اسارت به ارومیه برد. پناه‌خان نیز برای نجات پسرش با لشکر کریم‌خان زند که برای سرکوب فتحعلی‌خان آمده‌بود همراه شد. پس از آن کریم‌خان پناه‌خان را با خود به شیراز برد و ابراهیم‌خلیل‌خان را به حکومت قره‌باغ منصوب کرد. تا پیش از برآمدن آقامحمدخان، ابراهیم‌خلیل‌خان نه تنها بر قره‌باغ که بر ایروان، نخجوان و گنجه نیز حکم راند.
آقامحمدخان قاجار پس از نشستن بر تخت، از ابراهیم‌خلیل‌خان خواست تا از دولت مرکزی اطاعت کند، وی نیز در ۱۲۰۷ پسرعمویش عبدالصمدبیگ را به رسم گروگان به تهران فرستاد و ابراز اطاعت کرد. اما در جریان یکی از درگیری‌های آقامحمدخان و زندیان عبدالصمدبیگ فراری ناموفق انجام داد و به همین دلیل نیز به دست شاه قاجار کشته‌شد. این مسئله و اینکه ابراهیم‌خلیل‌خان آقامحمدخان را همانند بسیاری از دیگر رقبایش می‌دید به تیرگی روابط این دو انجامید. در ۱۲۰۹ آقامحمدخان به قصد تسخیر قره‌باغ از ارس گذشت، در محاصره قلعه شوشی جوادخان قاجار و ملیک مجنون چله‌بردی و نیرو‌های ارمنی وی را همراهی می‌کردند. به علت نداشتن توپ‌های قلعه‌کوب، خان قاجار نتوانست قلعه را فتح کند و به پیشنهاد ملیک مجنون به تفلیس لشکرکشی کرد. با فتح تفلیس و متواری شدن اراکلی‌خان، دیگر خان‌های قفقاز اظهار اطاعت کردند، آقامحمدخان که در پی تسلیم ابراهیم خلیل‌خان بود در نهم ذیحجه ۱۲۱۱ عازم شوشی شد، ابراهیم خلیل‌خان نیز از ترس به داغستان گریخت، در همان زمان آقامحمدخان در کنار قلعه شوشی به قتل رسید. با شنیدن این خبر ابراهیم‌خلیل‌خان به شوشی بازگشت و قدرتی بیش از پیش یافت.”توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای آتش‌بس بشردوستانه”
ابراهیم‌خلیل‌خان جنازه آقامحمدخان را با احترام در شوشی دفن کرد و منتظر دستور از تهران ماند. با برتخت نشستن فتحعلی‌شاه خان سیاستی دوگانه را در پیش گرفت. از سویی اطاعت خود از دربار تهران را نشان می‌داد به گونه‌ای که پسرش ابولفتح‌خان را به نزد شاه ایران فرستاد و دخترش آغابگم معروف به آغاباجی را نیز به عقد او درآورد دوباره به خانی قراباغ رسید، از سوی دیگر استقلال خویش و توافق بر قدرت‌های همجوار را با رابطه حسنه با روسیه حفظ می‌کرد.
با ورود ژنرال پاول سیسیانوف به قفقاز، ابراهیم‌خلیل‌خان رسماً به اطاعت روس‌ها درآمد و قره‌باغ را به روس‌ها واگذار کرد. در ۱۲۱۸ سیسیانوف پس از سه روز محاصره گنجه را گشود، در این درگیری جوادخان زیاد اوغلی قاجار، آخرین خان گنجه و ملیک مجنون چله‌بردی کشته‌شدند. ملیک مجنون پیشتر بر اثر فشار‌های ابراهیم‌خلیل‌خان، به همراه هزار خانواده ارمنی به گنجه پناه برده‌بود و جوادخان ایشان را در محله شامشاری اسکان داده‌بود و ملیک را مسئول ارامنه کرده‌بود.”توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای آتش‌بس بشردوستانه”
- منبع خبر : ایسنا
