تنش و دیپلماسی در آسیا: از چشم انداز مبهم صلح دو کره تا تقابل با چین
به گزارش واحد بین الملل خبرگزاری صبح اقتصاد دولت جدید کره جنوبی، با احیای توافق ۲۰۱۸ و توقف اقدامات تحریک‌آمیز، به دنبال کاهش تنش با کره شمالی است، اما واکنش‌های منفی پیونگ‌یانگ و بی‌اعتمادی عمیق، موفقیت این ابتکارات را مبهم کرده است. هند و چین، تحت فشار تعرفه‌های آمریکا، روابط خود را با مذاکرات مرزی و دیپلماسی تقویت می‌کنند. ژاپن در مراسم یادبود جنگ جهانی دوم از عذرخواهی رسمی خودداری کرد و بازدید سیاستمداران از معبد یاسکونی تنش‌ها با همسایگان را تشدید می‌کند. رزمایش آلون استرالیا و فیلیپین و قرارداد دفاعی ژاپن-استرالیا، در واکنش به نفوذ چین، توازن قوا در منطقه هند-اقیانوس آرام را هدف قرار داده است.”آسیا”
چشم انداز مبهم بهبود روابط بین دو کره
لی جائه میونگ، رئیس جمهوری کره جنوبی، در راستای کاهش تنش با کره شمالی و احیای توافق نظامی ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۸ (۲۸ شهریور ۱۳۹۷)، که شامل اقداماتی چون توقف رزمایش‌های نظامی نزدیک مرز، ممنوعیت تیراندازی واقعی، ایجاد مناطق پرواز ممنوع و جمع‌آوری پست‌های نگهبانی در منطقه غیرنظامی (DMZ) می‌شود، گام‌هایی را برداشته است. لی با توقف پرتاب بالن‌های تبلیغاتی و برچیدن بلندگوهای مرزی، به دنبال اعتمادسازی نظامی و پیشگیری از درگیری‌های احتمالی است.”آسیا”
در مقابل، کیم یو جونگ، خواهر رهبر کره شمالی و مسئول عملیات تبلیغاتی حزب کارگران کره، تلاش‌های سئول برای صلح را «فریب» و «رویای واهی» خوانده و ادعاهای کره جنوبی درباره برچیدن بلندگوهای مرزی توسط پیونگ‌یانگ را رد کرده است. او همچنین موکول کردن برخی از رویدادهای آموزشی رزمایش مشترک کره جنوبی و آمریکا را «بی‌فایده» و «محاسبه‌ای احمقانه» توصیف و تاکید کرده که این اقدامات تاثیری بر مواضع کره شمالی ندارد. این واکنش نشان‌دهنده بی‌اعتمادی عمیق کره شمالی به ابتکارات صلح‌جویانه سئول است. هفته گذشته، کره شمالی با برگزاری یک تمرین نظامی توپخانه‌ای پیش از رزمایش مشترک روز دوشنبه کره جنوبی و آمریکا با نام «سپر آزادی اولچی»، آمادگی رزمی خود را تقویت کرده است.”آسیا”
لی جائه میونگ امیدوار است که تلاش‌هایش به پاسخ متقابل پیونگ‌یانگ منجر شود، اما تحلیل‌گران معتقدند که کره شمالی احتمالا این ابتکارات را نادیده خواهد گرفت، مگر اینکه پیشنهادهای جسورانه‌تری مانند کاهش تحریم‌ها از سوی آمریکا مطرح شود. دیدار آتی لی با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و شیگرو ایشیبا، نخست‌وزیر ژاپن، نشان‌دهنده برنامه سئول برای ایجاد توازن در روابط با قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی است. وزیر خارجه کره جنوبی نیز بر لزوم مذاکرات هسته‌ای با پیونگ‌یانگ و همکاری عمل‌گرایانه با چین تأکید کرده، که نشان‌دهنده رویکرد چندجانبه سئول برای مدیریت تنش‌ها است.
با این حال، واکنش‌های منفی پیونگ‌یانگ و بی‌اعتمادی عمیق، چشم‌انداز موفقیت ابتکارات صلح را مبهم می‌کند. کره شمالی با تداوم اقدامات نظامی و رد پیشنهادهای صلح، نشان داده که به تغییر سیاست‌های سئول اعتمادی ندارد. در این میان، نقش آمریکا و ژاپن به‌عنوان متحدان کلیدی کره جنوبی و همچنین چین به عنوان حامی پیونگ‌یانگ، در شکل‌دهی به آینده روابط دو کره تعیین‌کننده خواهد بود. موفقیت دیپلماسی سئول به توانایی آن در جلب حمایت بین‌المللی بستگی دارد.”آسیا”
گرم شدن روابط هند و چین پس از تعرفه‌های ترامپ
هند و چین در پی تعرفه‌های سنگین آمریکا و آشفتگی در تجارت جهانی، گام‌هایی برای بهبود روابط خود برداشته‌اند. مذاکرات مقام‌های ارشد دو کشور برای ازسرگیری تجارت مرزی پس از پنج سال وقفه آغاز شده و توافق‌هایی برای گشت‌زنی در مناطق مورد مناقشه دپسانگ و دمچوک در خط کنترل واقعی حاصل شده است. این اقدامات در راستای کاهش تنش‌های مرزی دیرینه، به‌ویژه پس از درگیری سال ۲۰۲۰ در دره گالوان، و دیدارهای دیپلماتیک اخیر، از جمله ملاقات نارندرا مودی، نخست وزیر هند و شی جین‌پینگ، رئیس جمهور چین در سال ۲۰۲۴، انجام می‌شود. سفر احتمالی مودی به چین برای نشست سازمان همکاری شانگهای و سفر قریب‌الوقوع وانگ یی، وزیر خارجه چین، به دهلی‌نو، نشانه‌هایی از همکاری با طمانینه دو کشور است.
ترامپ با چین به سمت مذاکره و توافق متمایل شده و تعرفه‌ها را کاهش داده، اما با هند رویکردی خصمانه دارد و تعرفه‌هایی را به دلیل تجارت نفت با روسیه و محدودیت‌های بازار هند اعمال کرده است. سیاست‌های تعرفه‌ای رئیس‌جمهور آمریکا، هند را به سمت ترمیم روابط با چین سوق داده است. تهدید واشنگتن به اعمال ۲۵ درصد تعرفه اضافی بر محصولات هندی در صورت ادامه خرید نفت از روسیه، دهلی‌نو را به بازنگری در روابط با پکن واداشته است. در عین حال، جنگ تعرفه‌ای آمریکا و چین با تعرفه‌های ۵۵ درصدی بر کالاهای چینی و ۳۲ درصدی تلافی‌جویانه علیه واشنگتن، تجارت جهانی را مختل کرده است. این فشارهای اقتصادی، هند و چین را به همکاری نزدیک‌تر برای کاهش تاثیرات منفی تشویق کرده است.
عذرخواهی نکردن ژاپن به مناسبت پایان جنگ جهانی دوم
ژاپن در هشتادمین سالگرد تسلیم خود در جنگ جهانی دوم، مراسمی ملی در سالن بودوکان توکیو برگزار کرد تا یاد بیش از سه میلیون کشته این جنگ را گرامی بدارد. نخست‌وزیر ژاپن، در اظهارات خود به این مناسبت از «پشیمانی» سخن گفت، اما از اشاره به تهاجمات دوران امپراتوری یا ارائه عذرخواهی رسمی در این زمینه خودداری کرد. امپراتور ناروهیتو نیز بر جلوگیری از تکرار ویرانی‌های جنگ و انتقال تاریخ آن به نسل‌های جوان تاکید کرد.”آسیا”
در کنار مراسم رسمی، گروهی از سیاستمداران جناح راست، از جمله برخی وزرا و نمایندگان سابق، از معبد «یاسکونی»، که نماد ناسیونالیسم نظامی ژاپن و محل دفن جنایتکاران جنگی است، بازدید کردند. بازدید از یاسکونی همواره با واکنش منفی چین و دو کره همراه بوده است. این بازدیدها همواره به‌عنوان نمادی از عدم پذیرش کامل مسئولیت تاریخی ژاپن در قبال تهاجمات گذشته تلقی شده و روابط با همسایگان آسیایی را متشنج کرده است. همچنین، سفرهای امپراتور به شهرهای جنگ‌زده مانند هیروشیما، اوکیناوا و برنامه‌ریزی برای بازدید از ناگازاکی، نشان‌دهنده تلاش برای حفظ حافظه تاریخی است.”آسیا”
اظهارات محتاطانه ایشیبا و امتناع از عذرخواهی رسمی، نشان‌دهنده رویکرد پیچیده ژاپن در مواجهه با گذشته جنگی خود است که بین حفظ غرور ملی و پاسخگویی به انتظارات منطقه‌ای در نوسان است. همچنین این مواضع توکیو در حالی است که این کشور پس از جنگ جهانی دوم، تحت قانون اساسی صلح‌طلب ۱۹۴۷، از نظامی‌گری فاصله گرفته بود، اما در سال‌های اخیر با افزایش تنش‌های منطقه‌ای، به‌ویژه قدرت‌گیری چین، به سمت تقویت توانایی‌های دفاعی و اصلاح قوانین نظامی حرکت کرده است. این شامل افزایش بودجه نظامی، توسعه فناوری‌های دفاعی و همکاری نزدیک‌تر با متحدانش مانند آمریکا است.”آسیا”
تحولات و تحرکات نظامی در هند و اقیانوس آرام
هفته گذشته شاهد تحرکات نظامی در منطقه هند و اقیانوس آرام بودیم. استرالیا و فیلیپین رزمایش مشترک «آلون» را از ۱۵ اوت (۲۴ مرداد) آغاز کرده و تا ۲۹ اوت (۷ شهریور) در نزدیکی دریای جنوبی چین ادامه می‌دهند. این رزمایش با حضور بیش از ۳ هزار و ۶۰۰ نیرو، شامل تمرینات با گلوله‌های جنگی، تهاجم ساحلی و عملیات هوایی، بزرگ‌ترین همکاری نظامی دو کشور است. این رزمایش، که با مشارکت ناظرانی از آمریکا، کانادا، ژاپن، کره جنوبی، نیوزیلند و اندونزی برگزار می‌شود، به‌عنوان واکنشی به نفوذ چین، به‌ویژه پس از برخورد اخیر کشتی‌های چینی با گارد ساحلی فیلیپین در منطقه اسکاربورو در دریای جنوبی چین، طراحی شده است. مقامات استرالیا این رزمایش را نشانه‌ای از تعهد به حفظ حاکمیت منطقه‌ای و رعایت قوانین بین‌المللی می‌دانند، در حالی که پکن آن را تلاشی برای «ایجاد مشکل» و نظامی‌سازی منطقه توصیف کرده است.
از سوی دیگر ژاپن و استرالیا با قرارداد ۶.۵ میلیارد دلاری برای ساخت ۱۱ ناوچه کلاس «موگامی» توسط شرکت میتسوبیشی، همکاری دفاعی خود را تقویت کرده‌اند، که نشان‌دهنده تغییر راهبردی ژاپن از محدودیت‌های پساجنگ به ایفای نقش فعال‌تر در امنیت منطقه‌ای است. این توافق، که با انتقال فناوری و ساخت در خاک استرالیا همراه است، به‌عنوان پاسخی به افزایش قدرت نظامی چین، به‌ویژه ناوگان ۱۴۸ کشتی جنگی آن در دهه گذشته، دیده می‌شود. این همکاری نه تنها برای تقویت تقابل با چین است، بلکه با حمایت افکار عمومی ژاپن و همسویی با اتحادهایی مانند کواد، پیامی راهبردی برای توازن قوا در منطقه هند-اقیانوس آرام دارد.
از طرفی در هفته گذشته ورود غیرمجاز ناو آمریکایی یواس‌اس هیگینز به آب‌های مورد ادعای چین در جزیره هوانگیان، واکنش تند پکن را برانگیخت که آن را نقض حاکمیت و تهدیدی برای ثبات منطقه دانست. این اقدام در کنار رزمایش آلون و افزایش فعالیت‌های نظامی پکن در دریای جنوبی چین، که محل مناقشه با فیلیپین، ویتنام، مالزی، برونئی و تایوان است، خطر درگیری‌های گسترده‌تر را افزایش داده است. همکاری‌های نظامی منطقه‌ای، مانند رزمایش آلون و قرارداد ژاپن-استرالیا، نشان‌دهنده تلاش برای مهار نفوذ چین است که خطر یک درگیری احتمالی در طولانی مدت را افزایش می‌دهد.
- منبع خبر : ایرنا
