جنگ اوکراین در ۲۰۲۵؛ تلاشها برای برقراری صلح ناکام ماند
به گزارش واحد بین الملل خبرگزاری صبح اقتصاد جنگ اوکراین در پی بیتوجهی غرب نسبت به نگرانیهای امنیتی مسکو درباره گسترش مرزهای ائتلاف نظامی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) شکل گرفت. روسیه در واکنش به نادیده گرفتن دغدغههای امنیتی خود از سوی غرب در پنجم اسفند ۱۴۰۰، عملیات ویژه خود را در اوکراین آغاز کرد.
طی این مدت، کشورهای عضو ناتو با کنار گذاشتن گزینه دیپلماتیک، با ارسال کمکهای گسترده نظامی به کییف به تداوم جنگ دامن زدهاند و با تجهیز اوکراین به سلاحهای سنگین، مسیر تقابل را بر تنشزدایی ترجیح دادهاند؛ رویکردی که در کنار فشارهای اقتصادی و اجتماعی در اروپا، هر بار پرونده اوکراین را به صحنه تازهای از مناقشه بر سر هزینه جنگ و مسئولیت پیامدها تبدیل میکند.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا که پایان دادن این جنگ طی ۲۴ ساعت یکی از وعدههای انتخاباتیاش بود، از همان روزهای نخست حضور مجدد در کاخ سفید با انتقاد از رویکرد دولت جو بایدن همتای پیشین خود تلاشها برای برقراری صلح میان مسکو و کییف را آغاز کرد؛ دیدار ترامپ و ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در آلاسکا نقطه عطفی در روند مذاکرات صلح بود.
در همین حال نیز طی یک سال گذشته چندین دور از مذاکرات میان مقامهای اروپایی، آمریکایی، روسی و اوکراینی برگزار شده است؛ اما نکته حائز اهمیت این است که به رغم همه تلاشها و میانجیگریهای انجام شده، تاکنون رهبران روسیه و اوکراین که طرف اصلی این مناقشه هستند، هیچ مذاکره مستقیمی نداشتهاند.
گزارشها نشان میدهند که طی مذاکرات انجام شده و همزمان با ارائه طرح صلح از سوی واشنگتن، توافقاتی حاصل شده است، اما همچنان اختلافات سرزمینی به ویژه در ارتباط با شرق اوکراین و مدیریت نیروگاه هستهای زاپوریژیا از جمله موارد مهمی هستند که مورد توافق قرار نگرفتهاند؛ اختلاف ارضی بر سر مناطق دونتسک و لوهانسک در منطقه دونباس قرار دارد؛ موضوعی که ولادیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین آن را «سختترین بخش» گفتوگوها توصیف کرد و گفت این مساله باید در سطح رهبران بررسی شود.
آمریکا پیشنهاد داده است این مناطق به «مناطق آزاد اقتصادی» تبدیل شوند. اوکراین تاکید دارد هرگونه توافقی باید منوط به برگزاری همهپرسی باشد تا مردم اوکراین درباره سرنوشت خود تصمیم بگیرند.
زلنسکی چند روز پس از این پیشنهاد آمریکا برای اولین بار به شکل محتاطانهای به سمت نوعی مصالحه درباره واگذاری سرزمین در منطقه شرقی دونباس گام برداشت.
وی نسخه جدیدی از طرح صلح را در اختیار خبرنگاران قرار داد که نشان میدهد او در صورت موافقت روسیه با اقدامی مشابه، آماده است نیروهای اوکراینی را از شرق این کشور خارج کند تا یک منطقه غیرنظامیشده بهعنوان بخشی از توافق برای پایان دادن به جنگ، ایجاد شود.
رئیس جمهوری اوکراین به خبرنگاران توضیح داد که از آنجا که اوکراین با عقبنشینی کامل مخالف است، مذاکرهکنندگان آمریکایی بهدنبال ایجاد منطقه غیرنظامی یا منطقه آزاد اقتصادی در منطقه مورد مناقشه هستند. به گفته وی، هر منطقهای که نیروهای اوکراینی از آن خارج شوند، باید همچنان تحت نظارت و کنترل اوکراین باشد.
زلنسکی همچنین به عنوان آخرین تلاش در سال ۲۰۲۵ میلادی روز یکشنبه (۷ دی) برای دستیابی به توافقاتی با حفظ منافع کشورش عازم فلوریدا شد تا با همتای آمریکایی خود دیداری داشته باشد؛ دیداری که هر دو طرف (اوکراین و آمریکا) نسبت به آن ابراز امیدواری کرده و خوشبین هستند.
رئیس جمهوری اوکراین پس از مذاکره با ترامپ اعلام کرد که پیشرفت خوبی به دلیل تعامل دو تیم آمریکایی و اوکراینی انجام شد و طرح ۲۰ بندی ۹۰ درصد پیشرفت داشته است.
زلنسکی گفن: تیمهای مذاکرهکننده اوکراین و ایالات متحده برای نهایی کردن توافق دیدار خواهند کرد.
اما این تلاشها در حالی صورت میگیرند که آمارها نشان میدهند هیچ یک از این مذاکرات تاکنون نتوانستند تغییری در میدان نبرد ایجاد کرده و حتی منجر به آتشبسی کوتاه مدت شوند؛ مسکو بارها مخالفت خود با آتش بس کوتاه مدت را اعلام کرده است، چرا که معتقد است چنین آتش بسی فقط برای تجدید قوای نیروهای اوکراینی خواهد بود و منجر به صلحی بلندمدت نخواهد شد.
در همین حال نیز گزارشهای روزانه نشان میدهند که طی یکسال گذشته حملات متقابل روسیه و اوکراین علیه مواضع یکدیگر در میدان جنگ همچون گذشته و به قوت خود پابرجاست؛ اوکراین روزانه بیش از یک هزار نفر از نیروهای خود را از دست میدهد، روسیه هر روز به طور میانگین یکصد پهپاد اوکراینی را رهگیری و سرنگون میکند. حملات متقابل به زیرساختهای انرژی منجر به قطعی گسترده برق در مناطق صنعتی و مسکونی میشود.
کارشناسان و تحلیلگران بارها اعلام کردهاند که این جنگ سرنوشت مبهمی دارد و حلوفصل آن نیازمند زمان زیادی است و ممکن است در آیندهای نزدیک نیز محقق نشود.
- منبع خبر : ایرنا
