شماری از باستانشناسان و تاریخپژوهانِ کشور طی نامهای که چندی پیش برای هادی پژوهشجهرمی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار فارس و مسئول کارگروه علمی و اجرایی بزرگداشت روز کوروش بزرگ فرستادند، خواستار ثبتِ هفتم آبانماه به عنوان روز کورش بزرگ در تقویم رسمی کشور شدند. شماری از باستانشناسان و تاریخپژوهانِ کشور خواستار ثبتِ هفتم […]
شماری از باستانشناسان و تاریخپژوهانِ کشور طی نامهای که چندی پیش برای هادی پژوهشجهرمی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار فارس و مسئول کارگروه علمی و اجرایی بزرگداشت روز کوروش بزرگ فرستادند، خواستار ثبتِ هفتم آبانماه به عنوان روز کورش بزرگ در تقویم رسمی کشور شدند.
در آغازِ این نامه، که به امضای باستانشناسان و تاریخپژوهانی چون علیرضا جعفریزند، مهدی فراشیانی، علی علیبابایی درمنی، میرمهرداد میرسنجری، عطاءالله عبدی، رضا ستاری، احمدعلی اسدی و پروین پورمجیدیان رسیده است، آمده است: «پیرو سخنان جنابعالی در گفتوگو با رسانهها در خصوص راهاندازی کارگروه علمی و اجرایی برای مشخص کردن یک روز به عنوان روز کورش بزرگ و ثبت در تقویم ملی و اعلام این نظر از جانب شما که هیچگونه سند تاریخی در خصوص هفتم آبان ماه و روز کوروش بزرگ وجود ندارد و نامگذاری این روز از جانب معاندان و به خصوص سلطنتطلبان انجام شده است، ذکر چند نکته را ضروری میدانیم».
در دنبالهی نامه آورده شده است: «همانگونه که جنابعالی نیز تأکید کردهاید، موضوع شاهنشاهِ بنیادگذار سلسلهی هخامنشی، که اندیشمندان دنیا او را با نام “Cyrus the Great” (کورش بزرگ) میشناسند، از گروهکهای معاند جداست و در صورت مدیریت درست توسط مردم و مسئولان، نه تنها امکان استفاده ابزاری از این روز به دست فرصتطلبان نخواهد افتاد، بلکه گرامیداشت این روز میتواند نقشی مؤثر در ایجاد وحدت ملی و همبستگی همهی ایرانیان و دستیابی به توسعهی گردشگری در استان فارس داشته باشد».
در بخشی دیگر از این نامه آمده است: «با توجه به مستندات تاریخی برای هفتم آبان ماه به عنوان روز کورش بزرگ ــ که در ادامه به آن اشاره خواهد شد ــ و همچنین سابقهی دستکم دوازده سالهی گرامیداشت این روز توسط گروههای مختلف مردم و مراجع علمی و فرهنگی، که بسیار فراتر از سوءاستفادههای اخیر برخی گروههای سیاسی ضدنظام است، به نظر میرسد که انتخاب روزی جایگزین بهجای هفتم آبانماه بدون توجه به سوابق و مستندات و خواست مردم، صرفاً بهخاطر مقابله با اقدامات ضدامنیتیِ گروهی معدود، در عمل میتواند باعث دوقطبیشدن جامعه و افزایش تنشها در این روز شود».
در نامهی باستانشناسان و تاریخپژوهان در خصوص مستندات علمی ـ گاهشماری برای روز هفتم آبان ماه به عنوان روز کورش بزرگ اینگونه توضیح داده شده است: در کتیبهی بابلی معروف به «گاهنگار نبو ـ نائید» با قدمت بیش از ۲۵۰۰ سال، که اکنون در موزهی بریتانیا نگهداری میشود، شرح گوشههایی از به قدرت رسیدن کورش بزرگ و پیروزی سریع وی بر بابل، زمان ورود کورش به بابل و رویدادهای چند ماه از سالِ به تخت نشستنِ او ثبت شده است. به گواهی این کتیبه در روز سوم از ماه اَرخسمنو (طبق سالنامهی بابلی برابر با ۲۹ اکتبر / هفتم آبان) سال ۵۳۹ پیش از میلاد، کوروش بزرگ پس از آزادسازی بابل به آن شهر رفت و مردمان با آغوش باز او را پذیرفتند؛ «در ماه اَرَخسمنو (= ماه هشتم)، روز سوم (= هفتم آبانماه) کوروش به بابل اندر آمد. شاخههای سبز در برابر او (= زیر پای او) گسترده شد. حالت “آشتی” در شهر برقرار شد. کورش شادباشها به همه شهرها در (سرزمین) بابل فرستاد…» (برگرفته از متن ترجمهی «گاهنگار نبو ـ نائید»، در: کتاب «فرمان کورش بزرگ»، برگردان دکتر [استاد] عبدالمجید ارفعی، مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی، تهران ـ ۱۳۸۹).
در تأییدِ علمیِ برگردانِ تاریخ گاهنگار یادشده نیز در نامه آورده شده است: «دکتر احمد بیرشک، ریاضیدان، تقویمنگار، و پژوهشگر تاریخ علم در کتاب «گاهشماری ایرانی»، درباره تطبیق ماههای گاهشماری بابلی با هخامنشی، به انطباق علمی و باستانشناسی «آرخاسمنو»، هشتمین ماه از گاهشماری بابلی، با «وَرکَزَنَه»، هشتمین ماه از گاهشماری هخامنشی، برابر با آبانماه تأکید میکند. همچنین برای محاسبهی زمان دقیق و تطبیق روز سوم از ماه اَرَخسمنو (= ماه هشتم) از گاهشماری بابلی با روز ٢٩ اکتبر سال ۵٣٩ پیش از میلاد در گاهشماری میلادی، دکتر ریچارد آنتونی پارکر باستانشناس، در کتاب «گاهنگاری بابلی» جدول تطبیقی و مبدل رویدادهای گاهنگاری بابلی با گاهشماری میلادی را ارائه نموده است که نسخهی دیجیتالی آن در اینترنت برای همگان قابل دسترس است. بر پایهی این مستندات غیرقابل انکار و قطعی، زمان دقیق روز صدور منشور کورش بزرگ، روز سوم از ماه اَرخسمنو (طبق سالنامهی بابلی) برابر با ۲۹ اکتبر/ هفتم آبانماه از سال ۵۳۹ پیش از میلاد است و این روز مستندترین و دقیقترین مناسبت تاریخی برای نامگذاری به عنوان «روز کورش بزرگ» است».
باستانشناسان و تاریخپژوهان در پایان نامهی خویش چنین آوردهاند: «انتظار میرود که اعضای محترم آن کارگروه، ضمن در نظر گرفتن مصالح ملی، با پایبندی به اصول علمی در تثبیت و ثبت روز هفتم آبانماه به عنوان روز کورش بزرگ در تقویم رسمی کشور کوشا باشند».
این نامه جهت آگاهی و اقدامات مقتضی به وزیر کشور و استاندار فارس رونوشت شده است.
امضاکنندگان این نامه عبارت هستند از: علیرضا جعفری زند (دکترای باستانشناسی و عضو هیأتعلمی دانشگاه)، مهدی فراشیانی (عضو هیات علمی دانشگاه ملی تحقیقاتی سنتپترزبورگ روسیه و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ)، علی باباییدرمنی (دکترای تاریخ، دانشگاه تهران)، میرمهرداد میرسنجری (دکترای تخصصی، استادیار دانشگاه و پژوهشگر فرهنگی و ژئوپلتیک)، عطاءالله عبدی (دکترای جغرافیای سیاسی وعضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی تهران)، رضا ستاری (دانشیار زبان و ادبیات دانشگاه مازندران)، دکتر احمدعلی اسدی (دکترای باستان شناسی و مدرس دانشگاههای هنر شیراز و مرودشت)، پروین پورمجیدیان (باستانشناس و دکترای فرهنگ و زبانهای باستانی و هیأتعلمی دانشگاه ورامین)، رقیه سلطانی (دکترای باستانشناسی)، نرگس علائیبخش (پژوهشگر و دانشجوی دکتری باستانشناسی)، زاگرس زند (دانشآموختهی ایرانشناسی و تاریخ ایران باستان و مدرس تاریخ دانشگاه)، شادی فروغی (عضو هیأتعلمی دانشگاه شیخ بهایی اصفهان)، منظم حقیقت (باستانشناس و پژوهشگر فرهنگی)، رحمتالله سلیمانیفارسانی (باستانشناس و دبیر پیشین اتحادیه انجمنهای علمی دانشجویان باستانشناسی دانشگاههای کشور)، رضا نیکپور (دانشآموختهی تاریخ و مدیرعامل انجمن ایلامشناسی ایران)، نوشین پورراد (مدرس پیشین تاریخ در مدرسه عالی جهانگردی دانشگاه علامه طباطبایی)، علی برهانی رارانی (پژوهشگر باستانشناسی)، سورنا فیروزی (باستانشناس و پژوهشگر تاریخ ایران) و سوسن چراغی (پژوهشگر حقوق میراث فرهنگی و محیطزیست).
در پیِ برخی شعارها در گردهمایی بزرگ هفتمِ آبانِ سال گذشته دوستدارانِ تاریخ و فرهنگ ایران در پاسارگاد و در جهت مقابله با تبلیغاتِ شماری رسانههای معاند در خارج از کشور، چند ماه پیش کارگروه علمی و اجرایی بزرگداشت روز کوروش در استانداری فارس به ریاست هادی پژوهشجهرمی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعیِ آن استانداری شکل گرفت.