بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد بنگاههای مشاوران املاک تا ماههای ابتدایی سال گذشته، با کمبود خریدار مسکن و مازاد فروشنده روبه رو بودند و این موضوع، یک معضل دامنه‌دار و فرسایشی از سال ۹۱ تا ۹۶ به شمار می رفت، اما از نیمه دوم سال گذشته، به تدریج با افزایش مبلغ وام مسکن از محل اوراق تسهیلات مسکن و آغاز اعطای وام خرید مسکن از محل صندوق پس انداز مسکن یکم که به افزایش قدرت خرید مسکن اقشار متوسط منجر شده، بازار با کمبود شدید فایل‌های آماده فروش مواجه است.

معکوس شدن روند رکود بازار مسکن

این در حالی است که رکود بازار مسکن عمدتا در حدود ۶ سال گذشته، به معنای عدم تمایل مردم به خرید مسکن بود و این رکود، کاهش ساخت و ساز را در پی داشت، اما هم اکنون در دو سه ماه اخیر و همزمان با آغاز رونق در بازار مسکن و افزایش قدرت خرید، این معادله روندی معکوس به خود گرفته است؛ به گونه ای که بخش قابل توجهی از اقشار متوسط، خواهان خرید واحدهای مسکونی میان متراژ هستند؛ ولی از آنجایی که رکود بر فعالیت ساخت و ساز در ۶ سال گذشته حاکم بوده و آمار صدور پروانه های ساختمانی در تهران و کلانشهرها روند نزولی داشته یا بدون تغییر بوده است، خریداران هم اکنون با کمبود شدید واحدهای مسکونی، مطابق الگوی مصرف در کلانشهرها روبه رو هستند.

مشاهدات میدانی نشان می دهد بسیاری از کسانی که متمایل به فروش مسکن هستند، ولی اضطراری برای فروش ندارند، از به فروش گذاشتن ملک خود خودداری کرده اند؛ به خصوص که بیشتر مشاوران املاک معتقدند مسکن در ماه های آتی نیز گران تر شده و افراد متمایل به فروش واحد مسکونی را تشویق به تعویق فروش ملکشان می کنند.

تشویق خریداران اخیر به بازفروش مسکن

خانم حاتمی‌نیا، در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: من در اسفند ماه سال گذشته یک واحد مسکونی ۷۵ متر مربعی کمتر از ۵ سال ساخت را در خیابان جیحون به قیمت ۳۲۰ میلیون تومان خریداری کرده‌ام؛ با این حال مشاور املاکی که این واحد را به من فروخته بود، در اردیبهشت ماه بارها با من تماس گرفته و اعلام می کند مشتری حاضر است این واحد را به قیمت ۳۷۰ میلیون تومان خریداری کند.

این موضوع را تعداد زیادی از خریداران مسکن در ماه های اخیر و همچنین تعدادی از مشاوران املاک مناطق مختلف تهران نیز  تأیید می کنند.

فروشندگان حرفه ای، پیشرو در بالا بردن شیب قیمت مسکن

حسین شهیدی، یک مشاور املاک در منطقه نارمک نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: یکی از انبوه سازانی که در سال ۹۴ چند بلوک ۸ واحدی ۶۰ تا ۸۰ متر مربعی احداث کرده بود، به دلیل رکود بازار مسکن در آن سال ها، از فروش آنها خودداری می‌کرد، در چند ماه اخیر واحدهای مسکونی ۳ سال ساخت را به اسم «کلید نخورده» در معرض فروش قرار داده است؛ اگرچه واحدهای این انبوه ساز با استقبال خوب خریداران مواجه شده، اما تغییرات قیمتی پیشنهادی ـ افزایشی ـ وی سبب شده تا برخی مشتریانی که یک هفته قبل، آماده خرید یکی از این واحدها بوده اند، با شنیدن رقم جدید، از خرید انصراف دهند.

پارادوکس ۲.۵ میلیون خانه خالی و کمبود واحد کوچک متراژ

اگرچه پیگیری های وزارت راه و شهرسازی برای افزایش رقم تسهیلات خرید مسکن از منابع مختلف بانکی و همچنین کاهش حداکثری نرخ سود تسهیلات مسکن صندوق یکم با هدف بازارپذیر کردن ۲.۵ میلیون خانه خالی بود، اما با توجه به اینکه این واحدها، اکثرا در مناطق گران قیمت پایتخت قرار دارند که دامنه قیمتی آنها از توان خرید اقشار متوسط بسیار بالاتر است، در نتیجه تقویت سمت تقاضا از یک سو و فراموش شدن سمت عرضه در سیاست های سیاست گذاران کلان بخش مسکن از سوی دیگر، سبب شده تا این تسهیلات به افزایش ناگهانی تقاضا برای خرید واحدهای کوچک و میان متراژ منجر شده و در نهایت، افزایش جهشی قیمت مسکن را در پی داشته باشد.

رحیمی انارکی: اعطای وام ۱۱۰ میلیون ساخت مسکن به انبوه سازان

به دلیل شکست سیاست تقویت سمت تقاضا به عنوان یکی از سیاست های اصلی وزارت راه و شهرسازی، ابوالقاسم رحیمی انارکی، مدیرعامل بانک عامل بخش مسکن نیز در هفته گذشته به خبرنگار مهر اعلام کرد که سیاست این بانک در سال جاری، حمایت از عرضه و تقاضای مسکن و اعطای تسهیلات تا سقف ۱۱۰ میلیون تومان (از ۷۰ تا ۱۱۰ میلیون تومان) به ازای هر واحد مسکونی به انبوه سازانی است که بر اساس الگوی مصرف، اقدام به ساخت وساز کرده و ساخت واحدهای میان و کوچک متراژ (کمتر از ۱۰۰ متر مربعی) را در دستور کار قرار دهند.

عقبایی: رکود معکوس مسکن را تأیید می‌کنیم

حسام عقبایی نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک مسکن با بیان اینکه معکوس شدن رکود بازار مسکن را تا حدودی تأیید می کنیم، اظهار داشت: در ماه های اخیر توازن عرضه و تقاضای مسکن تغییر کرده و تقاضا از عرضه پیشی گرفته است.

وی با رد این ادعا که فروشنده‌ها از فروش واحد به دلیل آنکه احتمال افزایش قیمت مسکن در ماه های آینده وجود دارد، گفت: مسکن در سه ماه پایانی سال گذشته رشد خود را در حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد تجربه کرده است و اینکه فروشندگان از فروش ملک خود سر باز می زنند به این دلیل است که بازار در اصطلاح مشاوران املاک «گم» است؛ به معنای دیگر بازار دچار نوعی گنگی شده است که علت آن؛ عدم تثبیت بازارهای موازی مسکن و غیرقابل پیش بینی بودن وضعیت بازار در ماه های پیش رو است.

عقبایی تأکید کرد: به نظر من این وضعیت تا پایان رمضان به اتمام می رسد.

وی با اشاره به مؤثر بودن رکود ساخت و ساز مسکن در ۶ سال گذشته گفت: برای تغییر این وضعیت باید ۱۱ سال از سمت عرضه حمایت کنیم، تا توازن به عرضه و تقاضای مسکن بازگردد.