اگر تعریف اروپا را بپذیریم اینستکس یا سازوکار حمایت از مبادلا ت تجاری ایران و اروپا یک ابزار ویژه مالی است که در ٣١ ژانویه ٢٠١٩ (١١ بهمن ١٣٩٧) توسط آلمان، فرانسه و انگلیس، برای تســهیل تجارت غیر دلا ری بـا ایران توسط اروپاییان در مقابل خروج از برجام آمریکا ایجاد شــد.مقر اینســتکس در پاریس، فرانسه و ریاست آن بر عهده پر فیشر آلمانی، از مدیران پیشین کومرتس بانک آلمان، است. هدف اصلی از ایجــاد این کانال مالی ویژه، دادن امکانات به شرکتهای کوچک و متوسط اروپایی است تا بتوانند مجاری متعارف مالی خود با ایران را حفظ کنند.این ســاز وکار در گام نخست تجارت کا لاهای اساسی (مواد غذایی و دارو) را تحت پوشــش قرار میدهــد.
پر فیشــرمسئول معرفی شده توسط آلمان برای اداره اینستکس روز دوشــنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ برای شــرکت در نشســتی که قرار بوده در خصوص یافتن راه کارهای قانونی مبادلات با ایران رایزنی کند به لندن ســفر کــرد تا در جمع شــرکتهای تجاری، صاحبان ســرمایه و مؤسسات مالی و اعتباری انگلیسی توضیحاتی را در رابطه با آخرین تحو لات اینستکس ارائه کرده راهی برای شرکتهای انگلیسی برای هراس نداشتن از ترامپ را کشف و عملیاتی کنند. در این نشست که به همت وزارت تجارت بین الملل این کشــور بریتانیا و اتاق بازرگانی ایران و انگلیس برگزار شــد او و مقامات دولت انگلیس علا وه بر سخنرانی بحث و تبادل نظر نمودند.و به نگرانی شرکتهای بازرگانی درباره انجام مبادلا ت مالی با ایران پاسخ داده و درباره نحوه عملکرد بهتر این ســازوکار در راستای تسهیل مراودات تجاری اروپا و ایران طرق مختلفی را که آمریکا نتواند در مسیر حرکت ایشان خلل ایجاد نماید، ارائه نمودند. فیشــر در این جلسه اعلا م کرد که از اینکه در لندن هســتم تا درباره توسعه اینستکس تعاملا ت بیشــتری را با بانکهای انگلیسی و شــرکتهای بازرگانی داشته باشم خرسندم و البته باوجود چالشهای موجود، اینستکس با جدیت به دنبال انجام اولین تبادل تجاری بــا همتای ایرانی خود در ســریعترین زمان ممکن میباشد. فیشر در بخش از اظهاراتش تصریح کرد که نشست امروز آشکارا نشان داد که علا قه مندی وسیعی در لندن برای اســتفاده از این سازوکار وجود دارد و همانطور که ما به عملیاتی شــدن این ســازوکار نزدیک میشویم، این گفتوگوها بسیار مهم تر میشوند تا اطمینان حاصل کنیم که اینستکس در مسیر درستی قرار دارد و مطابق نیاز بازار تنظیم شده است. آقای پر فیشر در آخرین ماه سال گذشته برای دیدار با مقامهای ایرانی و به منظور رایزنی درباره عملیاتی کردن هرچه سریعتر اینســتکس به تهران سفرکرده بود، دوشنبه هم با مقامات دولتی انگلیس دیدار کرده و مجوز های لازم را دریافت نمود و طرفین درباره گامهای بعدی این ســازوکار و ســهم انگلیس در این رابطه توافقاتی را امضا کردند. طرفهای اروپایی معتقدند که اینستکس از بهمن ماه گذشــته تاکنون پیشرفت خوبی را طی کرده و گامهای مؤثری برداشــته که البته بعد از رفع موانع احتمالا این سازوکار عملیاتی شود. بسیاری در ایران بر این عقیده اند که اروپا هرگز وارد این بازی با ایران نخواهد شد و اینستکس هم همانند جقجقه ای فریب انگیز تاسیس شده تا چند صباحی سر ایران را گرم نماید. اینکه گفته میشود از بهمن ماه پیشرفتهایی داشته هم نوعی جوک و شوخی تلقی میشود و یقینا این پیشرفتها به چشم احدی در ایران نیامده تا بتواند تایید کند که اروپا واقعا به دنبال ایجاد راه حل بوده است. والسلام
حمید رضا نقاشیان