چاپ پول بدون پشتوانه تولیدی و به عبارت دیگر تولید اعتبار بدون کالا هر مقدار که باشد بر بالای قد نارسای دیگر پولها می ایستد و آتها را از رونق می اندازد.

به اعتباری اگر درجامعه یک واحد کالا با یک واحد پول قابل مبادله باشند اگر پول را دوبرابر کنیم ولی کالا دو برابر نشود باید دو واحد پول را بایک واحد کالا مبادله کنیم. و به اعتباری ارزش پول را نصف کرده ایم.

لذاست که  آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که در ۶ ماه نخست سال‌جاری ۳/ ۵۰ هزار میلیارد تومان از سمت مالیات‌ها به بودجه واریز شده است که البته میزان پیش‌بینی وصول درآمدها طی نیم سال نخست، ۴/ ۷۲ هزار میلیارد تومان بوده و نشان می‌دهد که ۲۲ هزار میلیارد تومان از درآمدهای مالیاتی در نیمه نخست سال جاری محقق نشده است، روندی که احتمالا باعث شده فشار به سایر راه‌های منابع (نفتی و استقراضی) بیشتر و بیشتر و در ازای کمبود اسکناس چاپ شده به دولت قرض بی پشتوانه بدهیم .

بررسی آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که در نیمه نخست سال جاری میزان درآمدهای نفتی به دلیل رشد بهای نفت و ارزش برابری دلار در بودجه ۸ هزار میلیارد تومان بیشتر از مقدار برآورد بوده، اما حتی این درآمدها نیز باعث نشده که دولت از درآمدهای استقراضی دست بکشد و به میزان ۴۲ هزار میلیارد تومان از درآمدهای استقراضی با انتشار اوراق مالی و تولید شبه پول تحقق یافته اند.

در یک بررسی آماری در خصوص در آمدهای تحقق نیافته دولت که نوعا موجب استقراض دولت از بانک مرکزی میشود و این امر پایه پولی را افزایش میدهد و نهایتا ارزش پول در جامعه کاهش می یابد بخش در امد های عملیاتی و غیر مالیاتی است.

این درآمدها شامل فروش خدمات و کالاهای دولتی، درآمدهای حاصل از مالکیت دولت، جرایم و خسارات و سایر درآمدها است. این درآمدها در نیمه نخست سال‌جاری ۱/ ۱۳ هزار میلیارد تومان بوده که البته پیش‌بینی شده بود (رقم مصوب در ۶ ماه نخست سال‌جاری) به ۷/ ۳۷ هزار میلیارد تومان برسد. به بیان دیگر، در نیمه نخست سال‌جاری تنها حدود ثلث درآمدهای غیرمالیاتی دولت، محقق شده است. بیشترین رقم این درآمدها در شهریور ماه سال‌جاری بوده که ۵/ ۳ هزار میلیارد تومان ثبت شد، کمترین رقم نیز در اردیبهشت ماه گزارش شد که میزان درآمدهای غیرمالیاتی ۹۰۰ میلیارد تومان بوده است.  در بین ماه‌های نخست نیم سال ۹۷ نیز، درآمدهای مالیاتی دارای آهنگ یکسانی نبوده است، بیشترین درآمد مالیاتی در یک ماه، در تیرماه سال‌جاری گزارش شده که این رقم ۳/ ۱۲ هزار میلیارد تومان بوده است، با توجه به اینکه آخرین مهلت اظهارنامه مالیاتی در تیرماه بوده است، رشد درآمدهای مالیاتی در انتهای بهار و ابتدای تابستان، مشهود است. در مقابل در فروردین ماه درآمد مالیاتی تنها ۲/ ۵ هزار میلیارد تومان بوده و با توجه به تعطیل بودن روزهای ابتدایی سال، این روند حاکم شده است. در شهریور ماه نیز میزان درآمدهای مالیاتی با ثبت رقم ۴/ ۷ هزار میلیارد تومان نسبت به سایر ماه‌ها، کمتر گزارش شده است. حال با اینوضعیت اسفناک درآمدها باید از دولت پرسید مبنای این پیشبینی ها غیر قابل تحقق چیست؟

اولین حدسی که میتوان بدان ارزش واقع گرایانه داد این است که دولت از اول نسبت به عدم تحقق بودجه ها اشراف کامل دارد ولی اگر میزان تحقق را واقعی بنویسد به معنای مطلق کلمه جلوی ریخت و پاشها گرفته میشود فلذاست که درشت مینویسند که درشت خرج کنند ولو از کیسه روز بروز تهی تر شدن کیسه ملت. والسلام

حمید رضا نقاشیان