خطر سرکوب نرخ ارز بعد از گشایش‌های ارزی احتمالی
به گزارش پایگاه خبری صبح اقتصاد، غلامرضا مرحبا بر این باور است که هرچند بالا رفتن نرخ ارز، همواره باعث افزایش قیمت کالا و خدمات در کشور می شود، اما تجربه ثابت کرده در زمان کاهش نرخ ارز، قیمت‌ها به دلیل چسبندگی در برابر هر نوع تعدیل مقاومت می‌کنند. این روزها افراد زیادی به دنبال پاسخ این پرسش هستند که آیا تحولات سیاسی ایالات متحده و احیای احتمالی برجام، باعث تعدیل نرخ ارز در ایران، خواهد شد یا خیر؟ نماینده مردم آستارا در پاسخ به این پرسش گفت: این یک واقعیت است که هر اندازه، فاصله پول ملی کشوری با ارزهای معتبر خارجی بیشتر شود، نوسان بیشتری را تجربه خواهد کرد، اما باید بدانیم متغیرهای بیرونی، به تنهایی در تحولات نرخ ارز نقش آفرین نیستند. بخش قابل توجهی از مشکلات اقتصاد ما داخلی و ناشی از تصمیم سازی‌های غلط و رفتارهای هیجانی است.
مرحبا با اشاره به نقش رشد نقدینگی در افزایش نرخ ارز، گفت: یکی از مهمترین عوامل در افزایش نرخ ارز، حجم نقدینگی است. آمارهای مستند نشان می دهد که رشد نقدینگی در اقتصاد ما از زمان آغاز تحریم ها، به محدوده ۳هزار هزار میلیارد تومان رسیده است. متاثر از این رشد نقدینگی، ارزش پول ملی، کاهش و در نهایت دلار گران تر شده است . بر اساس این اعداد و ارقام، نرخ واقعی ارز در اقتصاد ایران، باید ۷برابر زمانی که تحریم های جدید آغاز شد، محاسبه شود.رییس کمیته ارزی کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه گفت: بر این اساس برخی اساتید و صاحب نظران معتقدند، چنانچه دولت بعد از گشایش های احتمالی ارزی، قیمت دلار را بدون توجه به واقعیات اقتصاد، سرکوب کند، تولید و سرمایه گذاری مولد در کشور با خطرات جبران ناپذیری مواجه خواهند شد. ضمن اینکه زمینه افزایش رانت، سوداگری ، فساد و…را نیز فراهم می کند. در واقع، دلار ارزان با نرخ غیر واقعی از یک طرف رویکردهای وارداتی سوداگرانه را ترویج می کند و از سوی دیگر ، سرمایه گذاری های مولد را از صحنه خارج می کند.
رفتارهای هیجانی مردم و مسئولان نوسان ایجاد می‌کند
مرحبا در پاسخ به این پرسش که آیا می توان توقع داشت که پس از کاهش نرخ ارز، قیمت اقلام و کالاهای مصرفی نیز در فاز کاهشی قرار بگیرند؟ گفت: تجربه اقتصادی نشان می‌دهد اگرچه با بالا رفتن نرخ ارز، قیمت مجموعه کالاها و خدمات افزایش پیدا می کنند، اما با معکوس شدن این روند و کاهش نرخ ارز، قیمت ها چسبندگی زیادی از خود نشان میدهند و در برابر تعدیل مقاومت می کنند. بخشی از این ویژگی در بازارها برآمده از غالب شدن هیجانات مقطعی و زودگذر بر رفتارهای اقتصادی مردم و مسئولان است.او در ادامه افزود: متاسفانه رفتارهای هیجانی و احساسی، نقش قابل توجهی در تصمیم سازی‌های اقتصادی از جمله مقوله ارز ایفا می کند. این رفتار هم در سطح کلان نظام تصمیم سازی کشور و هم در سطح خرد و در تصمیمات اقتصادی روزمره مردم، مشاهده می شود. رفتاری که نه تنها بازار ارز، بلکه سایر بازارهای کشور مثل مسکن، طلا، بورس و…را نیز دچار تکانه‌های گاه و بیگاه می سازد و نوسان می آفریند.
رفتارهای هیجانی به ضرر اقتصاد خانواده‌ها است
نماینده مردم آستارا گفت: اینکه هر خبر کذب و هر فضاسازی غیر واقعی، می‌تواند مردم را دچار رفتارهای هیجانی کند و بازارهای ارز، سکه،مسکن، بورس را با نوسانات پی در پی روبه‌رو کند، نشانه خوبی نیست. البته بخشی از این رفتارهای هیجانی ناشی از ترسی است که عموم مردم نسبت به کاهش ارزش دارایی های خود دارند. بدون تردید این نوع رفتارهای هیجانی در بلندمدت هم به ضرر اقتصاد خانواده‌ها و هم به ضرر اقتصاد کلان کشور است.رییس کمیته ارزی کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به مشکلاتی که ارز۴۲۰۰ تومانی در اقتصاد کشور ایجاد کرده، گفت: یکی از مشکلات اصلی اقتصاد کشور که در رشد نقدینگی هم نقش دارد، نحوه تخصیص ارزهای حمایتی ۴۲۰۰ تومانی است. به عنوان مثال برای واردات نهاده‌ها دلار ۴۲۰۰ تومانی تخصیص داده می شود تا مردم اقلام اساسی را با قیمت های مناسب دریافت کنند. اما نتیجه چه می شود؟ نهاده‌ها به جای واحدهای تولیدی از بازارهای آزاد سر در می آورد. طبیعی است که یک چنین رویکردهای اشتباه، باعث رشد نقدینگی، رانت، فساد و…می شود.
