اگرچه حال و هوای این روزهای پایانه غرب تهران حال و هوای اسفند و صلوات و یا حسین گویان مسافران و زائرانی است که از مراسم پیاده روی اربعین حسینی برمی گردند اما مشکلات زائران در مرزهای زمینی آنقدر زیاد است که باید برای سال آینده تمهیدات مناسبی برای حل آنها اندیشیده شود.

براساس آمار اعلام شده، امسال در ایام اربعین از میان زائرانی که بصورت زمینی به پیاه روی اربعین حسینی عزیمت کردند، بیش از ۵۰ درصدشان با خودروی شخصی کمتر از ۵۰ درصد با ناوگان اتوبوس به مرزهای کشور عزیمت کردند. که این مساله موجب شد تدارک گسترده ای که در ناوگان حمل و نقل اتوبوسی پیش بینی شده بود، کمتر مورد استفاده قرار گیرد.

برخی معتقدند نرخ بالای کرایه اتوبوس و دو برابر شدن قیمت بلیت برای ایام اربعین مهمترین عاملی بوده که مردم به استفاده از خودروی شخصی تمایل پیدا کنند.

امیرحسین جوان ۲۲ ساله ای که به تنهایی به این سفر معنوی رفته بود گفت: تنها بهانه ای که میلیون ها ایرانی را به مرزها می کشاند تا خود را به نجف وکربلا برسانند، عشق حضور در این حرکت عظیم انسانی است وگرنه معطلی های مرز برای بررسی و تأیید مدارک و همچنین نبود نظارت بر اتوبوس ها و سواری های عراقی برای انتقال زائران از مرزها به کربلا و نجف و بالعکس به خصوص از نظر نرخ کرایه، مشکلات زیادی برای زائران ایجاد کرده است.

وی ترافیک سنگین در نزدیکی مرز مهران را یکی دیگر از اصلی ترین مشکلات زائران نام برد و گفت: با توجه به اینکه در رسانه ها وجود پارکینگ های بزرگ را اعلام کرده بودند امسال بخش بزرگی از مسافران با وسایل نقلیه شخصی به مرز آمده و خودروها را در پارکینگ های مرزی گذاشته بودند که همین موضوع به سنگین تر شدن ترافیک مرزها به خصوص مرز مهران منجر شده بود.

وی افزود: وقتی کرایه اتوبوس تا این اندازه بالاست، مردم ناچار می شوند با خودروی شخصی به مرز بروند چون واقعا صرفه اقتصادی ندارد که بخواهند بابت هر نفر رقم زیادی بابت بلیت پرداخت کنند.

عزیزالله مردانی یکی از رانندگان اتوبوس های خط تهران ـ کرمانشاه است که همه ساله در ایام پرتقاضای سفر به مراسم اربعین به مسافران مرز مهران نیز خدمت رسانی می کند. وی به خبرنگار مهر گفت: امسال مسافران زمینی کربلا نسبت به سال های گذشته اگرچه بیشتر شده بود و بر اساس گفته های مسافران شاید به ۳ میلیون نفر هم می رسید، اما بخش زیادی از آنها با خودروی شخصی به مهران آمده بودند که سبب شد بر خلاف سال های قبل که اتوبوس های بین شهری کم می آمد و از اتوبوس های درون شهری برای انتقال مسافران استفاده می شد، امسال بسیاری از اتوبوس های مسیرهای دیگر در خطوط فعالیت خود باقی ماندند.

وی درباره تخلف اخذ کرایه بالا از مسافران به مهر گفت: تنها روزهای پنج شنبه و جمعه هفته قبل از اربعین به دلیل بالا بودن تقاضا اتوبوس ها از مردم کرایه ۱۰۰ هزار تومانی گرفتند که از نرخ مصوب (۷۶ هزار تومان کرایه مسیر تهران ـ مهران) بیشتر بود؛ اما در روزهای پایانی هفته منتهی به اربعین به دلیل کم شدن تقاضا کرایه مسیر تا ۵۴ هزار تومان هم کاهش یافت و بسیاری از رانندگان اتوبوس مجبور بودند مسافران شهرهای بین راه مانند همدان، کرمانشاه و ایلام را هم سوار کنند تا خالی به مهران نروند.

مردانی خاطرنشان کرد: در مسیر برگشت مسافران و زائران نیز به دلیل زیاد بودن تعداد خودروها اعم از اتوبوس، سواری و ون که در قیمت ها با یکدیگر رقابت داشتند، امکان تخلف رانندگان اتوبوس وجود نداشت و حتی در مواردی برای آنکه همه صندلی ها را پر کنیم، کرایه کمتر از نرخ مصوب از مسافران می گیریم.

سیدرضا حسینی از دیگر رانندگان اتوبوس است که در خط شهرهای غربی کشور فعال دارد و در ایام اربعین مسافران را به مهران می رساند. وی با اشاره به تخلفات برخی اتوبوس ها در سال های گذشته، همچون سوار کردن مسافر بیشتر از ظرفیت اتوبوس یا اخذ کرایه بیشتر از نرخ مصوب، به خبرنگار مهر افزود: امسال نظارت پلیس راه بر اتوبوس ها بسیار زیاد بود و صورت وضعیت ها مرتب چک می شد تا مسافر بیش از ظرفیت سوار نشده باشد. ضمن اینکه رانندگان سواری هایی که بدون نظارت بر قیمت کرایه های سنگین و بالای ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار تومان از هر مسافر می گرفتند، به عنوان رقیب اتوبوس رانی بین شهری، اقدام به جابه جایی مسافر می کردند و به بلای جان اتوبوس ها تبدیل شده بودند.

این راننده اتوبوس ادامه داد: یکی دیگر از مسائلی که سبب شد امسال بر خلاف سال های قبل استفاده از خودروهای عمومی کم شده و زائران به استفاده از خودروهای شخصی روی بیاورند، تصادف اتوبوس با تعداد کشته بالا در محور فیروزکوه بود که باعث شدن ناگهان از حجم مسافران اتوبوس کاسته شود. این در حالی است که ناوگان حمل و نقل بین شهری عمومی بسیار ایمن تر از خودروهای شخصی است ولی مردم با یک سانحه، ناگهان به خودروهای سواری رو می آورند که ایمنی آنها از اتوبوس بسیار کمتر است.

عباس رحمانی راننده ایلامی که در خط ایلام ـ کرمانشاه فعال است و این روزها بدلیل افزایش مسافر، در خط مهران ـ تهران کار می کند، به خبرنگار مهر اظهار کرد: در هیچ سالی یک سر خالی بودن اتوبوس ها به این شدت نبود به گونه ای که وقتی همکاران من از تهران مسافران را به مهران می آوردند، نه تنها خبری از زائران در حال بازگشت نبود، بلکه حتی در شهرهای مسیر تا تهران هم هیچ مسافری وجود نداشت و اکثرا کل مسیر را حتی بدون یک نفر مسافر به تهران برمی گشتند. این موضوع سبب شده بود تا با توجه به کاهش متقاضیان سفر به مهران در روزهای پایانی هفته منتهی به اربعین، تعداد زیادی از اتوبوس ها دو سه روزی را در مهران بمانند تا هم از هزینه های خالی رفتن اتوبوس کم کنند و هم اینکه بتوانند از موج بازگشت زائران استفاده کنند. ضمن اینکه مجبور بودند هزینه پارکینگ این چند روزی که در مهران مانده اند را هم پرداخت کنند.

وی تأکید کرد: اگر قرار باشد درآمد این چند روز رانندگان اتوبوس هایی که در مسیر تهران ـ مهران فعال بودند را با هزینه هایشان خصوصا میزان مصرف سوختی که در ترافیک سوزاندند را مقایسه کنیم، می بینیم آنچه به عنوان کرایه دو برابری اخذ می شد، چندان کمکی به اقتصاد اتوبوس داران نمی کند.

با این وجود هیچ یک از رانندگان اتوبوس حاضر نبود میزان درآمد خود از دو هفته تردد اختصاصی به مهران و مقایسه آن با درآمد خود از کل طول سال را به خبرنگار مهر اعلام کند.

علرضا یک راننده جوان تهرانی است که با خودروی شخصی پژو ۴۰۵ خود در یک هفته گذشته در مسیر تهران ـ مهران و بالعکس تردد داشته است. وی به خبرنگار گفت: رانندگان اتوبوس ها از رانندگان سواری به عنوان رقیب خود یاد می کنند این در حالی است که اتوبوس های وی آی پی ۱۲۶ هزار تومان از مسافران می گرفتند ولی گازوییل را به قیمت لیتری ۳۰۰ تومان می خرند اما سواری ها مجبورند بنزین لیتری هزار تومان بزنند در طول مسیر هم حداقل یک بار سوخت گیری کنند که به دلیل ترافیک سنگین مهران، در بیشتر موارد دو بار سوخت گیری می کردیم و بسیاری اتفاقات دیگر؛ ولی تنها ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار تومان از مسافران می گرفتیم.

وی با هزینه های سنگین زائرانی که با خودروهای خود به مهران آمده بودند گفت: بسیاری فکر می کردند با خودروی شخصی خود به مرز بیایند، هزینه هایشان کمتر می شود اما نبود جایگاه سوخت در نزدیکی مرز سبب ایجاد صف طولانی پمپ بنزین مهران شده بود؛ همچنین با توجه به اینکه باتری بسیاری از سواری ها در طول مدتی که پارکینگ مرزی مانده بودند، خوابیده بود، برخی از نیسان وانت های امدادخودرو، هزینه های سنگینی از مسافران و زائران دریافت می کردند که در عمل از قیمت کرایه اتوبوس بیشتر شده بود.