برای کنترل آشوب چاره ای جز قطع اینترنت نبود
مدتی از افزایش قیمت بنزین و حوادث در پی آن می گذرد. باوجود صحبت های مسئولان، افکار عمومی هنوز پرسش هایی در خصوص این اتفاق دارد. خبرنگار پارلمانی “صبح اقتصاد” با آقای سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و نماینده ورامین، قرچک و پیشوا رفته درباره روند سهمیه بندی بنزین و حوادث پس از آن گفت و گویی انجام داده است که می خوانید:
تفاوت روند اجرای طرح سهمیه بندی بنزین در دولت آقای احمدی نزاد با دولت آقای روحانی را چگونه ارزیابی می کنید و اصولا چه شد که بنزین در آن دوره سهمیه بندی شد؟
قیمت حامل انرژی در کشور ما با قیمت واقعی آن فاصله زیادی دارد.جایی در دنیا وجود ندارد که حامل های انرژی با این قیمت ها توزیع گردد. اگر قیمت بنزین در ایران را با کشورهای اطراف مقایسه کنیم، می بینیم که در کشوری مانند ترکیه قیمت هرلیتر بنزین حدود ۱۴هزار تومان است درحالی که در اینجا هزار تومان است. در پاکستان قیمت هر لیتر بنزین ۶هزارتومان است.در کشورهای حاشیه خلیج فارس که اکثرا دارای نفت نیز هستند، قیمت بنزین بیش از ۵هزار تومان است.
بنابراین فاصله ما با قیمت واقعی بسیار زیاد است به همین جهت دولت احمدی نژاد طرح هدفمند کردن یارانه ها را ارائه کرد و اعلام کرد یارانه ها را هدفمند می کنیم، قیمت های کالاها را واقعی می کنیم و درامد حاصل از واقعی کردن قیمت ها را به شهروندان می دهیم. به این شکل قانون هدفمند کردن یارانه ها به مجلس آمد، به تصویب رسید و اجرا شد منتها در آن موقع خوب مدیریت شد. اشکالی که اکنون به وجود آمده بیشتر از این ناحیه است که این افزایش قیمت بنزین درست مدیریت نشد والا کسی با اصل اقدام مخالف نیست. همه می دانند وقتی یک بطری آب ۱۵۰۰ تومان است یک لیتر بنزین نباید هزار تومان باشد حداقل باید ۵هزار تومان باشد. آقای احمدی نژاد یارانه ۱۶ کالا را حذف کرد و این مسئله باعث افزایش ۴ برابری قیمت بنزین شد اما کسی اعتراض نکرد. مردم خوشحال بودند که یارانه ها به حساب هایشان می آید. چرا آن زمان این اتفاقات و شلوغی ها به وجود نیامد؟ چون احمدی نژاد دوسال قبل از اجرا آمد و با مردم صحبت کرد و آن ها را درجریان گذاشت، ضرورت اجرای این اقدام را گفت، کارت ملی برای مردم صادر کرد، کد ملی به هر ایرانی داد، کد سرپرست خانوار به همه ی مردم داد یعنی زیرساخت هارا آماده کرد به نحوی که طی یک شب رییس بانک مرکزی می تواند به حساب های مردم پول واریز کند. سمینارهای مختلف در دانشگاه ها گذاشت، خود احمدی نژاد تنها ۱۰ بار در مورد هدفمند کردن یارانه ها با مردم صحبت کرد و گفت که چرا این کار را انجام می دهیم؟ چگونه حق شما را می دهیم؟ چگونه مدیریت می کنیم؟ دو ماه قبل از اجرا، یارانه مردم را به حساب هایشان واریز کرد اما اجازه برداشت نداد. در واقع جامعه را برای چنین رویدادی آماده کرد. اما در ماجرای گران شدن بنزین در هفته های قبل،دولت این اقدامات را انجام نداد عملا با مردم هیچ صحبتی نکرد، مردم را آماده نکرد، با مجلس هیچ گفت و گویی نداشت،ن مایندگان اصلا مطلع نبودند که قرار است این اتفاق بیفتد، فکری برای قشرها و اصنافی مثل تاکسی ها، تاکسی های اینترنتی، آژانس هاو …نشده بود. بدون اطلاع، محرمانه و ناگهانی اقدام کردند بنابراین معلوم است که اعتراض می شود و شیشه ها شکسته می شود. وقتی اعتراض مردمی به وجود آمد آن وقت معاندین، گروه های سازمان یافته، اغتشاشگران، منافقین و سلطنت طلب ها به میدان می آیند و از اعتراضات مردم بهره برداری می کنند.
-چرا در سال ۹۴ دولت بنزین را تک نرخی کرد؟
دولت آقای روحانی از زمان روی کار آمدن با همه ی طرح هایی که آقای احمدی تژاد در این حوزه انجام داده بود مخالفت کرد و تصور داشت همه ی این ها غیرعقلانی است.می گفتند کارت سوخت یعنی چه؟ چرا باید به قشرهای مختلف سهمیه بدهیم؟ و در نهایت همه ی این ها را حذف کرد. الان مجبور شده که دوباره به این ها رجوع کند هم کارت سوخت را دوباره برقرار کرد هم سهمیه بندی را اجرا کرد هم بنزین را دوباره دونرخی کرد و خب طبیعی است که چنین مشکلاتی به وجود می آید. به نظر من دولت آقای روحانی با طرح های دولت قبلی کارشناسانه و دلسوزانه برخورد نکرد.
این اتفاقات چه هزینه هایی برای کشور داشت؟
هزینه های این وقایع برای کشور بسیار سنگین بود. در حوادث اخیر چند صد بانک و پمپ بنزین به آتش کشیده شد، اعتماد مردم دچار صدمه شد و به طورکلی هزینه های زیادی به نظام و انقلاب تحمیل شد.
هرگاه اعتراضاتی در کشور رخ می دهد عده ای وارد جمعیت می شوند و دست به کارهای غیرعقلانی می زنند وهدف اعتراضات مردم را تغییر می دهند وبه سمت مخالفت با نظام پیش می برند. پس از آن به اعتراضات مردمی برچسب هایی می خورد و حالا موضوع چگونگی اعتراض به یکی از پرسش های افکار عمومی تبدیل شده است. شما به عنوان قانونگذار راهکارتان برای حل این موضوع چیست؟
قانون اساسی ما می گوید که اجتماعات و راهپیمایی های مسالمت آمیز و بدون حمل سلاح آزاد است یعنی به رسمیت شناخته شده است مشروط به اینکه مجوز دریافت شود و طبق قانون عمل شود. برای اینکه این اصل را عملیاتی کنیم ما به وزارت کشور پیشنهاد دادیم که این وزارتخانه در هر شهرستان و در هر استان مکانی را مشخص کند و به مردم بگوید که اعتراضات و انتقادات به مسائل کشور در فلان منطقه می تواند انجام شود مشروط به اینکه قانون رعایت شود، کسی سلاح حمل نکند واعتراضات با آرامش باشد. اگر مکان هایی را برای تجمعات درنظر بگیریم، دیگر اغتشاشگران و اشرار نمی توانند به اموال عمومی آسیب بزنند. خیابان که جای اعتراض کردن نیست.
آیا حوادث و اعتراضات پس از افزایش قیمت بنزین می تواند منجر به تحریم های اثرگذار شود؟
خیر؛به نظرم کفگیر تحریم های آمریکا به ته دیگ خورده است. دیگر شخص و نهادی باقی نمانده که بخواهند تحریم کنند.
نقش عوامل بیرونی مثل گروه اقدام علیه ایران یا سلطنت طلب ها ورسانه های مخالف جمهوری اسلامی را چگونه ارزیابی می کنید؟
نقش این گروه ها در اغتشاشات بسیار پررنگ بود. آن ها هستند که سازماندهی می کنند. فردی که کوکتل مولوتف را به بانک پرتاپ می کند قطعا آدم عادی نیست بلکه آموزش دیده ، حرفه ای و کار کرده است. این گروه هایی که نام بردید در اعتراضات مردمی ورود کردند و تلاش کردند از آن به نفع خودشان بهره ببرند.
اثر قطع اینترنت پس از اعتراضات را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا توانست اغتشاشات را کنترل کند؟
بله این کار بسیار موثر بود؛ قطعا اینترنت در گسترش آشوب و ناامنی تاثیرگذار است. آشوبگران از طریق این شبکه شروع به تشویق و تحریک افکار عمومی برای حضور در میدان می کردند. بنابراین طبیعی است که هرکشوری برای کنترل بحران شبکه اینترنت را برای مدتی قطع کند و جلوی بهره برداری فرصت طلبان را بگیرد.
این موضوع نشان می دهد که ما به طور جدی نیازمند شبکه ملی ارتباطات هستیم. البته این اتفاقات نشان داد که شبکه ملی ارتباطات ما با نواقص زیادی روبه روست. هنوز زیرساخت های لازم را ایجاد نکرده ایم. نا گفته نماند وقتی اینترنت قطع می شود، به دلیل آسیب دیدن کسب و کارها، زندگی و رفت و آمد مردم اعتراضات زیادی ایجاد می شود. دولت باید به گونه ای این آسیب دیدگی ها را جبران کند. اما چاره ای جز قطع اینترنت نبود زیرا از این بستر برای آشوت و نا امنی استفاده می کردند.
سارا شکری – خبرنگار پارلمانی صبح اقتصاد
