ورود آمریکا به برجام !
به گزارش واحد تحلیلی خبرگزاری صبح اقتصاد , روزی که دونالد نرامپ از برجام خارج و کاخ سفید در این ماجرا چهره حق به جانب گرفت و بیانیه کمال‌اندیشی صادر کرد، واکنش‌ها به این اقدام در ایران متفاوت بود.
برخی نسبت به ترامپ و دولت آمریکا ابراز انزجار کردند و برخی دیگر، این تصمیم را کاملاً بیهوده و بی‌تاثیر خواندند. این اقدام از سوی محافظه کاران آمریکایی در ایالات متحده، که توافقنامه را ضعیف می‌دانستند، ستایش شد. دیگر شخصیت‌های آمریکایی از جمله رئیس‌جمهور سابق آمریکا باراک اوباما و جو بایدن، معاون وی، تصمیم دولت ترامپ را مورد انتقاد قرار دادند، در حالی که کشورهای اروپایی شامل انگلیس، فرانسه و آلمان که این توافق را امضا کرده بودند از این اقدام ابراز تاسف کردند. همچنین نظرسنجی نشان داد که مردم آمریکا با رئیس‌جمهور ترامپ موافق نیستند و ترجیح می‌دهند که حداقل بخشی از این معامله را حفظ کنند. برجام یا طرح جامع اقدام مشترک که به طور غیررسمی با عناوین معاهده ایران یا توافق هسته‌ای ایران شناخته می‌شد، توافقنامه‌‌ای بین‌المللی در مورد برنامه هسته‌ای ایران بود که در ژوئیه ۲۰۱۵ بین ایران و گروه ۵+۱ (پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد – چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا، ایالات متحده- + آلمان) و اتحادیه اروپا به تصویب رسیده بود و خروج از آن یک اقدام قانونی محسوب نمیشد. دونالد ترامپ بارها دربارهٔ اصلاح برجام تا ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۱۲ مه ۲۰۱۸) سخن گفته بود و تأکید داشت که اگر سایر کشورهای عضو پیمان برجام (شامل فرانسه، بریتانیا، روسیه، چین و آلمان) کاری برای اصلاح این توافق با توجه به خط مشی آمریکا که البته ( اسرائیل) نکنند، آمریکا تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را دوباره اعمال می‌کند. وی اعلام میکرد که دولت ایالات متحده فقط در صورت بازبینی و اصلاح در برجام و لحاظ کردن چهار شرط در توافق هسته‌ای باقی می‌‌ماند. ترامپ در کنفرانسی مطبوعاتی و مشترک با امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه رسما اعلام کرد که: «هیچ‌کس نمی‌داند که تصمیم من برای دوازدهم ماه مه (موعد تمدید تأیید پایبندی ایران به برجام) چه خواهد بود.» بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، با اظهارنظری دو پهلو «احتمال بسیار قوی» می‌دهد که آمریکا به زودی از توافق هسته‌ای خارج شود او آمریکا را در مرز خروج از برجام می‌دانست. وندی شرمن، معاون سیاسی سابق وزارت خارجه آمریکا، دربارهٔ ایزوله شدن آمریکا پس از خروج از توافق هسته‌ای ابراز نگرانی کرده بود. حتی شرمن در مقاله خود در نیویورک تایمز تأکید کرد که: « خروج از توافق هسته‌ای دست ایران را برای غنی‌سازی اورانیوم باز می‌کند و همان قدر که آمریکا به این توافق متعهد نمی‌ماند، ایران هم خود را ملزم به تعهد به توافق هسته‌ای نخواهد دید. او اصرار داشت به دوستانش که کاخ سفید را در اختیار گرفته بودند بباوراند که اگر آمریکا هم پیمان قابل اعتمادی نباشد، کشورهای اروپایی آمریکا را در معادلات بین‌المللی بازی نخواهند داد. بسیاری دیگر از منتقدان سیاست‌‌های کاخ سفید هم اعتقاد داشتند، خروج از توافق برجام به روابط آمریکا با متحدان اروپایی آن آسیب جدی وارد می‌آورد. آنها عقیده داشتند این اقدام علاوه بر تهدیدی که علیه منافع امنیت ملی آمریکا ایجاد می‌کند توانایی بین‌المللی برای نظارت بر فعالیت‌های ایران را کاهش می‌دهد و بسیاربدیهی خواهد بود که خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای بقیه کشورهای متخاصم با ایالات متحده (مانند کره شمالی که تهدید هسته ای خطرناکی برای آمریکا است) را از مذاکره با این کشور دلسرد خواهد کرد و بیش از اینکه این خروج به ضرر ایران باشد به نفع ایران خواهد بود». حالا حدودا ۲۲ ماه از آن زمان میگذرد و دونالد ترامپ در سراشیبی سقوط از قدرت و تحویل قانونی کاخ سفید به اعضا و نماینده حزب دموکرات قرار دارد و باید باور کند که آنچه رقبای غیر هم‌حزبی او به عنوان انتقاد به او گفته بودند محقق شده و اگر دست به عصا رفتن دولت روحانی در ایران در واکنش به عمل آمریکا نبود امروز ایران سیصد پله جلوتر از این شرایطی بود که امروز هست. ترامپ باید باور کند که تحریم‌های کشنده حتی با ناکارامدی دولت ایران در بدل کردن آنها نیز کار زیادی از پیش نبردند. باید باور کند که همه اقدامات گذشته او ممکن است در تقابل با او به هیچ و پوچ تبدیل شوند و جو بایدن رئیس جمهور قانونیِ بیش از ۵۱ درصد مردم آمریکا در انتخابات ۲۰۲۰ بخواهد بی چون و بی چرا به برجام همان (طرح جامع اقدام مشترک) بازگشته و ثابت کند که آمریکا یک کشور بی‌تمدن نیست که دولتی امضا بدهد و دولت دیگری به بهانه‌ای آن را پس بگیرد. حالا البته بایدن باید به این بیاندیشد که برای راضی کردن ایران به بازگشت آمریکا به برجام چه امتیازی باید بدهد و یا خسارت تاخیر در عملکرد چند ساله را چگونه به مردم ایران خواهد پرداخت؟ والسلام
حمیدرضا نقاشیان
- منبع خبر : صبح اقتصاد
