گزارش یک «ناهنجاری» در اقتصاد آمریکا؛ فدرال رزرو دلواپس است
به گزارش واحد اقتصادی خبرگزاری صبح اقتصاد سیانان در این گزارش مینویسد: امسال شرکتهای آمریکایی جذب نیرو را به شدت کُند کردهاند زیرا با توجه به عدم اطمینان از تاثیر کامل سیاستهای گسترده اقتصادی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور، نسبت به سرمایهگذاری تردید دارند. بر پایه آمار وزارت کار آمریکا، اقتصاد حد فاصل در ماههای ژوئن و آگوست شاهد از بین رفتن مشاغل بود و متوسط افزایش مشاغل در سهماهه منتهی به سپتامبر نیز تنها حدود ۶۲ هزار شغل در ماه بود!
با این حال، بهرهوری نیروی کار به عنوان یکی از محرکهای اصلی تولید اقتصادی، همچنان بالا و تولید ناخالص داخلی که نشاندهنده کل کالا و خدمات تولیدی یک کشور است، همچنان قدرتمند مانده است. این تضاد عجیب یعنی افزایش رشد اقتصادی در کنار تضعیف بازار کار، برای فدرال رزرو معمایی بزرگی ساخته و تشخیص این که اقتصاد به تعدیل نیاز دارد یا تحریک، پیچیده و دشوار شده است.
طبق صورتجلسه ماه اکتبر فدرال رزرو که پنجشنبه منتشر شد، مقامات این نهاد بر این باورند که «اختلاف بین رشد اقتصادی قوی و اشتغالزایی ضعیف، فضایی چالشبرانگیز ایجاد و تصمیمگیری سیاستی را به شدت دشوار کرده است.»
اقتصاد در حال گسترش که به پشتوانه مصرفکنندگان مقاوم و سرمایهگذاری عظیم در هوش مصنوعی قوت میگیرد، قاعدتا باید باعث افزایش مشاغل شود، بهویژه حالا که فدرال رزرو شروع به کاهش نرخ بهره کرده است. با این حال، این اتفاق نیفتاده و این نگرانی وجود دارد که در ادامه نیز چنین اتفاقی رخ ندهد!
رایان سوییت، اقتصاددان ارشد آکسفورد اکونومیکس به سیانان گفت: وقتی پای سیاست پولی به میان میآید، داستان برای سال آینده این خواهد بود که چگونه با «رشد اقتصادی بدون ایجاد شغل» کنار بیاییم و چطور کسبوکارها را وادار کنیم تا بیشتر به استخدام روی بیاورند.
چرا تولید ناخالص داخلی(GDP) قوی است اما مشاغل رشد نمیکنند؟
رکوردشکنیهای اخیر بازار سهام آمریکا نشان میدهد که شرکتها به ارزش هوش مصنوعی بسیار خوشبین هستند اما این خوشبینی هنوز به استخدام و جذب بیشتر نیروی کار منجر نشده است.
طبق دادههای وزارت بازرگانی آمریکا، هزینه شرکتها روی تجهیزات پردازش اطلاعات و نرمافزار در سهماهه دوم ۴.۴ درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل داد که در مقایسه با اوج آن در سال ۲۰۰۰ و زمانی که حباب «داتکام» به سرمایهگذاری مشابهی دامن زد، اندکی کمتر است. افزون بر این، هزینه قوی مصرفکننده نیز سود شرکتها را سرپا نگه داشته است.
یوجنیو آلِمان، اقتصاددان ارشد در بانک سرمایهگذاری چندملیتی «ریموند جیمز/Raymond James» آمریکا میگوید: شرکتها روی این فناوری جدید هزینه زیادی میکنند، اما گاهی اوقات این به معنای هزینه کمتر در سایر حوزهها، همچون استخدام است. سرمایهگذاری در هوش مصنوعی در سهماهه سوم همچنان قوی بوده و در برههای در سال آینده باید به اوج برسد.
به نوشته سیانان، تعطیلی دولت فدرال هم احتمالا به تولید ناخالص داخلی در سهماهه چهارم(از اکتبر تا دسامبر) ضربه زده است، اما به زعم بسیاری انتظار میرود که بیشتر این ضررها در اوایل سال آینده جبران شود. در این بین، تغییرات بزرگ سیاستهای تجاری و مهاجرتی ترامپ از ابتدای سال تاکنون، چوب لای چرخ بازار کار گذاشته است.
جیمز ریگان، مدیر واحد مطالعات مدیریت سرمایه در شرکت سرمایهگذاری DA Davidson دراینباره گفت: امسال برای بخش اشتغال به طور مشخص سال سخت و چالشبرانگیزی بود و علت آن دقیقا تغییر سیاستهای تجاری و مهاجرتی است؛ تغییراتی که هم عرضه نیروی کار و هم تقاضا برای آن را تحتالشعاع قرار داده است.
به گفته اقتصاددانان «هنوز مشخص نیست که کاهش نرخ بهره بتواند اثرات منفی این عدم اطمینان سیاستی را خنثی و اشتغالزایی را تقویت کند.» رایان سوییت درباره این موضوع گفت: خوشبختانه شاهد اخراج و تعدیل گسترده نیستیم زیرا این اتفاق یعنی رشد بدون اشتغازایی جادهای است که به رکود منتهی میشود. اقتصاد میتواند بدون ایجاد مشاغل زیاد رشد کند، اما بهرهوری هم رشد مناسبی داشته باشد.
طبق تازهترین پیشبینیهای اقتصادی مرتبط با ماه سپتامبر، انتظار میرود که مقامات فدرال رزرو در طول سال ۲۰۲۶ در چند نوبت اقدام به کاهش نرخ بهره کنند.
مشکلِ رشدِ بدون ایجاد شغل کجاست؟
رشد بدون اشتغالزایی کافی، اقتصاد را بسیار آسیبپذیر میکند و به سرعت به رکود منجر میشود. سویت دراینباره هشدار میدهد که «بازار کار سنگر دفاعی است و اگر بازار کار شروع به لغزش کند، بازی تمام میشود.»
این وضعیت همچنین خطر اشتباه سیاستی فدرال رزرو را افزایش میدهد. کریستوفر والر، عضو هیات مدیره فدرال رزرو ماه گذشته در جریان یک سخنرانی، تعارض بین تولید ناخالص داخلی و رشد مشاغل را به یک «جنگ داخلی» تشبیه کرد که «به هر شکل، باید بین خودشان حل و فصل شود.»
وی افزود: یکی باید کوتاه بیاید؛ یا رشد اقتصادی کند میشود تا با بازار کار ضعیف هماهنگ شود، یا بازار کار باید جان بگیرد و با رشد اقتصادی همگام شود. اگر این ناهماهنگی ادامه یابد و رشد مشاغل با تولید ناخالص داخلی همخوانی نداشته باشد، اقتصاد آمریکا در موقعیت متزلزلی قرار میگیرد.
افزون بر این، رشد اقتصادی قوی و مداوم باعث میشود تا مسئولان فدرال رزرو درباره لزوم کاهش نرخ بهره دچار ابهام بیشتر میشوند. همین حالا هم در کمیته تعیین نرخ بهره بانک مرکزی آمریکا، برای تداوم کاهش نرخ بهره تردید و تعلل زیادی وجود دارد.
لوری لوگان، رئیس فدرال رزرو کلانشهر دالاس در ایالت تگزاس آمریکا روز جمعه در رویدادی در زوریخ واقع در سوئیس گفت: با توجه به ۲ کاهش نرخ بهره که انجام شده، برای من خیلی دشوار است که تصور کنم در ماه دسامبر نیز بار دیگر شاهد کاهش نرخ بهره باشیم مگر اینکه شواهد روشنی مبنی بر کاهش سریعتر از انتظار تورم یا کُند شدن سریعتر اشتغالزایی مشاهده شود.
- منبع خبر : ایرنا








































