اشتباه اردوغان چه بود؟

به گزارش واحد تحلیلی خبرگزاری صبح اقتصاد یکی از توافق‌های محرمانه و سرنوشت‌ساز در تاریخ خاورمیانه ، که در اوج جنگ جهانی اول
(سال ۱۹۱۶) بین دو قدرت استعماری انگلیس و فرانسه امضا شد. قرار داد سایکس-پیکو
‏ (Sykes-Picot Agreement) نام گرفت .
هدف اصلی آن تقسیم امپراتوری عثمانی پس از شکست در جنگ جهانی اول بود.
جنگ جهانی اول (۱۹۱۴–۱۹۱۸):
دولت ترک مزاج عثمانی متحد آلمان بود و متفقین (به‌ویژه بریتانیا و فرانسه) قصد داشتند قلمرو آن را در هم شکسته و امپراتوریش را تجزیه کنند.
مذاکرات محرمانه منجر به قرارداد توسط مارک سایکس ( دیپلمات انگلیسی ) و فرانسوا ژرژ-پیکو (دیپلمات فرانسوی) انجام شد.
ابتدا نمایندگان دو کشور نقشهٔ خاورمیانه بعد از شکست امپراتوری عثمانی را با خطکش کشیده و سرزمین ها را تقسیم کردند: در این نقشه خط کشی شده فرانسه ، سوریه، لبنان، شمال عراق (موصل)، و بخشی از جنوب ترکیه را به مالکیت خود در آورد و سپس
انگلیس ها جنوب عراق (بغداد، بصره)، اردن و بندرهای حیفا و عکا را تصرف کردند.
در این تقسیم بندی یک منطقهٔ عربی مستقل (!) زیر نظر فرانسه (شرق سوریه) و انگلیس (شرق اردن).
واقع شد.
فلسطین (بیت‌المقدس) که بعداً تحت قیمومیت بین‌المللی قرار گرفت.، جزئی از این منطقه بود. انگلیس ها همزمان به شریف حسین
(رهبر عرب‌های حجاز) وعدهٔ استقلال داده بودند این قول و قرار در مکاتبات حسین-مکماهون مضبوط است .
این قرارداد محرمانه ، آن وعده‌ها را نقض می‌کرد.از طرف دیگر شریک پیروز جنگ روسها بودند که
پیش‌نویس اولیه مناطق شمالی (ارمنستان، کردستان) را به روسیه تزاری می‌داد،
اما پس از انقلاب ۱۹۱۷ بولشویکی در روسیه، روسها از توافق خارج شدند و قرارداد های محرمانه را افشا کردند.
کنترل میادین نفت عراق (به‌ویژه موصل) یکی از انگیزه‌های پنهان این قرارداد بود.
وقتی لنین متن محرمانه قرارداد را منتشر کرد و خیانت غرب به اعراب فاش شد. هم فرانسه هم انگلیس دستپاچه شدند.لذا پس از جنگ، با کنفرانس سان رمو (۱۹۲۰)و طرح قیمومیت جامعه ملل(۱۹۲۲) مرزهای امروز خاورمیانه را رسمی کردند.
این تقسیم‌بندی بدون توجه به تنوع قومی-مذهبی (کردها، سنی‌ها، شیعیان، مسیحیان) باعث درگیری‌های دایمی در این مناطق شد.
شکل‌گیری داعش در سال ۲۰۱۴ با شعار “محو مرزهای سایکس-پیکو” نماد نفرت از این تقسیم‌بندی است.
قیمومیت انگلیس بر فلسطین به تشکیل اسرائیل (۱۹۴۸) و مناقشهٔ فعلی علیه فلسطینی ها انجامید.
بطور واضح و آشکار میتوان گفت قرار داد و تصرف مناطق سایکس-پیکو نماد دخالت استعماری در خاورمیانه بوده است که با نادیده گرفتن ارادهٔ مردم، مرزهایی ساختگی ایجاد کرد. پیامدهای ناشی از جنگ داخلی سوریه تا بحران عراق—هنوز منطقه را در گیر نموده ، می‌سوزاند. بقایای خسارت ناشی از شکست در جنگ جهانی اول و این قرارداد همیشه داغ سرد نشده ای در اعماق جان احزاب ترکیه باقی گذاشته که اردوغان با رویای احیای امپراتوری دست
به همکاری با داعش و فروپاشاندن دولت علویان در دمشق زد و گره کور تری بر دامن جغرافیای منطقه افزود. والسلام