اصلاحات در رسانه‌های دیداری و شنیداری عمومی فرانسه
اصلاحات در رسانه‌های دیداری و شنیداری عمومی فرانسه

دولت فرانسه تصمیم به انجام برخی اصلاحات و تغییرات در زمینه رسانه‌های دیداری و شنیداری که بودجه‌های آنها از اعتبارات عمومی و دولتی تامین می‌شود، گرفته است.  در پی تصمیم دولت فرانسه در خصوص انجام برخی اصلاحات و تغییرات در زمینه رسانه‌های دیداری و شنیداری که بودجه‌های آن‌ها از اعتبارات عمومی و دولتی تامین می‌شود، […]

دولت فرانسه تصمیم به انجام برخی اصلاحات و تغییرات در زمینه رسانه‌های دیداری و شنیداری که بودجه‌های آنها از اعتبارات عمومی و دولتی تامین می‌شود، گرفته است.

 در پی تصمیم دولت فرانسه در خصوص انجام برخی اصلاحات و تغییرات در زمینه رسانه‌های دیداری و شنیداری که بودجه‌های آن‌ها از اعتبارات عمومی و دولتی تامین می‌شود، در چهارم ژوئن ۲۰۱۸ مقرر شد تا کمیسیونی به بحث و بررسی این موضوع بپردازد.

این کمیسیون در تاریخ ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۸ گزارش خود را با هدف اصلاح سیاست‌های راهبردی، ارتقای سطح کیفی و افزایش میزان مشارکت در میان شبکه‌های مختلف عمومی فرانسه را منتشر کرده که از سوی نخست وزیر و وزیر فرهنگ و ارتباطات فرانسه نیز مورد استقبال قرار گرفت.

این گزارش با تاکید بر مسئولیت سنگین و نقش مهم و حیاتی رسانه‌ها، ضمن اشاره به تحولات دنیای جدید، تغییر مفهومی حوزه فرهنگ، تنوع و چندگونگی خواسته‌ها و توقعات نسل جدید و پیشی گرفتن شبکه‌های خصوصی از رسانه‌های عمومی، ضروت درک اقتضائات کنونی و انجام هر چه سریعتر تغییرات را یادآور می‌شود.

محورهای اصلی که می‌توان در خصوص این برنامه اصلاحی ذکر کرد، شامل موارد زیر است: تاکید بر تقویت برنامه‌های آموزشی و جوانان، ظهور و بروز اشکال نوین فرهنگی، اطلاع رسانی و مبارزه با اخبار و اطلاعات جعلی، ارزش‌هایی که رسانه‌های دولتی و عمومی را از شبکه‌های خصوصی متمایز می‌کند، خلاقیت، نوآوری با تاکید بر جنبه‌های اروپایی، تسهیل در دسترسی و افزایش بسترهای رسانه‌های جمعی و ظهور رسانه‌های جدید، بویژه در حوزه فضای مجازی.

بر اساس این گزارش که رایزنی فرهنگی ایران در پاریس آن را تهیه کرده و برای انتشار در اختیار مهر قرار داده است، در سال‌های اخیر مجدداً مسئله هزینه‌های سنگین رسانه‌هایی که از بودجه عمومی تامین می‌شوند و از سوی دیگر کاهش قابل توجه اقبال عمومی و به‌ویژه جوانان نسبت به این رسانه‌ها به دلیل سطح پایین کیفی، عدم ریسک پذیری و تطابق آن‌ها با شرائط و فضای دائما در حال تغییر جامعه و رویکردهای محافظه کارانه این رسانه‌ها همواره مورد بحث و مجادله در میان مدیران و تصمیم گیران دولت فرانسه بوده است؛ به تعبیری دیگر با آنکه نقطه آغاز چالش به نوعی از نگاه اقتصادی بوده است اما به تدریج به مسئله اثر بخشی و کارایی رسانه‌ها کشیده شده است.

اولین بخش از این طرح به تقویت برنامه‌های محلی و منطقه‌ای می‌پردازد. این برنامه یک سوم از برنامه‌های منطقه‌ای شبکه فرانس ۳ (France ۳) و همکاری نزدیک با فرانس بلو (France Bleu) را شامل می‌شود و در همین راستا طرحی آزمایشی نیز در برخی مناطق (شامل Bretagne, Franche-Comté, Hauts-de-France, Occitanie et Provence-Alpes-Côte d’Azur) آغاز خواهد شد. این بخش شامل انواع برنامه‌های خبری، مستند، برنامه‌های سرگرمی، ورزشی و غیره می‌شود. هدف از این همکاری تجمیع برنامه‌های محلی در سال ۲۰۱۹-۲۰۱۸ است.

بخش دوم این پروژه بر گسترش و ارتقای کمی و کیفی برنامه‌های مرتبط با جوانان تاکید می‌کند؛ بخشی که علاوه بر برنامه‌های تلویزیونی، توجه خاصی نیز به توسعه سایر اشکال رسانه‌های جمعی (فضای مجازی) دارد. تحول حوزه‌های دیجیتال و فضای مجازی منجر به تغییر وضعیتی بنیادی در اذهان مخاطبین خواهد شد، و لذا رسانه‌های سنتی نیز می‌بایست داوطلبانه توسعه فعالیت‌های خود را در فضای مجازی اعلام کنند.

در این راستا، به غیر از شبکه فرانس ۴ (France ۴) تا سال ۲۰۲۰، دیگر شبکه‌های فرانس تلویزیون (France Télévisions) چشم‌انداز مشترک خود را در زمینه‌های انیمیشن حفظ خواهند کرد. شبکه آرته (Arte) نیز برنامه‌های انیمیشنی خود را ادامه خواهد داد. این گزارش هرگونه اتلاف وقت در فضای مجازی را سبب خسارت‌های جبران ناپذیر معرفی می‌کند.

همچنین برنامه‌هایی ویژه کودکان به‌ویژه در فضای مجازی و تحت نظر والدین و البته بدون تبلیغات تولید و پخش خواهند شد. علاوه براین، شبکه‌های فرانس تلویزیون برنامه مشترکی را برای جوانان ۱۵ تا ۳۰ سال، و با همکاری رادیو فرانسه (Radio France) و فرانس مدیا موند (France Média Monde) پیش خواهند برد. این پلت فرم آموزشی مشترک رسانه‌های جمعی از همین سال ۲۰۱۸ اجرایی خواهد شد.

از سوی دیگر مجموعه نتایج گزارش بیانگر ناتوانی و ضعف سازمان فعلی خدمات رسانه‌ای در سرزمین‌های ماورای بحار و ساکنین آنهاست. این امر از نارضایتی عمومی موجود در میان ساکنین این مناطق به خوبی پیداست. هرچند نه در شکل تخصصی شبکه او (Ô)، ولی تا اندازه‌ای عمومی‌تر، می‌بایستی معرفی فرهنگ این سرزمین‌ها در چارچوب برنامه‌های گوناگون مورد نظر واقع شود. این برنامه مشتمل بر برنامه‌های مجازی و قابل سنجش باید توسط شبکه‌های فرانس تلویزیون و در تمام ابعاد استراتژیک آنها در سال ۲۰۱۸ نهایی شود. ساختار شاخص‌های نظارتی این برنامه منجر به ایجاد نقطه مشترک برای ورود گروه‌های کاری متشکل از نمایندهای پارلمانی به سرزمین‌های ماورای بحار خواهد شد.

بر این اساس، شبکه‌های فرانس تلویزیون، بودجه ۱۰ میلیون یورویی خود برای تولیدات مشترک با این سرزمین‌ها را حفظ خواهند کرد. شبکه اوترومر پرومیر (Outre-mer ۱ère) – که پیشتر با نام مدیا گلوبال (Média Global) شناخته می‌شد – تقویت خواهد شد. با حفظ نقش شبکه «او ۹»، این شبکه نقش یک «شبکه محوری» را در این گروه بازی خواهد کرد.

بر این اساس، موضوعات محوری مانند سیاست‌های مشترک محتوایی، برنامه‌های جوانان و مساله سرزمین‌های ماورای بحار و راهبردهای دیجیتال، این موسسات، متمرکز بر شیوه‌ای عملیاتی و هدایت شده توسط دولت عمل خواهند کرد. چشم‌انداز مالی این پروژه در قالب‌های زیر گنجانده شده است: حفظ سرمایه‌گذاری در خلق آثار (۵۶ میلیون یورو برای شبکه‌های فرانس تلویزیون و شبکه آرته)، تدوین برنامه‌های منطقه‌ای در فرانس ۳ با همکاری شبکه فرانس بلو با هدف افزایش بهره‌وری و بهرمندی از منابع به گونه‌ای اشتراکی، سرمایه‌گذاری ۱۵۰ میلیون یورو تکمیلی در فضای مجازی تا سال ۲۰۲۲ با سازماندهی مجدد منابع مالی، همیاری در کنترل هزینه‌های عمومی: صرفه جویی ۱۹۰ میلیون یورویی در سال ۲۰۲۲ (در قیاس با بودجه ۲۰۱۸) برای تمام شرکت‌های پخش، از جمله ۱۶۲۰ میلیون یورو برای شبکه‌های فرانس تلویزیون و ۲۰ میلیون برای رادیو فرانسه.

در بخش مقدماتی این گزارش، اشاره مستقیم به مباحث هزینه و فایده این طرح شده است و سپس منطق اقتصادی را زیرساختی برای تحولات در حوزه‌های کارکردگرایانه می‌داند. لذا نتیجه اصلی آن را پیش‌بینی بهبود تامین و توزیع منابع در آینده در نظر می‌گیرد. این امر تنها از گذر همکاری و طرح‌های مشترک شبکه‌های ارتباط جمعی با کارگروه‌های تحقیق و توسعه در حوزه‌های نوآورانه ممکن می‌کند. همچنین دریافت و توجه ویژه به نظرات و دیدگاه‌های شهروندان و جلب مشارکت هر چه بیشتر آنان در موفقیت این پروژه نقشی مهمی را به خود اختصاص می‌دهد.