اقتصاد جنگ یا اقتصاد صلح

به گزارش واحد تحلیلی خبرگزاری صبح اقتصاد شرایط اقتصادی عربستان سعودی در نزدیکیهای اتمام سال ۲۰۱۹ بسیار وخیم گزارش میشود. جنگ عربستان علیه یمن بیش از آنکه برای عربستان منافعی داشته باشد، زمینه راضی کردن ترامپ و کابینه اش در کاخ سفید را فراهم کرده است. گزارشهایی که از خارج توسط روزنامه های هشدار دهنده غربی و از داخل عربستان واصل میشود و حتی در بولتنهای محرمانه در کشور بدست مسئولین میرسد حاکی از آن است که کفگیر عربستان به ته دیگ خورده و در نشستهای مختلف، مسئولین نظامی و کارشناسان سیاسی بر این عقیده اند که بهتر است با روشی آبرومندانه صحنه جنگ با یمن را به نوعی صلح که ایران نتواند از آن بهره برداری کند تبدیل کنیم. چرا که نوع وجوهی که عربستان به آمریکا می پردازد بسیار سرسام اور ارزیابی میشود. در شرایطی که تقریبا نیمی از صادرات نفت سعودی دچار تعلیق گردیده و حتی احتمال حمله مجدد یمنی ها به تاسیسات نفتی وجود دارد اقتصاد صلح هم در عربستان با چالش روبروست چه رسد به اقتصاد جنگ، چرا که  نشریه فارن پالسی در همین باره نوشت: هزینه دو ماهواره نظامی پشتیبانی کننده جنگ عربستان علیه یمن تنها در ۶ ماه اول جنگ به ۱.۸ میلیارد دلار رسیده است  و هزینه هواپیمای هشدار دهنده (آواکس) ۲۵۰ هزار دلار در ساعت و معادل ۱.۱ میلیارد دلار در سال است. در همین رابطه  نشریه تایمز انگلستان هم نوشت: هزینه جنگ یمن برای عربستان حدود ۲۰۰ میلیون دلار در روز است یعنی ۷۲ میلیارد دلار در سال و ۲۱۶ میلیارد دلار در سه سال. فارن پالسی رقم ۷۲۵ میلیارد دلار را در ۶ ماه اول برآورد کرده که شامل قراردادهای نظامی سعودی با کشورهای حمایت کننده از جنگ می شود. نشریه واشنگتن پست نیز در گزارشی می نویسد که: «تلفات انسانی عربستان سعودی در مناطق جنوبی تا یک سال پیش حدود دو هزار و ۵۰۰ سرباز و ۶۰ افسر بوده است؛ ۶۵۰ تانک و صدها نفربر سعودی در مناطق جازان، نجران و عسیر منهدم شده است». با توجه به حجم سنگین این هزینه ها که بر اقتصاد سعودی تحمیل گردیده است، هنوز این سوال در اذهان مردم عربستان و سیاستمداران همراه عربستان در خلجان است که آیا بودجه و بنیه اقتصادی سعودی ها تحمل سنگینی ارقامی از این  بیشتر را هم خواهد داشت؟ بر اساس گزارش رسانه های غربی، هزینه جنگنده های مشارکت کننده در جنگ یمن نیز به ۲۳۰ میلیون دلار در ماه می رسد. تحمیل ارقام ۱۰۰۰ میلیارد دلاری در خسارت آرامکو اعم از اینکه امکان تابلو پذیری سهام این شرکت در بورس نیو یورک کاملا منتفی شد و در عین حال ارقامی برای باز سازی این دو مجتمع بزرگ پالایشگاهی در شرق عربستان نیاز خواهد بود؟ چه عقل سلیمی عربستان را وادار به ادامه جنگ علیه یمن و خریدن بار سیاسی و خفت کشتار عرب علیه عرب و هزینه های غیر قابل ارزیابی ترغیب می کند؟

مردم سعودی امروزه از شیعه و سنی و حتی وهابی ها رغبت چندانی به ادامه جنگ و برادر کشی ندارند و تنها موضوع باقیمانده که این عدم رغبت را اظهار نمیکنند، ترس از بهره برداری ایران و امید فراوان پیروزی یمنی ها در اشتیاق با گرایش بیشتر به ایران است.  در گزارشهای روزنامه های غربی حامی سعودی آمده بود بسیاری از شیوخ وهابی در سعودی با شیعه شدن فرزندان خود در خاک سعودی و در کشورهای غربی مواجهند. بن سلمان ولیعهد سعودی در یک دو راهی اقتصاد جنگ و یا اقتصاد صلح به ورطه ای از تردید رسیده است. در چنین شرایطی باز شدن آغوش ایران برای ایجاد رابطه و امکان بیش از پیش میانجیگری فراهم تر است. عربستان سعودی نباید حس کند که پا پس کشیدن از جنگ موجب خفت او در منطقه خواهد شد و درست بر خلاف این امر یمنی ها باید کوس شادمانی بکوبند که در چنین جنگی کاملا نابرابر توانسته اند عربستان را مغلوب فرهنگ مقاومت نمایند. این طراحی که تمایل عربستان به اتمام جنگ موجب سرشکستگی آنها نشود و در عین حال بدون تبلیغات از طرف ایران موازین کیف و لذت و شادمانی در مقاومت امواج تهییج بیافریند بسیار پیچیده و حساس می نماید. وزارت خارجه ما باید و ضرورت دارد و از اوجب واجبات برای اوست که طرحی پخته که نهایت موضوع با جلوگیری از کشتار مردم یمن و حتی سعودی کشانده شود را در دست ابتکار بگیرد و پدری ایران اسلامی را بر ملتهای مسلمان به نمایش بگذارد. ما در ایران همیشه طرفدار صلح و ثبات در منطقه بوده ایم. و امروز فصل چیدن میوه های این صلح و ثبات از منظر تنگنایی است که سعودی در اقتصادش بدان گرفتار آمده رسیده و امید که تدبیر بتواند به کمک ما و ملتها بیاید. والسلام

 حمید رضا نقاشیان