به گزارش واحد تحلیلی خبرگزاری صبح اقتصاد بعد از سفر دو مقام رسمی منطقه، اول عادل المهدی نخست وزیر عراق برای متقاعد کردن ایران برای رها نمودن کشتی توقیف شده توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و دوم یوسف بن علوی وزیر خارجه عمان برای همین منظور و اعلام رای ایران برای آمادگی تهاتر دو کشتی با یکدیگر، دولت جدید انگلیس به سرکردگی بوریس جانسون تهاتر را نپذیرفت و روی کوتاه آمدن ایران اصرار ورزید و با مقاومت ایران سرانجام روز چهارشنبه ۲۳ مرداد ۱۳۹۸ با چراغ سبز انگلستان  وزیر ارشد جبل طارق در مورد آزادی  کشتی نفتکش ایرانی به نام گریس ۱ بیانیه داد و در ظاهر اعلام کرد که ایران تضمین داده که به مقاصد تحریمی نفت نفروشد و این یک دروغ شاخدار و در باطن عقب نشینی و تسلیم دولت انگلستان در مقابل ایران است. آنها اعلام کردند که ایران به صورت مکتوب اطمینان داد که مقصد کشتی گریس ۱ در یک مجموعه تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا نیست. ایران همچنین بر اساس قوانین تحریمی، رسما درخواست آزادی این کشتی را نموده بود. لذا با توجه به اطمینانی که دریافت کرده بودیم، دیگر هیچ دلیل معقولی برای ادامه توقیف گریس ۱ وجود نداشت. حتی وزیر ارشد جبل الطارق اعلام کرد که به صورت مجزا، ایالات متحده درخواستی برای گشایش پرونده‌ای جهت توقیف این کشتی ارائه کرده است. این درخواست را در روندی مجزا، به صورت بی‌طرفانه مورد بررسی قرار خواهیم داد. اما اکنون کشتی از بازداشت خارج گردیده و آزاد شده است. در تحلیل های ما قبل از آزاد سازی کشتی نفتکش  ایران اساسا مجموعه تحلیل های در مسیر اختتام این تقابل ،  به سه بخش متفاوت اشاره داشت. حالت اول آنکه؛ ابتدا ایران نفتکش انگلیس را آزاد کند و سپس انگلیس به توقیف نفتکش ایران خاتمه بدهد. حالت دوم اینکه؛ ایران و انگلیس به طور همزمان نفتکش‌های توقیف شده را آزاد کنند و حالت سوم اینکه؛ ابتدا انگلیس نفتکش ایران را آزاد کند و سپس ایران به توقیف نفتکش انگلیس خاتمه بدهد.

در تحلیل شرایط اول این نکته مطرح شده بود که حالت اول، غیر قابل پذیرش است  و با منطق حقوق بین‌الملل نیز نا‌سازگار است چرا که دولت انگلیس بدون هیچ عذر و بهانه قانونی و صرفا به نیابت از آمریکا و با انگیزه بازسازی حیثیت برباد رفته آمریکا در جریان انهدام پهپاد فوق‌پیشرفته و متجاوز آن کشور توسط ایران، دست به توقیف نفتکش ایرانی زده است. این نکته‌ای است که بسیاری از مقامات و رسانه‌های مطرح انگلیس به آن اعتراف کرده و دولت متبوع خود را به خاطر دنباله‌روی از آمریکا و برخورد نیابتی با ایران، تقبیح و ملامت کرده‌اند. اما در سوی دیگر، نفتکش انگلیسی به جرم نقض چند‌گانه قوانین بین‌المللی دریا‌نوردی از جانب ایران توقیف شده است. بنابراین توقیف نفتکش انگلیس حق قانونی ما و توقیف نفتکش ایرانی، نقض قانون از سوی دولت انگلیس بوده است و بدیهی به نظر میرسید که پیشقدم شدن ایران در رفع توقیف کشتی انگلیس، باج ‌دادن به مجرم تلقی شده و با حیثیت حقوقی و جهانی کشورمان در تعارض بود.

در روند تحلیل شرایط حالت دوم نیز به دلایل پیش گفته نمی‌تواند و نباید مورد قبول کشورمان واقع میشد، چرا که این تلقی را به دنبال  می آورد که که گویی ما نیز مانند انگلیس دست به یک اقدام غیر‌قانونی زده‌ایم و اکنون هر دو طرف به طور همزمان از اقدامات  غیر‌قانونی خود دست می‌کشیم و بسیار بدیهی می نمود  که در این میان دزدی دریایی انگلیس نادیده گرفته می‌شود و جرم بزرگی که مرتکب شده است به حاشیه می‌رود.

اما در بررسی روند سوم، یعنی پیشقدم شدن انگلیس در رفع توقیف نفتکش ایران نیز اگرچه به مطلوب نزدیکتر است و از اقتدار ایران اسلامی و عقب‌نشینی روباه پیر حکایت می‌کند، اما لازم است با عذرخواهی رسمی انگلیس از ایران و تضمین کافی که دیگر دست به دزدی دریایی نخواهد زد، همراه باشد. این برخورد حق قانونی و شناخته شده ماست و انتظار آن است که دست‌اندر‌کاران سیاست خارجی کشورمان اجازه ندهند نمایش اقتدار مثال‌زدنی ایران در توقیف نفتکش متجاوز انگلیس از فهرست افتخارات ایران اسلامی خط بخورد چرا که اقدام مقتدرانه ایران نقطه عطفی در تغییر معادله قدرت منطقه به نفع ایران اسلامی است و به جهانیان نشان میدهد که دشمنان ما عناصر زبون و کوچکی هستند که فقط سایه های خیلی بزرگ دارند. بیانیه روز چهار شنبه وزیر ارشد جبل الطارق اولا حالت سوم را تایید نمود و با بهانه بررسی حقوقی و نظر دادگاه موضوع توقیف کشتی ایران به رای قضایی و تبرئه انجامید و وزیر مربوطه برای حفظ آبروی انگلیس مجبور شد یک دروغ گنده سر هم کند که ایران تعهد داد که نفت به مناطق تحریمی نفروشد . البته روباه پیر برای توجیه افکار عمومی مردم دنیا طبعا تبلیغات دروغین خود را دارد و ناگزیر از این نوع تبلیغات است و این اقتدار ایران بوده و هست که با منطق قضایی ایستادگی کند که حرف حق خود را به کرسی بنشاند. در این شرایط و به پاس این موهبت خداوندی سجده شکر به جا می آوریم که یک بار دیگر جهان شاهد عظمت بنیانهای دکترین مقاومت بود و ما انگلستان را به تمکین از شرایطی واداشتیم که از ابتدا حقانیت ما را به اثبات میگذاشت. والسلام

حمیدرضا نقاشیان