سرمایه داری هم پاسخ گو نیست

به گزارش واحد تحلیلی خبرگزاری صبح اقتصاد کومونیسم و سوسیالیسم خود به خود از رقابت کنار گذاشته شدند ولی لیبرالیسم در اشکال متفاوتی با تغییراتی در قالب مکاتب اطریش و فرانکفورت و نئو لیبرالیسم متکی به تغییراتی در برخورد با بازار نفس هایی را در سینه داشته و با چالش هایی مواجه است .
پیش‌بینی آینده سرمایه‌داری به عنوان سیستم مسلط اقتصادی-سیاسی جهان، موضوعی است که اقتصاددانان، فیلسوفان و سیاستمداران درباره آن اختلاف نظر عمیقی دارند. در ارزیابی آینده سرمایه‌داری می‌توان چندین سناریوی محتمل را در نظر گرفت:
اولا : سناریوی تداوم و تحول
(محتمل‌ترین سناریو در کوتاه‌مدت و میان‌مدت)
سرمایه‌داری به دلیل انعطاف‌پذیری فوق‌ العاده‌ اش به حیات خود ادامه خواهد داد، اما به اشکال جدیدی برای پاسخ به حیات خود تن خواهد داد.
یقینا سرمایه‌داری پایدار به دلیل تغییرات اقلیمی و قدرت هژمونیک افزایش می‌یابد و این مدل سعی می‌کند سودآوری را با پذیرش بیشتر مسئولیت اجتماعی و محیط زیستی تلفیق کند.
ثانیا : بدون شک نقش دولتها در نظارت و تنظیم بازار (به ویژه در حوزه فناوری، سلامت و محیط زیست) پررنگ‌تر می‌شود. ما شاهد شکل‌گیری یک “سرمایه‌داری دولتی” یا “سرمایه‌داری با ویژگی چینی” در برخی اقتصادهای بزرگ هستیم.
ثالثا : فناوری‌های جدید مانند هوش مصنوعی و بلاکچین، مدلهای کسب‌وکار و اشکال جدید مالکیت را ایجاد می‌کنند.
منتقدان استدلال می‌کنند که بحران‌های ذاتی سرمایه‌داری (مانند نابرابری فزاینده، بحران‌های مالی دوره‌ای، استثمار منابع و کاهش نرخ سود) در نهایت غیرقابل کنترل خواهند شد.
شکاف عظیم بین ثروتمندان و فقرا می‌تواند منجر به بی‌ثباتی سیاسی، اعتراضات گسترده و از دست دادن مشروعیت سیستم و حتا مکتب شود.
بحران‌های زیست‌محیطی که تا حد زیادی محصول رشد اقتصادی بی‌رویه هستند، می‌توانند اساس سیستم جهانی را با تهدید مواجه کنند.
در آینده با وجود چالش ها ممکن است شاهد ظهور یک “آمیختگی مکاتب اقتصادی”
‏(Mixed Economy) جهانی باشیم که در آن عناصر سرمایه‌داری با برنامه‌های اجتماعی قوی، سیاست‌های توزیع ثروت و کنترل دولتی بر بخش‌های استراتژیک ترکیب می‌شود. این مدل سعی می‌کند کارآیی بازار را با عدالت اجتماعی و پایداری محیطی پیوند بزند. کشورهای اسکاندیناوی نمونه‌های کنونی از این مدل هستند. بدون شک سرمایه‌داری آینده احتمالاً مجبور خواهد بود پاسخگوی چالش‌های مرتبط با نابرابری، پایداری محیط زیستی و اخلاق باشد.
در غیر این صورت، با خطر بی‌ثباتی و بحران‌های عمیق‌تر در همه زمینه ها مواجه خواهد شد. والسلام