ضرورت توسعه تجارت ایران با افغانستان
سه استان خراسان رضوی ، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان ، استانهای مرزی ما با افغانستان بوده و در این سه استان ، بالغ بر ۱۲ شهرستان و ۲۴ دهستان هم مرز با ولایت های( استانها ) مختلف کشور افغانستان می باشند .
دو ملت بزرگ و کهن ایران و افغانستان ، اشتراکات تاریخی و ریشه های فرهنگی مشترکی دارند ، که از آن جمله می توان به دین مشترک ، تاریخ مشترک و زبان مشترک اشاره نمود . همین اشتراکات موجب گردید ، که ملت و دولت ایران در سالهای جنگ در افغانستان ، با آغوش باز پذیرای مهاجرین افغانی باشند ، در حال حاضر نیز حدود ۱٫۵ الی ۳٫۵ میلیون افغانی در ایران سکونت دارند .
پس از سالها انزوا و جنگ ، افغانستان امروز رو به پیشرفت است ، دولت در چند سال اخیر ضمن ایجاد بستر صلح و امنیت در اکثر ولایات کشور ، سعی نموده با جذب سرمایه گذاری خارجی در بخش تجارت ، ترانزیت و حمل و نقل به پیشرفت های خوبی دست یابد . برای مثال می توان به موارد ذیل اشاره نمود :
- عقد قرارداد بهره برداری از بندر چابهار ایران به مدت ۵۰ سال .
- بهره برداری از خط راه آهن مشترک با ترکمنستان .
- افتتاح کریدور هوایی با کشور هند .
- امضای موافقت نامه برای ایجاد کریدور لاجورد با کشورهای ، ترکمنستان ، آذربایجان ، ترکیه و گرجستان که قرار است ، کشور افغانستان را از این طریق به کشورهای اروپایی و شمال آفریقا متصل نماید .
- عضویت در سازمان بین المللی حمل و نقل جاده ای (TIR ).
همچنین لازم به ذکر است ، افغانستان توانسته به عضویت سازمان تجارت جهانی درآید و جزو کشورهایی است که ، ایالات متحده آمریکا طی یک برنامه تجاری به تولیدکنندگان و بازرگانان آن کشور، اجازه داده است تا بتوانند حدود ۵۰۰۰ قلم کالا را بدون پرداخت عوارض گمرکی به بازار ایالات متحده صادر نمایند .
ایران و پاکستان دو کشور تاثیرگذار در اقتصاد افغانستان می باشند . از سالهای دور ، اکثر واردات کشور افغانستان از طریق مرزهای این دو کشور صورت می گیرد ، اما در چند سال اخیر بدلیل ایجاد تنش در روابط کابل – اسلام آباد ، بستن برخی از گذرگاه های مرزی ، ممانعت از پرواز هواپیماهای افغانی از آسمان پاکستان و همچنین اعمال مقررات سختگیرانه بر تجار افغانی از سوی دولت پاکستان ، موجب گردیده که حجم مراودات تجاری کشور افغانستان با ایران افزایش چشمگیری داشته باشد . همین امر باعث شد که ، کشور افغانستان به جهت واردات کالا ، بندر چابهار ایران را جایگزین بندر کراچی پاکستان نماید .
در حال حاضر با عنایت به اینکه ، افکار عمومی در افغانستان علیه پاکستان بوده و ممنوعیت استفاده از کالای پاکستانی در فضای مجازی و رسانه ای این کشور دست به دست می شود و همچنین کفه وزنه نرخ برابری ریال در برابر افغانی ، به نفغ واحد پول افغانی است ، فرصت مغتنمی است که تولید کنندگان و صادرکنندگان برای افزایش مراودات تجاری با کشور افغانستان تلاش مضاعف نمایند و دولت مردان نیز می بایست بیش از پیش به فکر تثبیت و گسترش بازار کالاهای ایرانی در افغانستان باشند . اما تولید کنندگان و صادرکنندگان ما باید توجه داشته باشند که نباید بازار افغانستان را دست کم بگیرند و صرفاً کالاهای درجه دو و سه خود را ، به این کشور صادرکنند . امروز شرکتهایی در بازار افغانستان موفق خواهند بود که ، در این کشور سرمایه گذاری کرده و بخشی از خطوط تولید خود را در آنجا مسقر نمایند و بتوانند از ظرفیت های خالی موجود در اقتصاد افغانستان ، برای تثبیت جایگاه صادرات خود در این کشور استفاده نمایند . مضافاً از این طریق می توانند با دور زدن تحریم ها ، از ظرفیتهای موجود در این کشور برای واردات مواد اولیه خود و ارسال آن به ایران نیز ، استفاده نمایند .
امید به اینکه دولت محترم و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی در جهت توسعه تجارت بین کشور ایران و افغانستان ، ضمن رایزنی با اتحادیه ها ، تشکل ها ، اتاق های بازرگانی و صادرکنندگان کالا وخدمات ترتیبی اتخاذ نمایندکه ، ظرفیتهای اقتصادی موجود فیمابین ، بطور کامل مورد بهره برداری قرار گیرد .
تهیه و تنظیم : هادی محمودی ، فعال در حوزه مالی و اقتصادی
