بعد از اعلام مواضع طرف لبنانی و صهیونیستی درباره نسخه نهایی پیش‌نویس توافق مرزی بین لبنان و فلسطین اشغالی گمانه‌زنی‌هایی در خصوص قریب‌الوقوع بودن زمان انجام توافق در این پرونده وجود دارد.

به گزارش صبح اقتصاد، سرانجام بعد از چند ماه بلاتکلیفی و مانورهای متعدد آمریکا و رژیم صهیونیستی در پرونده ترسیم مرزهای دریایی لبنان و فلسطین اشغالی برای امتیازگیری از بیروت، «آموس هوکشتاین» فرستاده آمریکایی که ظاهراً نقش میانجی را در این پرونده ایفا می‌کند نسخه نهایی پیش‌نویس توافق مرزی را شب گذشته تحویل طرف لبنانی و اسرائیلی داد.

استقبال لبنان از مفاد نسخه نهایی پیش‌نویس توافق مرزی

نسخه ابتدایی پیش‌نویس توافق مذکور شنبه هفته گذشته توسط هوکشتاین تهیه و به طرف لبنانی و صهیونیستی ابلاغ شده بود اما به‌دلیل اعتراض لبنان به برخی بندهای آن، طرف آمریکایی با انجام یک سری اصلاحات نسخه نهایی را آماده و تأکید کرد که این نسخه قابل تغییر نیست و مذاکره‌ای نیز درباره آن انجام نخواهد شد.

نسخه نهایی پیش‌نویس توافق مرزبندی ساعت ۸ صبح امروز به «میشل عون» رئیس‌جمهوری لبنان تحویل داده شد. «الیاس بوصعب» معاون رئیس پارلمان لبنان که نماینده کشور خود برای پیگیری پرونده مرزبندی و نیز رئیس تیم مذاکره‌کننده لبنان در مذاکرات غیرمستقیم با رژیم صهیونیستی است با ابراز امیدواری درباره اینکه لبنان در آستانه یک توافق تاریخی قرار گرفته است تأکید کرد: همه خواسته‌ها و اصلاحات موردنظر ما در پیش‌نویس توافق مرزبندی رعایت شده است.

میدان گازی «قانا» و ملاحظات مربوط به آن نقطه عطف شروط لبنان در توافق مرزبندی با فلسطین اشغالی بود که پیشتر اسرائیل خواستار دریافت غرامت مالی به‌ازای واگذاری کامل این میدان به لبنان شده بود؛ مسئله‌ای که لبنان به‌شدت به آن اعتراض و تأکید کرده بود هیچ‌گونه غرامتی نخواهد داد و میدان قانا متعلق به لبنان است، بر همین اساس طرف فرانسوی با ورود مستقیم به خط پرونده مرزبندی لبنان و فلسطین اشغالی به اسرائیلی‌ها اعلام کرد که شرکت توتال به‌عنوان طرف مسئول حفاری برای لبنان، غرامت مورد نظر تل‌آویو را خواهد پرداخت.

در این زمینه معاون رئیس پارلمان لبنان تأکید کرد که لبنان به کلیه حقوق خود در مورد میدان قانا در هر دو سمت خط مرزی دست یافته است و این امر در چارچوب توافقی میان بیروت و شرکت توتال فرانسه نهایی خواهد شد. روشن است که لبنان در میدان گازی قانا هیچ شراکتی با رژیم صهیونیستی نخواهد داشت. توتال متعهد شده است به هر شکل ممکن همچون پرداخت غرامت به طرف صهیونیستی رضایت تل‌آویو را جلب کند اما واضح است که لبنان در هیچ یک از میادین گازی خود با طرف اسرائیلی شراکتی نخواهد داشت.

بیشتر بخوانید

دفتر اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری لبنان نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که رئیس جمهور نسخه نهایی پیش‌نویس توافق مرزی را که آموس هوکشتاین به الیاس بوصعب ارائه داده بود تحویل گرفت. این نسخه برای لبنان راضی‌کننده است و خواسته‌های این کشور را برآورده و بر محافظت از ثروت‌های طبیعی آن تأکید می‌کند.

در این بیانیه آمده است: امیدواریم که توافق بر سر مرزبندی هرچه زودتر اعلام گردد و آقای میشل عون رایزنی‌های لازم را درباره این مسئله ملی به‌منظور اعلام رسمی موضع یکپارچه لبنان انجام خواهد داد.

ابراز امیدواری صهیونیست‌ها برای توافق با لبنان

اما در طرف مقابل اسرائیلی‌ها که طی یک هفته گذشته مواضع ضد و نقیضی در رابطه با توافق مرزبندی با لبنان پیش گرفته و حتی گفته بودند که با اصلاحات درخواستی بیروت در نسخه قبلی پیش‌نویس توافق مذکور مخالفند، برای امضای سریع قرارداد چراغ سبز نشان داده‌اند.

در همین راستا، روزنامه عبری یدیعوت آحارانوت گزارش داد که اسرائیل در هماهنگی با آمریکا توافقنامه تعیین مرزهای آبی با لبنان را تصویب خواهد کرد.

خبرگزاری رویترز نیز به‌نقل از یک مقام ارشد شورای امنیت داخلی رژیم صهیونیستی اعلام کرد که اسرائیل در مسیر رسیدن به توافقی تاریخی با لبنان در خصوص تعیین مرزهای دریایی است.

«ایال حولاتا» مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی نیز امروز اعلام کرد: یک توافق تاریخی به حل‌وفصل مناقشه طولانی‌مدت بر سر تعیین مرزهای دریایی با لبنان  خاتمه می‌دهد. ما منافع امنیتی اسرائیل را حفظ کردیم و در راه رسیدن به یک توافق تاریخی هستیم.

با توجه به این اطلاعات پیش‌بینی می‌شود که موعد انجام قرارداد مربوط به تعیین مرزهای دریایی لبنان و فلسطین اشغالی نزدیک باشد، در این راستا شبکه قطری «العربی» اعلام کرد که مقدمات امضای توافق مرزبندی دریایی لبنان و اسرائیل (فلسطین اشغالی) فراهم شده است و انتظار می‌رود این اتفاق در زمانی نزدیک رخ دهد.

بر اساس گزارش این شبکه قطری، پیش‌بینی می‌شود امضای رسمی توافق مذکور بیستم اکتبر (۲۸ مهر) در منطقه مرزی «رأس الناقوره» انجام شود؛ یعنی همان‌جایی که پیشتر محل برگزاری دوره‌های مختلف مذاکرات غیرمستقیم میان لبنان و رژیم صهیونیستی بود.

تل‌آویو و بیروت در آستانه توافق هستند؟

البته باید توجه داشته باشیم منظور از توافق یا قرارداد تعیین مرزهای دریایی بین لبنان و فلسطین اشغالی، امضای یک معاهده رسمی بین بیروت و تل‌آویو نیست؛ چرا که این امر با مفاد قانون اساسی لبنان مغایرت دارد، به همین منظور، محافل پارلمانی لبنان اعلام کردند که سند پیش‌نویس آمریکا برای حل‌وفصل پرونده مرزبندی لبنان و فلسطین اشغالی در آب‌های اقتصادی، طبق قانون اساسی لبنان نمی‌تواند یک قرارداد و معاهده رسمی تلقی گردد؛ زیرا اسرائیل دشمن لبنان است و این کشور هرگز اسرائیل را به‌رسمیت نخواهد شناخت، بنابراین توافقی که در این پرونده منعقد می‌شود مشابه توافق «خط آبی» در سال ۲۰۰۰ است و این امر تنها به مذاکرات غیرمستقیم در منطقه الناقوره منحصر می‌شود، بعد از آن لبنان نظر خود را درباره تعیین مرزها به سازمان ملل ابلاغ خواهد کرد و اتفاقی که رخ می‌دهد به هیچ وجه نمی‌تواند یک معاهده رسمی تعبیر شود. لبنان هیچ توافق رسمی با رژیم صهیونیستی امضا نخواهد کرد و اتفاقی که می‌افتد صرفاً تفاهمی است که حق لبنان در تعیین مرزهای خود را تحت نظارت سازمان ملل تثبیت می‌کند.

دستاورد راهبردی حزب‌الله در توافق احتمالی مرزبندی

از سوی دیگر پرچالش‌ترین و قابل‌توجه‌ترین مسئله در پرونده مرزبندی لبنان و فلسطین اشغالی مربوط به میدان گازی کاریش است که اساس مناقشات اخیر لبنان و رژیم صهیونیستی بر سر آن بود که در نهایت با تثبیت معادله سید «حسن نصرالله» دبیرکل حزب‌الله تحت عنوان «کاریش و فراتر از آن» وارد فاز جدیدی شد. طبق این معادله‌ای که سید حسن نصرالله چند ماه قبل اعلام و تأکید کرد که در صورت عدم عقب‌نشینی صهیونیست‌ها از میدان گازی کاریش همه مواضع اسرائیل در اطراف این میدان و سواحل فلسطین و فراتر از آن جبهه داخلی اراضی اشغالی در تیررس موشک‌ها و پهپادهای حزب‌الله خواهد بود، تاکنون تل‌آویو اقدام عملی جدی برای استخراج گاز از این میدان انجام نداده است.

حتی با وجود اینکه اسرائیلی‌ها چند روز قبل رسماً گفته بودند قصد بهره‌برداری از میدان کاریش را دارند اما روز یکشنبه شرکت انرژین که مسئول حفاری برای اسرائیل است تأکید کرد عملیاتی که در این تاریخ در میدان کاریش انجام داده صرفاً برای آزمایش پمپاژ گاز بوده و تولید و استخراج آغاز نشده است.

با توجه به شواهدی که حاکی از قریب‌الوقوع بودن توافق مرزبندی لبنان و فلسطین اشغالی است می‌توان پیش‌بینی کرد که اسرائیلی‌ها همچنان به رفتار محتاطانه خود از بیم تهدیدها و معادلات حزب‌الله و شخص سید حسن نصرالله ادامه دهند و بهره‌برداری از میدان کاریش رسماً به زمان بعد از امضای توافق مذکور موکول گردد.

علی‌رغم اینکه هنوز توافق نهایی میان دو طرف به سرانجام نرسیده است اما ناظران امور منطقه و حتی بسیاری از مقامات و کارشناسان و محافل اسرائیلی علناً یا تلویحاً اعتراف می‌کنند این توافق در وهله نخست یک پیروزی راهبردی برای حزب‌الله محسوب می‌شود؛ زیرا ورود مستقیم مقاومت به این پرونده در درجه اول موجب شد که تل‌آویو و واشنگتن همانند یک دهه گذشته نتوانند به تعلل و مانع‌تراشی در روند تعیین مرزها ادامه دهند و سوءاستفاده اسرائیل از ثروت‌های گازی و نفتی موجود در منطقه مورد مناقشه به پایان رسید. از طرف دیگر اسرائیلی‌ها و آمریکایی‌ها که با اهدافی همچون کشاندن لبنان به مسیر عادی‌سازی روابط با تل‌آویو پا به مذاکرات غیرمستقیم با این کشور گذاشته بودند، در شرایطی قرار گرفتند که مجبور شدند در محاسبات خود تجدیدنظر کنند.

هرچند حزب‌الله و دبیرکل آن بارها تأکید کرده‌اند که هدف اصلی آنها از ورود به پرونده ترسیم مرزهای دریایی، پس گرفتن ثروت‌های ملی لبنان برای احیای اقتصاد این کشور و حل مشکلات مردم است اما نمی‌توان نادیده گرفت که حتی مخالفان داخلی و خارجی حزب‌الله در لبنان نیز معتقدند آغاز فرآیند بهره‌برداری از ثروت‌های دریایی لبنان که نقش پررنگی در حل بحران اقتصادی و معیشتی این کشور خواهد داشت بار دیگر بعد از پیروزی‌های مکرر مقاومت بر جریان صهیونیستی ـ تروریستی از سال ۲۰۰۰ تاکنون، حزب‌الله و رهبری آن را میان مردم لبنان محبوب‌تر از همیشه قرار خواهد داد.

  • منبع خبر : تسنیم