به گزارش واحد اقتصادی خبرگزاری صبح اقتصاد به نقل از سازمان برنامه و بودجه کشور، دومین جلسه ستاد بودجه ۱۴۰۰ عصر دیروز در سازمان برنامه و بودجه کشور تشکیل شد که تصمیمات نهایی آن، جهت تصویب به شورای اقتصاد و نهایتاً هیأت وزیران در هفته جاری ارائه خواهد شد.”مولدسازی داراییها در بودجه۱۴۰۰″
در ابتدای این جلسه حمید پورمحمدی قائم مقام ستاد تدوین بودجه از اعضا خواست تا متناسب با سال آخر دولت دوازدهم و روی کار آمدن مجلس یازدهم، نهایت کوشش خود را به کار بندند تا لایحهای وزین و در شأن دولت، در موعد مقرر (۱۵ آذرماه) به مجلس ارائه شود.
پس از ارائه گزارشی از سوی رحمتی رئیس امور اقتصاد کلان در این جلسه، محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، آنچه که در بودجه ۱۴۰۰ باید مورد توجه قرار گیرد را برشمرد و افزود: در این گزارش باید آثار تحریم اول و دوم علیه کشور را نشان دهیم. اینکه در تحریم اول، کشور چه امکاناتی داشت و در تحریم دوم با چه مواردی روبرو بودیم و چه کمبودهایی داشتیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور تاکید کرد: در شرایط رکود تورمی، باید دو نوع سیاست «مالی انبساطی» را برای رکود و سیاست «پولی انقباضی» را برای بخشهای منجر به تورم در نظر بگیریم.”مولدسازی داراییها در بودجه۱۴۰۰″
نوبخت دو پیشنهاد را در ادامه مطرح کرد که در ستاد اقتصادی دولت نیز مورد توجه قرار گرفته بود. نخست افزایش درآمدها از محل درآمدهای مالیاتی و مولد سازی داراییها و دوم مدیریت هزینهها از طریق بودجهریزی مبتنی بر عملکرد.
وی با اشاره به اینکه سازمان برنامه و بودجه کشور پیرو فرمان رهبری، برنامه اصلاح ساختار بودجه را به شورای سران سه قوه ارائه نمود؛ ادامه داد: میکوشیم لایحه بودجه ۱۴۰۰ را بر اساس اصلاح ساختار بودجه تدوین کنیم.”مولدسازی داراییها در بودجه۱۴۰۰″
مولدسازی معمولا تحت ادبیات یا مدیریت داراییهای دولت قرار میگیرد، ادبیات غنی بینالمللی که اهداف مشخصی را دنبال میکند؛ تاکید بر حفظ داراییهای دولت در انتقال و استفاده بین نسلی؛ به این معنا که اموال دولتی برای استفاده نسلها و دولتهای آینده باقی بماند؛ حفظ ارزش دارایی دولت که منجر به تقویت دولت میشود و داراییهای دولت را ارزشمندتر میکند نیز یکی از اهداف عمده مولدسازی بهشمار میرود.هدف دیگر مولدسازی داراییهای دولت ایجاد جریان نقدی از داراییهای دولت در راستای کمک به مخارج دولت است که بهعنوان یک مساله پذیرفتهشده در سطح جهان معمول است؛ هرچند در بسیاری از کشورها از داراییهای دولت به نحو احسن استفاده نمیشود. بخشی از کشورهای پیشرفته با ایجاد صندوقهای ثروت ملی یا مدیریتهای مناسب جهت بهینهسازی داراییهای دولت در جهت حفظ ارزش و افزایش ارزش داراییها و در جهت ایجاد جریان نقدی نقش قابلتوجهی ایفا کردهاند.
جریان نقدی درآمدزایی و مولدسازی با روشهای مختلفی دنبال میشود. اولین و سادهترین روش؛ فروش داراییها و خرج کردن پول آن است که در این حالت دارایی از دست دولت خارج میشود؛ بنابراین درآمد پایداری برای دولت ایجاد نشده و بودجه دارایی فروختهشده صرف هزینه جاری میشود؛ البته روشهای متنوع دیگری هم مانند انتشار اوراق بهادار برپایه دارایی یا اجاره اموال و داراییها بدون انتقال دارایی وجود دارد که منجر به ایجاد جریان درآمدساز باثباتی برای دولت میشود.
مشارکت با بخشخصوصی هم یکی از این روشها تلقی میشود؛ مثلا زمین دولت با سرمایهگذاری بخشخصوصی ساخته و از آن بهرهبرداری به عمل میآید ضمن اینکه دارایی دولت از محل ساخت آن دارایی؛ ارزشمندتر میشود و دولت میتواند بدون انتقال مالکیت به بخشخصوصی از آن درآمدزایی داشته باشد. سوددهی به سهامدارانی که در سازوکار صندوقهایی که املاک را در اختیار میگیرند و با مدیریت خود از آن درآمدزایی میکنند و از این محل به سهامداران خود سود میدهند نیز ابزاری است که دولتها میتوانند از طریق آن اقدام به مولدسازی کنند؛ در این ابزار عمدتا مالکیت منتقل نمیشود اما درآمد پایدار است اما درفروش مالکیت منتقل میشود و درآمد ناپایدار است.
مولدسازی داراییها از سال ۱۳۹۴ زمانی که رهبر معظم انقلاب اسلامی از روند افتصاد مقاومتی اظهار نارضایتی کرده بودند آغاز شد. پروژه مولد سازی داراییهای دولت با هدف تأمین مالی دولت اجرا نمیشود، اثری از این طرح نصیب خزانه خواهد شد اما ۴۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی که مطرح میشود شامل همه واگذاریها، خصوصی سازی و مولد سازی داراییهای دولت است.
مولدسازی باعث ایجاد انضباط در مدیریت دارایی دولت و در هزینهها میشود؛ همچنین باعث میشود اموال دولت احصا شود و یکی دیگر از اهداف مولد سازی این است که همان طور که گفته شده اول رشد ایجاد میشود و بعد مالیات بر رشد.
وزیر امور اقتصاد و دارایی با تاکید بر اینکه هدف از مولد سازی این نیست که اموال دولت را بفروشیم تا پول آن به خزانه بیاید اظهار کرده در این شرایط اسم آن مولد سازی نبود بلکه فروش بود، ما قصد داریم دارایی مازاد دولت را اهرمی برای رشد اقتصاد کنیم که اگر یک سرمایه گذار بخش خصوصی برای شروع سرمایه گذاری به کمک نیاز دارد مورد حمایت دولت قرار بگیرد.
دولت داراییهای خود را وسط میگذارد و اگر میخواهیم در این شرایط به داشتههای خود تکیه کنیم باید از دولت آغاز کنیم. دستگاههای دولتی باید بدون تعصب همکاری کنند تا هیچ دارایی راکدی با مالکیت دولت روی زمین نماند.
در مورد مولدسازی اموال دولت بحث ارزش گذاری درست مطرح است، ارزشگذاری توسط دولت انجام نمیشود و آن را به کارشناسان دادگستری میسپاریم سپرده می شود همچنین سعی میشود اموال در بورس عرضه شود و ذرهای چوب حراج به بیت المال زده نمی شود؛ این سوال مطرح است که آیا دارایی تبدیل به هزینه می شود؟ پاسخ آن خیر است. باید دید تعریف از سرمایه گذاری چیست دولت، آموزش، بهداشت و درمان ارائه میکند باید دید آیا میتوان سرمایه انسانی را به چشم سرمایه نگاه کرد.
- منبع خبر : مهر