گفتگو با آبه بی شک فقط سرابه

به گزارش واحد تحلیلی پایگاه خبری صبح اقتصاد پس از دیدار چند ماه پیش آبه شینزو از تهران و بعد از سفر حسن روحانی به کوالالامپور در هفته گذشته، حسن روحانی، رئیس جمهور ایران روز جمعه در توکیو با نخست وزیر ژاپن  آبه شینزو دیدار وهم گفتگو کرد و هم بازدید او را پس داد. این البته رسم دیپلماتیک است که کسی که به دیدار تو می اید بازدیدی داشته باشد. در این دیدار ها به حسب اخبار منتشره از همه چیز سخن رفته است. از جمله درباره موضوعات دوجانبه، منطقه‌ای، بین‌المللی از جمله برجام و تحریم‌های آمریکا  و بعد از این گفتگوها آبه طبق آنچه رسانه های ژاپنی منتشر کرده اند آبه با دونالد ترامپ تلفنی صحبت کرده است. جدای از خبر مکالمه آبه با کاخ سفید، بر اساس اخبار منتشره که البته راست و دروغش به ناقل خبر باز میگردد، آبه شینزو، نخست وزیر ژاپن در دیدار با رئیس جمهور ایران گفت که کشورش همکاری با سه کشور اروپایی در زمینه برجام را آغاز کرده است. او چند ماه پیش به تهران سفر کرد تا اهداف دونالد ترامپ را برای تغییر موضع و رفتار تهران به ویژه در خصوص برجام سنجش نماید که البته به دلیل تأکید ایران بر غیرقابل اعتماد بودن وعده‌های آمریکا، گفت‌وگوهای دو طرف در حول محور روابط دوجانبه باقی ماند و مسئله به آن صورتی که آمریکایی‌ها به دنبال آن بودند اصولاً مطرح نشد. فرانسوی‌ها هم کانالی را برای مذاکرات درباره توافق هسته‌ای گشوده بودند، اما آن‌ هم پس از خلف وعده آمریکایی‌ها در نیویورک ابتر باقی ماند. اظهارات جدید نخست وزیر ژاپن نشان می‌دهد که طرف آمریکایی پس از مواجهه با بن بست، تلاش می‌کند مسیری موازی و چند کاناله را برای تغییر موضوعات مرتبط با برجام ایجاد کند. کارشناسان دیپلماتیک در ایران به روشنی واقفند که ژاپن نمی‌تواند هیچ گونه قدمی برخلاف سیاستهای آمریکا یا در نقض و دور زدن  تحریم‌های آمریکا بردارد. با همین زمینه روزنامه ژاپن تایمز در تحلیلی که به سفر رئیس‌جمهور کشورمان به توکیو اشاره داشت، نوشت: «کارشناسان ژاپنی می‌گویند توکیو قدرت دیپلماتیک چندانی برای تغییر معادله در روابط تهران با واشنگتن ندارد و همزمان هشدار دادند که ممکن است «آبه» در دیدار آینده با «روحانی» به مسیر تاثیرگذار و پیشرفت قابل توجهی نرسد. نویسنده مقاله «ماتسوناگا» در این باره گفت: «عقل سلیم می‌گوید ژاپن گزینه چندانی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا علیه ایران ندارد.» کوییچیرو تاناکا استاد دانشگاه  که او را به مثابه کارشناسی برجسته  در خصوص امور ایران در ژاپن  میشناسند نیز تا حد زیادی با نظر «ماتسوناگا» موافق است زیرا در یک مصاحبه می گوید که: «نشست آبه – روحانی با وجود انتظار کمی که از کسب پیشرفتی دیپلماتیک دارد، تا حدود زیادی تشریفاتی خواهد بود. تاناکا با بیان اینکه برخی منتقدان در ایران حتی این سوال را به میان آورده‌اند که چرا روحانی در این زمان خاص به ژاپن سفر کرده، گفت: دستور کار خاصی برای سفر روحانی به توکیو وجود ندارد تا ژاپن انتظار پیشرفت خاصی در جریان این سفر داشته باشد. انتظار می‌رود که در طول اجلاس سران  دو کشور در توکیو، آبه طرح اعزام نیروهای نظامی ژاپن به منطقه را برای رئیس جمهور روحانی  تشریح کند تا چراغ سبز ایران را برای انجام این ماموریت نظامی دریافت کند. روحانی در بازگشت از توکیو بحث علاقه توکیو به چابهار را مطرح میکند که میتواند نوعی چراغ سبز تهران به توکیو برای استقرار نیروی نظامی تلقی شود. این بحث که اروپا هرگز نخواهد پسندید که بین ایران و ژاپن  داد و ستدی اتفاق بیفتد که رابطه ایران و آمریکا را حتی در حد بسیار محدود در خود بگنجاند. اقدام ژاپن در مشارکت  های سیاسی نظامی با ایران البته به خواست آمریکا می‌تواند باعث خراب شدن روابط  اروپا با ایران شود. انگلستان با توجه به کمک هایی که به تیم روحانی انجام داده هرگز اجازه نخواهد داد روحانی مسیری غیر از اروپا برای تن دادن به توقعات آمریکار را دنبال نماید. والسلام

 حمید رضا نقاشیان