به گزارش واحد اقتصادی خبرگزاری صبح اقتصاد آوار نوسانات نرخ ارز هر از چندگاهی بر سر مردم خراب می شود، یکبار با گرانی شیرخشک و پوشک، بار دیگر با کمیاب شدن شکر وگوشت. این مرحله اما گرانی رسمی به ایستگاه روغن موتور رسید. این در حالی است که از ابتدای سال گذشته در بازار آزاد روانکارها، شاهد سه برابر شدن قیمت این محصولات برای مصرف کننده بودیم. هرچند که شرکت های روانکاری مدعی افزایش نرخ تنها ۹ درصدی از سال پیش تا اردیبهشت سال جاری هستند و در همه جا نرخ های مصوبشان را به نمایش می گذارند. اما با مراجعه به مراکز سرویس خودرو و تعویض روغن می توان دریافت که این نرخ ها تنها جنبه نمایشی داشته و هیچ ارزش قانونی دیگر ندارند.
از سوی دیگر نماد بورسی چهار شرکت تولید روانکار در بورس تهران از اوایل اردیبهشت سال جاری متوقف شد. اما ۱۸ اردیبهشت با اطلاعیه شفاف سازی منتشر شده در سایت کدال، کاشف به عمل آمد که این توقف به دلیل اعمال افزایش ۷۰ درصدی نرخ روانکار از سوی سازمان سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان بوده است.
در این اطلاعیه شفاف سازی از سوی شرکت نفت پارس مندرج در سایت کدال آمده است:
به اطلاع سهامداران محترم و فعالان بازار سرمایه می رساند که عطف به نامه شماره۱۰۰۳۳۸/۱/۵۱۰ مورخ ۲/۲/۱۳۹۸ این شرکت، مجوز افرایش نرخ محصولات روانکار بنزینی به میزان ۷۰% و دیزلی به میزان ۶۰% طی نامه شماره۸۲۵۰/۹۸/۳۷۰ مورخ ۱۷/۲/۱۳۹۸ سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان دریافت شده است.
قابل ذکر است در قسمت دیگر این اطلاعیه امده است:
«طی ماه های پایانی سال ۱۳۹۷ و مطابق اطلاعیه مورخ ۹/۱۰/۱۳۹۷ضمن حذف ارز رسمی ۴۲۰۰ تومانی در محاسبه قیمت لوبکات، یارانه ای به مبلغ ۵٫۰۰۰ میلیارد ریال به پالایشگاه های روغن ساز اختصاص یافت که سهم نفت پارس ۱۶% این مبلغ بوده است.»
البته طبق گزارش منتشر شده از سوی بانک مرکزی نیز شرکت های روانکار از ابتدای سال ۹۷ تا اردیبهشت سال ۹۸ بالغ بر ۹۲ میلیارد تومان ارز دولتی دریافت کرده اند.
تخصیص ارز دولتی و همچنین یارانه در بخش لوبکات (بعنوان خوراک اصلی پالایشگاه های روغنی) در حالی صورت پذیرفته است که قیمت روغن موتور در بازار آزاد از سال گذشته تاکنون نه یک بار، بلکه چهار مرحله افزایش یافته است. البته در این میان تولیدکنندگان اذعان دارند که از سال گذشته تا اردیبهشت سال جاری تنها ۹ درصد افزایش نرخ رسمی در محصولات داشته اند. پس سهامداران این شرکت ها در بورس باید این نکته را در نظر بگیرند که سود حاصل از قیمت های نجومی روغن موتور در بازار آزاد تنها به جیب دلالان این صنعت رفته و عایدی خاصی برای شرکت های تولیدی ندارد. مضاف بر اینکه خود این شرکت ها نیز در اطلاعیه شفاف سازی منتشر شده در سایت کدال اذعان دارند که:
«با توجه به این موضوع که از سال ۱۳۹۳ تا پایان ۱۳۹۷ علی رغم تورم بی سابقه و افزایش نرخ ارز و نهاده های تولید، تنها ۹ درصد افزایش نرخ به محصولات شرکت های تولید کننده روانکار تعلق گرفته است، نمی توان در خصوص اثرات سودآوری مجوز جدید افزایش نرخ محصولات روانکار بنزینی و دیزلی (افزایش ۷۰ درصدی نرخ محصولات) اظهار نظر نمود.»
پیام شفاف این اطلاعیه حکایت از عدم چشم انداز روشن در سودآوری شرکت های تولیدی روغن موتور دارد. چراکه از این چند برابر شدن قیمت روانکار در یک سال اخیر، تنها ۷۰ درصدش در صورت های مالی این شرکت ها خواهد نشست. این در حالی است که باز طبق گزارش همین شرکت ها در کدال آمده است:
«نرخ لوبکات در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ ،حدود۴۵٫۰۰۰ ریال بوده که نسبت به میانگین سال گذشته بیش از ۱۰۰%افزایش یافته است. این افزایش به دلیل محاسبه نرخ لوبکات بر اساس ارز سامانه نیما اتفاق افتاده و یارانه ای نیز به شرکت های مصرف کننده این ماده تعلق نمی گیرد.»
یعنی در قبال افزایش ۱۰۰ درصدی نرخ خوراک، تنها افزایش ۷۰ درصدی نرخ محصول را داشته اند که این موضوع، افزایش قیمت سهام شرکت های روانکار در بورس را زیر سوال می برد. چراکه با این تفاسیر در آینده ای نزدیک باید شاهد زیانده شدن این صنعت در تابلوی معاملات بازار سرمایه باشیم.
در نتیجه به نظر می رسد با جمع بندی مطالب فوق، افزایش قیمت سهام این گروه در روزهای اخیر، تنها به دلیل رفتار هیجان زده سهامداران بوده و صورت های مالی که در آینده نه چندان دور منتشر میشوند، نام و نشانی از این سودآوری نخواهندداشت.