اقتصاد جهان چالشی­تر میشود

به گزارش واحد تحلیلی خبرگزاری صبح اقتصادسال ۲۰۲۰ در جهان آبستن حوادثی بوده است که پیش­بینی­های سیاسی اقتصادی در بسیاری از کشورها را دشوارتر کرده است.

مواجهه جهان با فقر ناشی از ناتوانی اقتصادی و تامین معیشت قاطبه­ای عظیم از ساکنان کره زمین در اثر بروز کرونا و مناسبات فاصله گذارنده از ریشه، پنهان و غیر قابل تصور بود. کشورهای سرمایه­داری که با منویات مکتب لیبرال چه سیاسی و چه اقتصادی اداره میشدند از حیث مواجهه با گرسنگی و بیکاری ازبقیه فلاکت بیشتری را نشان دادند. آمریکا که در اداره سرمایه­داری به جهانیان فخر میفروخت دچار افتضاحی شد که صف­های گرسنگانش به کیلومترها بالغ شد و بقولی این تازه اول راه است. نظرسنجی رویترز از ۲۵۰ اقتصاددان در کل جهان، نشان میدهد که رکود اقتصادی سال کرونایی در جهان، از پیش­بینی­های قبلی نیز عمیقتر خواهد شد. «اتان هریس»، رئیس بخش تحقیقات اقتصاد جهانی در گروه تحقیقاتی موسوم به بوفا« Research group of Bofa» میگوید:«مسیر پیش روی اقتصاد جهانی، شبیه به میدان موانع است. در مرحله اول، اقتصاد به گودالی بزرگ سقوط کرد که چین درسه ماهه اول امسال ۲۰۲۰  آن را بجان خرید. بقیه کشورهای جهان در سه ماهه دوم به این گودال افتادند و در سه ماهه سوم سال نیز، به برخی از اقتصادهای نوظهور تسری پیدا میکند.» او ادامه میدهد:«مرحله دوم، تلا ش برای از سرگیری فعالیتهای اقتصادی بدون بیماری است. مرحله سوم، سر و کله زدن با عدم اعتماد به نفس برای پرداخت هزینه کالاهای بادوام، خطر ناشی از محرکهای مالی و پولی ناقص است و همچنین یک جنگ تجاری و تکنولوژیک که به انتظار نشسته است.» نظرسنجی رویترز از اقتصاددانان، نشان میدهد که سه چهارم از اقتصاددانان در جامعه آماری مذکور در جهان اعتقاد دارند که بهبود اقتصادی فرایندی U شکل خواهد بود؛ یک رکود و افت عمیق و طولانی در حالیکه فرایند بهبود نه تنها هرگز به همان سرعت سقوط نیست بلکه بهبود به بسیاری از عوامل محدثه آتی بستگی دارند که در شرایط کنونی غیر قابل پیش­بینی­اند. تنها ۱۵ اقتصاددان، فرایند بهبود سریع V شکل را پیش بینی کرده­ اند. بقیه اقتصاددانان نیز اعلام کرده اند که روند بهبود، W شکل خواهد بود؛ شرایطی که بهبود فوری به رکود شدید دیگر منجر میشود یا شکل L شکل که در آن اقتصاد پس از رکود به سکته های زود هنگام و پشت سر هم دچار خواهد شد. در هر حال  یک نظر واحد همه جا وجود دارد که میگوید، اقتصاد جهان امسال ۳.۲ درصد کوچکتر می شود. در حالیکه نظرسنجی قبلی در ماه آوریل، افت شرایط انقباض در اقتصاد را  ۲ درصد را نشان میداد. هیچ اقتصاددانی، انتظار رشد برای سال ۲۰۲۰ ندارد. آنها پیش­بینی میکنند که رشد اقتصادی امسال منفی و دربازه منفی ۰.۳ درصد تا منفی ۶.۷ درصد خواهد بود. بدترین سناریو نیز به صورت میانگین، افت منفی ۶ درصدی را پیش بینی میکند که در این سناریو، رشد اقتصادی در بازه منفی ۳ تا منفی ۱۵ درصد قرار دارد. تمام اینها در حالی است که پیش از عالمگیری بیماری کرونا، قابل پیش بینی میشد که اقتصاد جهان امسال ۲.۳ تا ۳.۶ درصد رشد مثبت داشته باشد. البته نظرسنجی رویترز، نشان میدهد که در سال ۲۰۲۱ اقتصاد جهان به مدار رشد بسیار محدود و کند باز میگردد. در میان کشورهایی که امید به بازگشت آنان به مسیر رشد بیشتر است میتوان به چین و هند اشاره داشت بعد اینها ژاپن هم در اما و اگرهایی میتواند رشد نسبی محدودی را تجربه کند. ایران با تامین کسری نقدینگی از طریق فروش دارایی های دولتی مشروط به سرمایه گذاری در امور مولد و افزایش نرخ حجمی در تولید ناخالص داخلی میتواند رشد نسبی زیر ۱ درصد را تجربه کند. زمینه مواجهه با تحریم و فروش نفت و فراورده برای ایران قابل اهمیت است. اروپا و خصوصا سوئیس در فراین ساختارسازی دوجانبه بانکی میتوانند از بازار بکر ایران برای رفع نگرانی از رکود بیشتر جلوگیری نمایند و این همه در پرتو نگاه مجلس به راهبرد سیاست خارجی در دولت پسا روحانی معطوف است. والسلام

 حمید رضا نقاشیان