خیانت آمریکا به نظام برتون وودز (Bretton Woods System)
به گزارش واحد تحلیلی خبرگزاری صبح اقتصاد * ثبات نرخ ارز بمعنای جلوگیری از نوسانات شدید در موازنه و ثبات نرخ ارز که میتوانست به تجارت بینالملل آسیب بزند.
* تسهیل بازسازی اقتصاد پس از جنگ که کمک به بازسازی اقتصادهای اروپایی و ژاپن تلقی میشد
* افزایش همکاری اقتصادی جلوگیری از سیاستهای اقتصادی ملیگرایانه که به دیگران آسیب میرساند.
با این توافق هر کشور نرخ ارز پول خود را به دلار آمریکا ثابت میکرد البته (با نوسان محدود ±۱٪).
لذا دلار آمریکا تنها ارزی بود که به طلا قابل تبدیل بود (با نرخ ثابت ۳۵ دلار برای هر اونس طلا).
این امر دلار را به ارز ذخیرهٔ اصلی جهان تبدیل کرد و سپس دو نهاد مهم برای نظارت و کمک ایجاد شدند:
* صندوق بینالمللی پول (IMF) برای کمک به کشورهایی که با کسری تراز پرداختها مواجه بودند.
* بانک جهانی (World Bank) بمنظور تأمین مالی برای پروژههای توسعه و بازسازی.
اما این نظام در دههٔ ۱۹۶۰ و اوایل ۱۹۷۰ تحت فشار تک روی آمریکا قرارگرفت و فروپاشید.
در اصل آمریکا به ۴۳ کشور جهان که شریک راهبردی این توافق بودند، خیانت کرد
در خزانهٔ آمریکا نسبت به حجم دلارهای خارجی (به دلیل هزینههای جنگ ویتنام و برنامههای داخلی) طلا نبود و پنهانی هزینه شده بود.
با کسری تراز پرداختهای آمریکا و کاهش اعتماد به توانایی تبدیل دلار به طلا جهان در مقابل عمل انجام شده واقع و حیرت کرد.
در سال ۱۹۷۱، رئیسجمهور آمریکا ریچارد نیکسون تصمیم به توقف تبدیل دلار به طلا گرفت که به (شوک نیکسون) مشهور شد.
و میتوان گفت این خیانت به اقتصاد جهانی پایان نظام برتون وودز بود و پس از آن نظام ارزهای شناور (Floating Exchange Rates) جایگزین شد. نهادهای باقیمانده از آن توافق بزرگ صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی ماموریت خود را ذیل سیاستهای پولی آمریکا و نقش مهمی در اقتصاد جهانی ایفا میکنند.
دلار آمریکا همچنان به عنوان ارز ذخیرهٔ اصلی جهان باقی ماند چرا که فشار آمریکا موجب شد نفت به دلار مبادله شود
در مجموع میتوان گفت ، نظام برتون وودز چارچوبی برای مدیریت اقتصاد جهانی پس از جنگ بود که بر پایهٔ ثبات ارزی و پشتوانهٔ طلای دلار استوار شد، اما به دلیل مشکلاتی ساختاری و فشارهای تحمیلی به اقتصاد، بعد از حدود سه دهه فروپاشید. و امروز ناشی از این خیانت جهان ۳۱۵ تریلیون دلار بدهی غیر قابل پرداخت دارد. والسلام
- نویسنده : حمید رضا نقاشیان
- منبع خبر : صبح اقتصاد
لینک کوتاه :
https://sobh-eqtesad.ir/?p=198077
