مجلس مراقب فرار سرمایه باشد

به گزارش واحد تحلیلی خبرگزاری صبح اقتصاد، روز دوشنبه ۱۹ خرداد ماه خبری در رسانه­ها آمد که در مجلس طرح وصول مالیات از عایدی سرمایه توسط هیات رئیسه اعلام وصول شد.

نیم ساعتی بیشتر از انتشار خبر نگذشته بود که واکنش بازار سرمایه تابلوها را قرمز کرد. من شاهد ماجرای تکذیب­ها و اظهارات گوناگون برای پیش­گیری از تاثیر منفی اعلام این خبر بودم اما فی­الواقع مجلس دنبال چه امری بود که چنین طرحی را تنظیم و به هیات رئیسه تقدیم نمود؟ نمایندگان به متن متناقضی که در مقدمه طرح تهیه شده بی­توجهی نمودند. از مجلسی که قرار است برای مستضعفان کار کند و یا ریشه­های فقر را نابود و یا فقر را ریشه­کن کند این توقع که این مقدار بی­گدار به آب بزند را نداشتم. اولا باید تصریح کنم که ما هرگز در اقتصاد اسلامی بسمت سوسیالیسم نخواهیم رفت. جمله­ای از مقام معظم رهبری در دیدار با دانشجویان در رمضان المبارک ۱۳۹۱ را ذیل همین مکتوب می­آورم که فرمودند: « سعی کنیم نگاه سوسیالیستی و مارکسیستی بر تفکر اقتصادی ما غلبه پیدا نکند. آنها نگاهشان نگاه دیگری است. در نظام سوسیالیستی، نفس سرمایه محکوم است؛ در نظام اسلامی به‌ هیچ‌ وجه اینجوری نیست؛ سرمایه محکوم نیست، سوء استفاده‌ی از سرمایه محکوم است. نمیشود هم کسی بگوید آقا سرمایه طبیعتش سوء استفاده است. نخیر، اینجوری نیست. میتوان با مقررات درست، با مدیریت صحیح، سرمایه را در جهت درستی هدایت کرد و راه برد. بنابراین آنچه که ما در سیاستهای اصل ۴۴ مطرح کردیم، به‌هیچ‌ وجه با اقتصاد عدالت ‌محور منافاتی ندارد؛ بلکه به یک معنا مکمل و متمم آن است». از دید کارشناسی آقا حفظهم الله اصل مطلب را فرموده اند. با این نکته که اسلام مالکیت را محترم میشمارد، پس ما سرمایه را محکوم نمیکنیم. اما فی­الواقع آنچه امروز بعنوان سرمایه­داری هم متداول است را عدالت محور نمیدانیم. به بخش دیگری از بیانات ایشان نگاه کنیم که در همان دیدار فرموده اند: «  آنچه که در دنیا به عنوان نظام سرمایه‌داری وجود دارد، حقیقت و جوهره‌اش سرمایه‌­سالاری است. نفس داشتن سرمایه و به کار انداختن سرمایه برای پیشرفت کشور، چیز بدی نیست؛ چیز ممدوحی است؛ به هیچ وجه مذموم نیست. آنچه که مذموم است، این است که سرمایه و سرمایه‌داری محور همه‌ی تصمیمهای کلان یک کشور و یک جامعه باشد؛ همه چیز را به سمت خودش بکشد؛ همان بلائی که بر سر بلوک سرمایه‌داری و بلوک غرب آمد، که امروز دارند نتایجش را درو میکنند. این حوادثی که امروز در اروپاست، این فشارهای سنگین اقتصادی که دارد به مردم وارد می‌آید، اینها ناشی از ذات نظام سرمایه‌­سالاری است؛ همان سرمایه‌داری زالوصفت است، همان سرمایه‌داری مذموم است. اما اینکه نه، کسانی دارای سرمایه باشند، سرمایه را در خدمت رشد جامعه بگذارند – البته سرمایه‌دار سود هم خواهد برد؛ هم آن کار خوب است، هم آن سود حلال است – هیچ اشکالی ندارد. کار اگر چنانچه با ضابطه‌ی صحیح انجام بگیرد – که نگاه عدالت‌ محور اسلام معطوف به این معناست هیچ اشکالی ندارد. بنابراین کلمه‌ی «سرمایه» و کلمه‌ی «سرمایه‌دار» به هیچ وجه چیز مذمومی نیست». حال با توجه به موضوع یک نکته می ماند و آن این است که برای عدالت محور شدن سرمایه­داری در ایران که با عقل و منطق و دین بخواند چه کنیم؟ خدا از تقصیرات مرحوم شیخ حسینعلی منتظری بگذرد. اما خطاب به میرحسین موسوی  حرف درستی میگفت: « شما بجای اینکه فقرا را غنی کنید دنبال فقیر کردن اغنیا هستید» ( قریب به همین مضمون) مواجهه با سرمایه که کلید راهگشای تولید و رونق اقتصادی است بسیار حساس است. جمهوری اسلامی ایران در طول ۴۱ سال گذشته بازار سرمایه مناسبی نداشته و نرخ سرمایه­گذاری در ایران همیشه متمایل به صفر یا حتی زیر صفر یعنی با فرار سرمایه مواجه بوده است و کاهش ارزش ریال در مقابل ارزهای مستحکم دنیا در بخشی متوجه همین امر بوده که تقاضا برای ارز و فرار دادن سرمایه متداول بوده است. امروز مجلس بدون داشتن بخل و حسادت باید وسایلی فراهم آورد که با سوددهی بازار سرمایه زمینه برگشت سرمایه­های رفته را فراهم آورد. ایرانیان خارج نشین با دیدن سوددهی بازار سرمایه ارزهای رفته را باز میگردانند و ریال میکنند و ریال آقا میشود. اعراب سرمایه­دار اگر امنیت و تداوم بازار مثبت سرمایه را ببینند در این کشور با آوردن پول اقامت میگزینند. تنها باید فکری برای فاصله طبقاتی که این متد ایجاد میکند باشیم که راه حل آن همگانی کردن و رشد آفرینی سهام عدالت است. سهام عدالتی که دست همه را بگیرد فقر زداست این را دولت نفهمید یا نخواست بفهمد لا اقل مجلس این را بفهمد. والسلام

 حمید رضا نقاشیان