مکانیزم ماشه ، چاقوی شکسته
به گزارش واحد تحلیلی خبرگزاری صبح اقتصاد ,شکست مفتضحانه کاخ سفید در جریان رای گیری برای قطعنامه تمدید تحریم خرید های تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران در شورای امنیت سازمان ملل بطور جنون آمیزی ترامپ و اطرافیانش را از وزیر خارجه گرفته تا مشاور امنیت ملی و حتی سفیر آمریکا در سازمان ملل همگی را عصبی کرده است چرا که حتی فکرش را نمیکردند که اینقدر در اعمال اراده سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران در جهان تنها مانده باشند. کاخ سفید بعد از شکست های پی در پی در سوریه و عراق و افغانستان و ونزوئلا و با شناسنامه ای ننگین از ترور سردار سپهبد شهید قاسم سلیمانی و برای جبران بخش کوچکی از شکستهای خود در روزهای اخیر سعی کرد با ارائه قطعنامهای به شورای امنیت سازمان ملل شاید با ابتکار عمل بخش کوچکی از جراحات ناشی از شکستهای گذشته را تا حدی جبران کرده و جلوی تحریمهای تسلیحاتی ایران را که در مهر ماه ۱۳۹۹ بعنوان بندی از برجام به پایان می رسد، مسدود نماید، که خوشبحتانه اینجا هم در این مسیر به موفقیتی نايل نشد. رفتار آمریکا امروز مشابه گاو شکست خورده در گاو بازی است. گاو های خشمگین در گاو بازی های اسپانیایی (به انگلیسی: Bullfighting) بعد از اینکه چند بار پرده قرمز را دنبال کرده و موفق به دریدن ان نمیشوند ، از عصبانیت خود را به هر در و دیواری میزنند و گاهی در سنت دیرینه « سنت فرمین » از عصبانیت دق کرده در جا، جان میدهند. این روزها تیم ترامپ همین حالت را دارند . به مجرد اینکه آرای اعضای شورای امنیت سازمان ملل در خصوص عدم پذیرش قطعنامه پیشنهادی منتشر شد، در تدارک حمله به در و دیوار افتاده اند و به هر خس و خاشاکی در زمان غرق شدن دست می اندازند. به عبارتی باید گفت طرح مکانیزم ماشه از همین به در و دیوار زدن هاست. این بار کاخ سفید بفکر افتاده تا از مکانیزم ماشه سخن سر دهد و سعی دارد با سناریوی چاقوی شکسته حد اقل در فضای مطبوعات و رسانه ها کوتاه نیاید و برای جبران شکست خود جمهوری اسلامی ایران را از این طریق تحت فشار قرار دهد. مکانیزم ماشه تمهیدی برجامی است که در بند ۱۱ و ۱۲ توافق هستهای (برجام) به پروسه اعمال مکانیزم ماشه اشاره شده است که اصطلاح «اسنب بک» هم به آن گفته میشود، به زبان ساده باید گفت که مکانیزم ماشه یعنی بازگشت فوری به دوران قبل از برجام و اعمال تحریمهای مجدد علیه جمهوری اسلامی ایران . در قطعنامه ۲۲۳۱ این گونه آمده است که اگر یکی از اعضای امضا کننده توافق برجام که متشکل از تروئیکای اروپایی، ایران، چین، روسیه و آمریکا هستند، در اعمال و انجام تعهدات شکایتی داشته باشند، این شکایت ابتدا در کمیسیون مشترک برجام بررسی میشود و اگر در باره آن به توافقی نرسند، پرونده قابلیت ارجاع به شورای امنیت سازمان ملل متحد را پیدا میکند. این مکانیزم در خصوص کسانی قابلیت عمل خواهد داشت که در برجام هنوز عضوی از( ۵+۱ ) بوده باشند. وقتی آمریکا با امضای رسمی ترامپ از برجام خارج شده مفهوم استفاده از مکانیزم های پیش بینی شده در برجام دقیقا همان به در و دیوار زدن گاو شکست خورده از گاو باز است. در گاو بازی که به آن « سنت فرمین » گفته میشود و هر ساله در تاریخ ۶ جولای به مدت ۷ روز در شهر پامپولنا اسپانیا برگزار میشود دستور العمل های دقیقی وجود دارد. شما بعنوان گاو باز بعد از مشاهده یاس و نا امیدی در گاو شکست خورده نباید به او حمله کرده و به او تیری بزنید چرا که این زبان بسته خود در حال قالب تهی کردن است. در مکانیزم ماشه دقیقا همین شرایط مطرح است که در آنجا اگر یکی از اعضای دائم شورای امنیت آن را وتو کند، در آن زمان به صورت خودکار و بدون نیاز به رای گیری دوباره تمامی قطعنامههای قبلی شورای امنیت علیه ایران برمیگردد که مهمترین آن قطعنامه ۱۹۲۹ بود که علیه کشورمان اعمال شد؛ در واقع در این صورت برجام از بین خواهد رفت و تحریمهای چندجانبه علیه ایران بر میگردد. اما در برجام این شرایط صادق نیست جمهوری اسلامی ایران تعهدی نداشته که البته با بی تدبیری مقامات ایران آن را پیش از موعد انجام نداده باشد. لذا حتی آنها که هنوز در برجام مانده اند توجیهی برای استفاده از این مکانیزم ندارند چه رسد به آمریکا که رسما امروز عضو برجام نیست. والسلام
حمید رضا نقاشیان
- منبع خبر : صبح اقتصاد