مخاطب خاص نفتی، شرایط هورالعظیم را می شناسد اما مخاطب عام نمی داند هورالعظیم و نفت و سیل چه رابطه ای با هم دارند. ماجرا این است که پس از رسیدن سیل به شهرهای نزدیک اهواز از جمله سوسنگرد و حمیدیه و هویزه و رفیع که در نزدیکی هورالعظیم قرار دارند، شایعه شد شرکت نفت جلوی ورود آب به هورالعظیم را گرفته تا تولید نفت متوقف نشود و همین موجب شده آب به خانه های مردم برود. از آن زمان انتشار عکسها و فیلمها درباره هورالعظیم آغاز شد. یکی فیلمی منتشر می کرد که هورالعظیم را خشک نشان می داد و در فیلم دیگر، آب سراسر هورالعظیم را گرفته بود. حتی انتشار تصاویر هوایی از هورالعظیم هم که نشان می دهد دور تا دور تاسیسات نفتی را آب فراگرفته مانع از اصرار برخی رسانه ها بر این موضوع که نفتی ها جلوی ورود آب به هور را گرفته اند نشد.در همین چند روز خیلی از آشنایان، فیلمهای فضای مجازی را برایم می فرستادند و می پرسیدند ماجرا چیست؟ آنقدر راست و دروغ با هم آمیخته شده بود که دیگر یافتن واقعیت هم کار راحتی نبود. سفر به اهواز فرصت خوبی برای پیدا کردن پاسخ دو پرسش بود. یکی اینکه واقعا موضع وزارت نفت و شخص بیژن زنگنه درباره این موضوع چیست و دوم اینکه وضعیت هورالعظیم چگونه است؟پنجشنبه شب در جلسه وزیر نفت با مدیران صنعت نفت مستقر در خوزستان حضور داشتم. جلسه ای که مدیران نفتی درباره خدماتشان به سیل زدگان گزارش می دادند اما پرسش جدی زنگنه این بود که ماجرای این فضاسازی ها که می گویند نفت مانع ورود آب به هورالعظیم شده چیست؟ جوابها یک نقطه مشترک داشت و آن اینکه از مدتها پیش و حتی قبل از آغاز فروردین، آب به سمت هورالعظیم جریان داشته. اما پاسخ یک پرسش نامشخص بود: پس این شایعات از کجا آمده؟ آن جلسه مشترک مدیران نفتی با زنگنه، قبل از گفتگوهای تلویزیونی وزیر نفت و قبل از دیدار استاندار با او و قبل از جلسه مشترک با نمایندگان استان خوزستان در مجلس بود. در همان جلسه اولی که زنگنه با مدیرانش داشت تاکید کرد اولویت ما حفظ جان مردم است و تولید نفت الان اولویت ندارد. این حرف را در مصاحبه ها و دیدارهای بعد هم به شیوه های مختلفی بیان کرد. از جمله اینکه “ما هرگز برای تولید چند هزار بشکه نفت بیشتر راضی به خسارت به مردم نیستیم”. مهمترین اولویت زنگنه همیشه افزایش تولید نفت بود. اما حالا می دیدم که نه فقط در مصاحبه ها و دیدارهای علنی، بلکه در جلسه با مدیرانش هم می گفت که زندگی مردم و هورالعظیم مهمتر است و این موضع رسمی وزارت نفت بود.اما قضیه فیلمها و عکسهای متفاوتی که از هورالعظیم منتشر می شود چیست؟ هورالعظیم تالابی وسیع است که همراه با منطقه حائل مشخص شده برایش توسط سازمان محیط زیست، حدود صد هزار هکتار مساحت دارد. پنج مخزن یا حوضچه آب هور، با جاده هایی که در زمان جنگ ایجاد شده از هم جا شده اند و ساخته این سالها نیست. حجم مخزن ها تفاوت دارد اما دریچه های تمام مخازن باز است تا آب از مخزن اول به دوم و از دوم به سوم و به همین ترتیب منتقل شود. اما ارتفاع هر حوضچه و شیب آنها نسبت به هم فرق دارد. مثلا ارتفاع حوضچه پنجم بالاتر است یا عمق آب در حوضچه های پایینتر کمتر است و شیب حوضچه ها هم فرق دارد و طبیعتا آب هم سربالا نمی رود! فیلمها و عکسهای زمینی، هر کدام گوشه ای از این هورالعظیم وسیع را نشان می دهد که طبیعتا تصویر جامعی به مخاطب نمی دهد اما تصاویری که از جریان آب در دریچه های مخازن منتشر شده و تصاویر هوایی، نشان می دهند کسی مانع از جریان آب در هورالعظیم نیست.و نکته آخر. دولت اصلاح طلب روی کار باشد یا اصولگرا؛ بیژن زنگنه وزیر نفت باشد یا رستم قاسمی؛ فرقی ندارد. در شرایطی که بی اعتمادی مردم به حاکمیت روز به روز بیشتر می شود، وارونه کردن واقعیتها و تلاش برای بدبین کردن مردم، مثل بومرنگی است که پس از پرتاب به سمت خودمان بر می گردد. مراقب گسترش این فضای بی اعتمادی باشیم.
📝 حمیدرضا شکوهی
