آمار که نبود ناکارامدی در خفاست

به گزارش واحد تحلیلی پایگاه خبری صبح اقتصاد رابطه دولت ها با ملت خودشان معمولا از طرق همدلی و هم نوایی و خدمات متقابل و از همه مهمتر اطلاع رسانی به نرخ قابل قبول میرسد. مردم که صاحب اصلی کشور های خود هستند و سهم عظیمی از هزینه اداره کشور ها و بخصوص هزینه حقوق ماهیانه کار گزاران و کار پردازان را به عهده دارند کمترین توقعی که از دولتها در سر می پرورانند این است که اولا دولت ها به ایشان اعتماد کنند و ایشان را با اطلاع رسانی و آمار مناسب و دقیق در جریان کم و کیف خدمت به مردم قرار دهند . در دولت های ایران اما این اخلاق نرخ بسیار فاحشی از بد اخلاقی را نشان داده و لذاست که سرمایه‌های اجتماعی و اقتصادی را نیز تحت تاثیر همین رفتار های ناپسند  قرار داده است و جالب ایجاست که مردم نه به نظام که فقط به دولت ها بی اعتماد شده اند. تاسف وافر در این امر اینجاست که  نه تنها نمی‌تواند به حل مسائل گوناگون کشور اعم از سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و حتی  اقتصادی کمک کند، بلکه به عنوان نشانه‌ای از نادیده گرفتن مساله اصلی که عملکرد سیاسی و اقتصادی دولت‌هاست، تلقی می‌شود، چراکه آمارهای اقتصادی خوراک اقتصادی هستند و تصمیم‌گیران بر اساس روند آنها سیاست‌های مناسب برای بنگاه‌های اقتصادی را در راهبرد های برنامه ای تدوین می‌کنند.آمار ها و اعداد صحیح خوراک تصمیم سازیهاست .  زمانی که خوراک وجود نداشته باشد یا برای افرادی خاص و محدودی قابل دستیابی باشد، تصمیم‌گیری‌ها با کژی‌های بسیاری همراه خواهد بود که نتایج غیرقابل پیش‌بینی به بار می‌آورد. هزینه بعدی عدم ارایه آمارهای اقتصادی‌، ابهام در آینده اقتصاد وبه رکود کشانیدن و حتی  فرار سرمایه از کشور است. آمارهای اقتصادی آیینه وضعیت کشورند. هر چه آمارها وضعیت بدی را نشان دهند، سرمایه‌گذاری بلندمدت نیز با افت محسوسی همراه خواهد بود. وضع آمار دهی در کشور بقدری به تناقض انجامیده که حتی حسن روحانی، رییس‌جمهور در دیدار با دست‌اندرکاران اجرای طرح سرشماری سال ۹۵ در خصوص اهمیت انتشار آمارهای درست گفت: «عقلانیت و خرد جمعی به ما می‌گوید که برای برنامه‌ریزی، اطلاعات لازم اولیه مورد نیاز است که برای این منظور نیز مرکز آمار اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. اگر این آمار و اطلاعات دقیق نباشد در مسیر و نحوه حرکت دچار اشتباه می‌شویم.» اکنون و پس از سه سال از سخنرانی رییس‌جمهور کسی فکرش را هم نمی‌کرد که برخی آمارها بیش از ۱۰ ماه از انتشار آخرین گزارش‌ های گذشته و از همه تاسف بار تر بانک‌ها نیز دلیلی برای انتشار گزارش‌های مالی خود نمی‌بینند. شاید یکی از دلایل عدم انتشار آمارها، ساختار پیچیده مراکز آماری و برخی اشکالات ساختاری آن است. مراکز آماری زیرمجموعه‌ای از دولت‌ها هستند و عملکرد سیاست‌ دولت‌های وقت را در آمارهایی که منتشر می‌کنند، نشان می‌دهند. بنابراین شرط مهم برآورد و تخمین آمارها که بی‌طرفی است، ممکن است در آمارهای منتشر شده وجود نداشته باشد. به همین دلیل وقتی شرایط به نحوی سخت شود و سیاست‌های اقتصادی به خوبی انتخاب و اجرا نشوند، از انتشار برخی شاخص‌های اقتصادی جلوگیری می‌شود. البته از سویی دیگر باید گفت شرایط ویژه کشور که از آن با عنوان «جنگ نرم سیاسی و اقتصادی» یاد می‌شود، سبب شده که مسوولان سطوح مختلف در انتشار آمارهای اقتصادی با حساسیت بیشتری عمل کنند.بایکوت آماری در میانه جنگ نرم سیاسی و اقتصادی  و تحریمی آثار سوئی بر اعتماد فعالان اقتصادی می‌گذارد که اگر برای مدت طولانی ادامه یابد، روند غیر قابل اصلاحی را برای نرخ های سرمایه گذاری و مسیر طراحی های راهبردی فراهم میکند. راستی آزمایی در هر دولتی به رفتار صادقانه آن دولت با مردم باز میگردد. و متاسفانه آمار که نباشد همیشه گند زدن ها در مدیریت ها و اساسسی تر اینکه نا کارامدی  در خفا باقی میمانند. والسلام

 حمید رضا نقاشیان